آنفولانزای فصلی چیست و چگونه آن را درمان کنیم؟
آنفولانزای فصلی یک بیماری ویروسی است که باعث ایجاد تب، گلودرد و سرفه در افراد می شود. علاوه بر این ممکن است در برخی از افراد نشانه هایی مانند احساس خستگی، بدن درد و آبریزش بینی ظاهر شود. آنفولانزا اغلب در فصل های پاییز و زمستان در میان مردم شیوع پیدا می کند و تمام رده های سنی از کودکان تا بزرگسالان را گرفته به خود درگیر می نماید.
آنفولانزای فصلی چیست؟
آنفولانزای فصلی ی از بیماری های حاد دستگاه تنفسی می باشد که دردسرهای بسیاری را به دنبال دارد و کاملاً غیر پیش بینی می باشد. با شیوع این بیماری و همه گیری آن عوارض بسیاری در میان جامعه برجای می گذارد که مهم ترین آن مرگ و میر در گروه های پرخطر می باشد.
علاوه بر این دارای عواقب اجتماعی و اقتصادی بسیاری در نوع های حیوانی و انسانی می باشد. این همه گیری هر ساله تقریباً در فصل های سرد اتفاق می افتد و آغاز آن از اواخر ماه شهریور که هوا رو به سردی می رود.
انواع آنفولانزای فصلی
تاکنون سه نوع آنفولانزای فصلی در انسان ها شناخته شده است. این آنفولانزاها با نام های a و b و c شناخته می شوند. آنفولانزای نوع a یکی از همه گیرترین نوع های آن می باشد که دارای سه نوع زیر گونه است که توانسته بیشترین رکورد همه گیری جهانی را به نام خود کند.
نوع دوم ویروس آنفولانزا که b نامیده می شود دارای همه گیری منطقه ای و گسترده می باشد. اما تیپ ۳ یک مورد درگیر است و در همه گیری آنفولانزا نقش بسیار کوچکی را ایفا می کند، اما دارای علائم شدید می باشد.
چگونگی شیوع آنفولانزای فصلی
آنفولانزای فصلی اغلب از طریق سرفه یا عطسه در محیط اطراف پخش می شود. قطرات آبی که در هنگام عطسه یا سرفه یا صحبت کردن از دهان فرد خارج می شود حاوی ویروس می باشند و می توانند اطرافیان او را بیمار کنند. این قطرات از شیوه های مختلفی به دستگاه تنفسی سایر افراد راه می یابند.
علاوه بر این در صورتی که افراد دست خود را به اشیا آلوده به ویروس مانند دستگیری در، میز و یا دست شخص آلوده تماس دهد سپس دست را به دهان یا بینی خود نزدیک کنند دچار آنفولانزا می شوند.
مقایسه آنفولانزای فصلی با سرماخوردگی
- نحوه شروع علائم آنفولانزای ناگهانی و حاد می باشد در صورتی که سرماخوردگی تدریجی است.
- تب در آنفولانزا شدید و شایع است اما در سرماخوردگی خفیف و ناشایع می باشد.
- گلودرد در آنفولانزا شایع و در سرماخوردگی ناشایع می باشد.
- سرفه یا درد سینه در آنفولانزا شایع اما در سرماخوردگی کمتر دیده می شود.
- احساس گرفتگی و آبریزش بینی و عطسه در هر دو بیماری کاملاً شایع بوده و در همه افراد دیده می شود.
- سرفه در زمان آنفولانزا اغلب شدید و ادامه دار است اما در سرماخوردگی حدود دو تا ۷ روز طول می کشد فرد بهبود یابد.
علائم بالینی آنفولانزا فصلی بر انسان ها
آنفولانزای فصلی دارای سه علامت اصلی تب بیش از ۳۸ درجه، گلودرد و سرفه می باشد. معمولاً تب بیش از ۳۸ درجه اصلی ترین عامل یا نشانه آنفولانزا می باشد. علاوه بر این افراد در هنگام مبتلا به این نوع آنفولانزا دچار تهوع، استفراغ، احساس کوفتگی و در دردهای عضلانی و استخوانی و بی اشتهایی می شوند.
علاوه بر این دیده شده که این افراد دچار لرز، احساس ضعف، خستگی، سردرد، آبریزش بینی و عطسه مداوم شده اند. افراد ممکن است در هنگام ابتلا به این بیماری تمام علائم را همزمان تجربه نکنند. حتی علائمی که هر فرد تجربه می کند با فرد دیگر متفاوت می باشد. در صورت مشاهده دو الی سه مورد از این علائم فرد بیمار بهتر است به پزشک مراجعه نماید.
شدت بیماری در افراد مبتلا به آنفولانزا
همانطور که پیشتر گفته شد در هنگام ابتلا به آنفولانزای فصلی افراد علائم و شرایط مختلفی را تجربه می کنند. با توجه به این مورد برخی از افراد دچار علائم خفیفی می شوند که می توانند آن را با مصرف دارو و بدون مراجعه به پزشک رفع نمایند. این در صورتی است که تعدادی دیگر از افراد به شدت بیمار می شوند و حتی در آن ها احتمال مرگ نیز وجود دارد.
معمولا این بیماری برای افرادی که دارای بیماری های خاص هستند یا سن بیشتر از ۶۵ سال دارند خطرناک می باشد. در صورتی که دچار دیابت، بیماری قلبی، آسم، بیماری کلیوی یا حاملگی هستید بلافاصله بعد از مشاهده علائم این پاندمی به پزشک مراجعه کنید.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر آنفولانزای فصلی قرار دارند.
- ساکنین آسایشگاه ها و افرادی که در این مراکز مشغول به کار هستند.
- پزشکان پرستاران و کارکنان بیمارستان ها و مطب ها
- افرادی که از خانواده خود در هنگام بیماری مراقبت می کنند.
- آنفولانزای فصلی برای چه افرادی پرخطر می باشد
- کودکانی که بین ۶ ماه تا ۵ سال سن دارند.
- افراد سالمندی که بیش از ۶۵ سال سن دارند. نوجوانانی که زیر ۱۸ سال سن دارند و تحت درمان طولانی آسپرین هستند.
- زنان حامله در شش ماهه آخر بارداری هستند.
- افرادی که داروهای کورتیکواستروئید استفاده می کنند.
- افرادی که در طی ۶ ماه اخیر شیمی درمانی شده اند.
- کسانی که مبتلا به بیماری کلیوی، قلبی، ریوی و دیابت هستند.
- افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی می باشند.
واکسیناسیون آنفولانزای فصلی
واکسیناسیون آنفولانزای فصلی می تواند از عوارض بسیار شدید آن و مرگ و میر در برخی از موارد جلوگیری کند. علاوه بر با انجام واکسیناسیون بستری ها را تا حدود ۵۰ درصد کاهش می دهد. طی بررسی های مشخص شده که این واکسن در ۷۰ تا ۸۰ درصد مواقع از مبتلا به این بیماری پیشگیری می کند.
به طور معمول زمانی که فرد واکسن آنفولانزا را دریافت نماید تا دو هفته طول می کشد که بدنش در مقابل این بیماری مقاوم شود. با توجه به اینکه هر ساله ویروس ها جهش می یابند و ویروس های جدیدی در میان مردم شایع می شوند لازم است که همه مردم سالانه واکسن آنفولانزای خود را تکرار کنند.
این واکسن تاثیری بر بیماری های مشابه ندارد و در صورت واکسینه شدن افراد تنها نوع خفیف آنفولانزا را می گیرند و به سرعت درمان می شوند. توجه داشته باشید که دریافت این واکسن از بروز سرماخوردگی شما جلوگیری نمی کند، بلکه تنها وظیفه آن جلوگیری از ابتلا شدید به آنفولانزا می باشد. بهترین زمان برای دریافت این واکسیناسیون نیمه های شهریور ماه است که هوا روبه سردی می رود.
پیشگیری از مبتلا به آنفولانزای فصلی
- افراد می توانند علاوه بر واکسیناسیون اقدامات پیشگیری روزمره ای را انجام دهند تا از خود و اطرافیانشان در مقابل ابتلا به این بیماری محافظت کنند. این اقدامات شامل موارد زیر میباشد.
- سعی کنید از افرادی که دچار بیماری شده اند تا حد امکان دوری کنید.
- اگر با این افراد در ارتباط هستید نکات بهداشتی را کاملا رعایت کنید. به عنوان نمونه در هنگام برخورد با آن ها از ماسک استفاده کرده و بلافاصله دست های خود را بشویید.
- سعی کنید قبل از اینکه بیماری همه گیر شود واکسن آن را دریافت نمایید. زیرا دو هفته طول میکشد که این واکسن بر بدن شما تاثیر بگذارد.
- در هنگام مراجعه به پزشک سه علامت اصلی آنفولانزا را اعلام کنید.
- سعی کنید تنها در صورت شدید بودن علائم به پزشک مراجعه کنید زیرا در این زمان مراکز درمانی سرشار از نوع های مختلف ویروس می باشند.
- بهترین کار در هنگام بروز علائم اولیه آنفولانزا استراحت در منزل با کمک توصیه های پزشک می باشد.
- در هنگام عطسه و سرفه دهان و بینی خود را با دستمال کاغذی بپوشانید.
- دست هایتان را به صورت مکرر بعد از هر سرفه و عطسه به مدت ۲۰ ثانیه با صابون بشویید.
- سعی کنید در روزهای همه گیری ویروس از تماس دست ها با چشم و بینی و دهانتان تا حد امکان پرهیز کنید.
- در فصل هایی که آنفولانزای فصلی بسیار شایع می باشد از در آغوش گرفتن، بوسیدن و دست دادن با سایر افراد دوری کنید.
- سعی کنید در این ماه ها از سفرهای بی مورد به مناطق آلوده خودداری نمایید.
درمان های ساده و سرپایی برای آنفولانزای فصلی
در صورتی که فکر می کنید به آنفولانزای فصلی مبتلا شده اید اما علائم شما شدید نمی باشد، می توانید از درمان های خانگی استفاده کنید. این درمان ها شامل استفاده از داروهای ضد تب، نوشیدن مایعات گرم و استراحت در منزل به مدت ۵ تا ۷ روز می باشد.
برای درمان آنفولانزا چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که به آنفولانزای فصلی مبتلا شدید و علائم شدیدی را مشاهده کردید لازم است که حتماً به پزشک مراجعه کنید. اما این علائم در سنین مختلف متفاوت می باشد که در ادامه در مورد آن ها توضیح داده شده است.
علائم آنفولانزای فصلی شدید کودکان
در صورتی که علائم زیر را در کودک خود مشاهده کردید حتماً به پزشک مراجعه نمایید.
- در صورت مشاهده تنفس تند یا سخت
- تغییر رنگ پوست به خاکستری یا آبی
- ناتوانی در نوشیدن مایعات به اندازه کافی
- وقوع استفراغ های مداوم یا شدید
- خوابیدن به مدت طولانی
- انرژی نداشتن برای صحبت کردن
- زودرنجی و کلافگی شدید کودک
- بهبود و برگشت علائم آنفولانزا به صورت مکرر
علائم آنفولانزای شدید در نوزادان
در صورتی که نوزاد شما دچار علائم زیر شده بود آن را به صورت اضطراری به پزشک نشان دهید.
- گریه بدون اشک
- خیس نکردن پوشک
- قادر به خوردن نبودن
علائم آنفولانزای شدید در بزرگسالان
در صورتی که دچار آنفولانزای فصلی شدید علائم زیر را مشاهده کردید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید.
- سختی در نفس کشیدن یا تنگی نفس
- احساس درد و فشار در قفسه سینه و شکم
- گیجی و سرگیجه های ناگهانی
- استفراغ های شدید و مکرر
- بهبود و بازگشت مجدد علائم آنفولانزا در حالت شدیدتر
کلام پایانی
در روزهای آخر شهریور آنفولانزای فصلی بسیار رواج می یابد. از این رو به شما پیشنهاد می شود واکسن آن را دریافت نموده و نکات بهداشتی را رعایت فرمایید.
