شربت خاکشیر و خواص خاک شیر
شربت خاکشیر و خواص خاکشیر
خاکِشیر (نام علمی: Descurainia sophia)، گیاهی یکساله یا دوساله از تیره شببویان است. خاکشیر در دشت و کوهستان میروید و بلندی ساقه آن تا یک متر نیز میرسد. پائین گیاهکرک دارست در حالیکه بالای آن بدون کرک میباشد. تخم این گیاه که همان خاکشیر است ریز و کمی دراز و معمولاً به دو رنگ وجود دارد یکی از آنها قرمز که دارای طعم کمی تلخ است و دیگری برنگ قرمز تیره میباشد.
ترکیبات شیمیایی
خاکشیر دارای تعدادی اسید چرب مانند اسید لینوئیک، اسید لینولنیک، اسید اولئیک، اسید پالمتیک و اسید استئاریک میباشد. ضمناً در خاکشیر اسانس روغن فرّاری وجود دارد که دارای مواد بنزیل و ایزوسیانات است
خواص داروئی
- خاکشیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است.
- التیام دهنده زخم و جراحات است.
- جوشانده خاکشیر برای رفع اسهالهای ساده و رفع ترشحات زنانگی مفید است.
- خاکشیر ادرار آور است.
- خاکشیر تببُر است.
- برای دفع کرم مفید است.
- التهاب کلیه را برطرف میکند.
- سرخک و مخملک را دوا میکند.
- خاکشیر صدا را باز میکند.
- برای از بین بردن کهیر و التهابات پوستی از خاکشیر استفاده کنید.
- از گلها و برگهای گیاه میتوان برای رفع بیماری ناشی از کمبود ویتامین C استفاده کرد.
- سنگ کلیه را دفع میکند. برای دفع سنگ کلیه میتوان خارشتر، خاکشیر و ترنجبین را با هم مخلوط کرده وصبح ناشتا خورد.
- برای برطرف کردن جوشهای صورت که بعلت خوردن چربی و شیرینی زیاد ایجاد میشود باید جوشانده یک قاشق ترنجبین را با دو قاشق غذاخوری خاکشیر مخلوط کرده و هر روز صبح ناشتا بمدت دو هفته خورده شود تا جوشها از بین برود.
شربت خاکشیر
شربت خاکشیر یکی از نوشیدنیهای سنتی ایران است که بیشتر در فصل تابستان و بهصورت خنک مصرف میشود. این شربت از ترکیبآب، دانههای خاکشیر، شکر، گلاب و یخ تهیه میشود. برخی نیز آبلیمو نیز در آن میریزند. همچنین میتوان بهجای شکر از عسل استفاده کرد.خواص
این شربت از گذشته دوای گرمازدگی بوده است. نوشیدن این شربت سبب کاهش درجه حرارت بدن، تسکین سردرد و رفع بیحالی و سرگیجه ناشی از گرما میشود. این شربت همچنین سبب تقویت معده و جهاز هاضمه گشته و در رفع التهابهای کلیه و مجاری آن موثر است. مصرف خاکشیر به علت داشتن پتاسیم میتواند تا حدودی کمبود الکترولیت بدن در فصل گرما را جبران کند.[۲][۳]
طرز تهیه
ابتدا خاکشیرها را خوب شسته تا ریگشور شوند. برای اینکار از دو ظرف استفاده کرده و خاکشیرها را که آب روی آنها را گرفته چند بار از ظرفی به ظرف دیگر خالی میکنیم تا خاک و ریگ آن شسته شود. سپس شکر و گلاب را به مقدار کافی اضافه کرده و در یخچال گذاشته تا خنک شود. چون شستن خاکشیر کمی سخت است میتوان آن را به مقدار زیاد و غلیظ تهیه کرد و در بطری دربسته داخل یخچال نگهداری کرد و هربار با اضافه کردن آب و رقیق کردن شربت به مدت چند روز مصرف کرد.[۴]
بهتر است از زیاد شیرین کردن این شربت خودداری شود چون ممکن است به افزایش غلظت خون منجر گردد.