اختلال های عجیب خواب که ممکن است در خواب تجربه کنید!
اگر خواب خوب و راحتی دارید باید شکرگزار خداوند باشید زیرا خیلی از افراد دچار اختلالات عجیب و غریبی هستند و هیچ وقت خواب آرامی ندارند. اختلال خواب انواع ختلفی دارد که ممکن است برای فرد رخ دهد.
آشنایی با انواع اختلال خواب
به گزارش تاپ ناز و به نقل از بازده؛ حتما در مورد اختلالات خواب شنیده‌اید. در این مقاله از ۱۰ عجیب ترین نوع اختلالات خواب برای‌تان می گوییم. با ما همراه باشید.
خوابیدن از جمله پدیده‌هایی است که همه‌ی ما – تقریبا همیشه – با آن سروکار داریم (البته به جز شب‌زنده‌دارانی که مطالعه می‌کنند یا در شبکه‌های اجتماعی سرگردان‌اند) و خوابیدن برای بیش‌تر آدم‌ها یکی از لذت‌بخش‌ترین کارهای زندگی است. ولی متاسفانه، خیلی از آدم‌ها در مورد خواب دچار مشکل هستند – و مشکل برخی از آنها نیز به شدت جدی است. در ادامه به فهرستی از ۱۰ عجیب ترین نوع اختلالات خواب اشاره می‌کنیم.
۱. خواب‌پریشی
در این اختلال، مرحله‌ای از خواب به نام دوره‌ی حرکت سریع چشم (REM) که در آن انسان باید به طور طبیعی فلج شود، مختل می‌شود و فرد می‌تواند آزادانه به صورت فیزیکی به رویاهای‌اش واکنش نشان دهد. این رفتارها طبیعتا خشونت‌آمیز و شدید هستند و در برخی موارد به صدمه دیدن شخص بیمار یا هم‌تخت‌اش منجر می‌شوند. خواب‌پریشی (RDB) یک بیماری قابل درمان است. درمان معمول این بیماری تجویز داروی ضدتشنج کلونازپام است، و عموما مصرف این دارو نتایجی بسیار مثبت دارد. دلیل اثربخشی این دارو کاملا مشخص نیست، ولی یکی از دلایل احتمالی‌اش ممکن است توانایی این دارو در بازیابی حالت فلج‌شدگی طبیعی در مرحله‌ی REM در فرد مبتلا باشد.
۲. هراس شبانه
هراس شبانه نوعی اختلال خواب‌پریشی است که با ویژگی‌هایی هم‌چون هراس شدید و ناتوانی موقت در بازیابی هوشیاریِ کامل شناخته می‌شود. فرد ناگهان از خواب عمیق می‌پرد، و این اتفاق معمولا با نفس‌نفس زدن، ناله، یا فریاد همراه است. غالبا در این حالت بیداری و هوشیاری کامل برای فرد غیرممکن است، و معمولا بعد از این اتفاق وی به طور طبیعی و بدون این‌که بیدار شود، بار دیگر به خواب می‌رود.
افراد به ندرت می‌توانند هراس شبانه را به یاد بیاورند. هراس‌های شبانه به چند دلیل مهم با کابوس‌های شبانه تفاوت دارند. فرد در هنگام بروز این اتفاق به طور کامل بیدار نمی‌شود، و علی‌رغم تلاش‌هایی که ممکن است از جانب دیگران برای بیداری وی صورت گیرد، ده تا بیست دقیقه به تحمل اجباریِ این هراس‌های شبانه ادامه می‌دهد. اغلب اوقات این اتفاق می‌تواند برای فرد به شدت خطرناک باشد، زیرا ممکن است باعث ایجاد آسیب و صدمه به خود یا حتی دیگران شود (مثلا ممکن است شخص مبتلا در این حالت سعی بر قتل یک جنایتکار فرضی داشته باشد، ولی در واقع در حال صدمه زدن به هم‌تخت‌اش باشد).
۳. دندان‌قروچه
دندان‌قروچه نیز از جمله عجیب ترین نوع اختلالات خواب است. اختلالی است که در آن فرد مبتلا در هنگام خواب آرواره‌های‌اش را گره می‌کند یا به یکدیگر می‌ساید. دندان‌قروچه یکی از رایج‌ترین اختلالات خواب است، و ۴۰ میلیون امریکایی به آن مبتلا هستند. این اختلال می‌تواند باعث ایجاد آسیب‌های جدی به دندان‌ها شود؛ از این رو، درمان سریع این بیماری کاری عاقلانه است. این اختلال می‌تواند به دردهای ناحیه‌ی صورت و سردرد، و در حالت شدید و مزمن به آرتروز مفاصل گیجگاهی منجر شود. بیش‌تر مبتلایان از دندان‌قروچه‌های شبانه‌شان آگاه نیستند و تنها ۵ تا ۱۰ درصد از آنها به علائمی پیشرفته نظیر درد آرواره یا سردرد دچار می‌شوند. با این‌که درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد، ولی پزشکان استفاده از محافظ دهان یا تزریق بوتاکس را توصیه می‌کنند.
۴. سندروم پای بی‌قرار
با این‌که این اختلال می‌تواند در بیداری نیز انسان را تحت تاثیر قرار دهد، ولی بدترین حالت این اختلال هنگام خواب یا در زمان بی‌تحرکی بدن اتفاق می‌افتد. سندروم پای بی‌قرار نوعی بیماری است که در آن، شخص مبتلا برای خلاصی از حس‌هایی عجیب یا ناراحت‌کننده مجبور می‌شود به شکلی غیرقابل مقاومت دائما بدن‌اش را تکان دهد. این تکان‌ها عمدتا پاها را تحت تاثیر قرار می‌دهند، ولی اثرات این بیماری در تکان دادن بازوها و بالاتنه نیز مشاهده شده است. تکان دادن این بخش‌های بدن حس‌های ناراحت‌کننده را تا حدودی آرام و موقتا برطرف می‌کند. برخی پزشکان برای تسکین این اختلال داروهای ضدتشنج، داروهای مخدر ( نظیر متادون)، یا بنزودیازپین تجویز می‌کنند. درحال‌حاضر، درمان مبتلایان به سندروم پای بی‌قرار از مسائل بحث‌برانگیز پزشکی به شمار می‌رود.
۵. سندروم عدم خواب و بیداری ۲۴ ساعته
این اختلال عجیب (و به شدت نادر) عبارت است از عدم تشخیص چرخه‌ی ۲۴ ساعته‌ی خواب از جانب بدن فرد مبتلا. بدن در نتیجه‌ی این اختلال امکان خوابیدن طبق الگوی معمول شب و روز را از دست می‌دهد. اگر این اختلال درمان نشود، به تغییرات دائمی چرخه‌ی خواب و بیداری فرد منجر خواهد شد، و درجه‌ی این بیماری بر اساس طول این چرخه در ۲۴ ساعت تعیین می‌شود. این چرخه ممکن است در روزها و شب‌های متوالی بدون توقف ادامه یابد، ولی در نهایت یکی دو روز به حالت معمول باز می‌شود، و سپس دوباره آغاز می‌شود. در بسیاری موارد، چرخه‌ای کامل از این الگوی مختل شده می‌تواند تا یک هفته به طول بیانجامد. نکته‌ی عجیب‌تر آن‌که، این اختلال تقریبا مخصوص آدم‌های نابینا است (با این حال، مواردی معدود از ابتلای افراد معمولی به این اختلال مشاهده شده است).
۶. وقفهی تنفسی در خواب
وقفهی تنفسی در خواب با قطع شدن‌های پیاپی نفس در طول خواب شناخته می‌شود. هر وقفه می‌تواند آن‌قدر طول بکشد که فرد یک یا دو بار از انجام عمل دَم باز بماند، و این اتفاق در طول خواب بارها تکرار می‌شود. از لحاظ بالینی سطح پیشرفته‌ی این اختلال زمانی است که بیمار در هر ساعت دچار بیش از پنج وقفهی تنفسی شود. افراد مبتلا به این نوع اختلال خواب به ندرت از مشکل تنفسی‌شان آگاه می‌شوند، و حتی در زمان بیداری نیز ممکن است هیچ گونه مشکل تنفسی را تجربه نکنند.
این اختلال معمولا توسط افرادی شناسایی می‌شود که شاهد بروز این وقفه‌های تنفسی در شخص مبتلا هستند؛ یا هم‌چنین از طریق اثرات جانبی آن در بدن فرد مبتلا قابل گمانه‌زنی است. علائم این بیماری ممکن است سال‌ها و حتی ده‌ها سال بدون تشخیص در فرد وجود داشته باشند، و در طول این زمان وی به خواب‌آلودگی روزانه و خستگی مفرط ناشی از اختلال شدید خواب دچار شود. رایج‌ترین راه درمان وقفهی تنفسی استفاده از دستگاه تنفسیِ فشار مثبت (PAP) است. این دستگاه با استفاده از ورود جریان هوا با فشار زیاد به گلو، مجاری تنفسی را در طول خواب باز نگه می‌دارد. البته برای برطرف کردن این اختلال درمان‌هایی دیگر نظیر جراحی یا تجویز دارو نیز وجود دارند.
۷. سندروم کلاین-لوین
سندروم کلاین-لوین اختلالی نادر است که با نیاز به خواب بیش از حد، گاهی تا بیش از ۲۰ ساعت در روز، شناخته می‌شود و معمولا با مصرف بیش از حد غذا (پرخوری اجباری) و تمایل جنسی غیرطبیعی و مهارنشدنی (بیش‌فعالی جنسی) همراه است. با این‌که برخی پژوهشگران گمان می‌کنند سندروم کلاین-لوین عامل ارثی و ژنتیکی دارد، برخی دیگر معتقدند این بیماری ممکن است ناشی از یک اختلال خودایمنی باشد. درمان قطعی برای سندروم کلاین-لوین وجود ندارد. با این حال، برای درمان خواب‌آلودگی از داروهایی محرک نظیر آمفتامین، متیل‌فنیدات، ایمی‌پرامین، و مودافینیل، به صورت خوراکی، استفاده می‌شود. به دلیل شباهت‌های میان سندروم کلاین-لوین و برخی اختلالات خلقی، ممکن است لیتیم و کاربامازپین نیز تجویز شود. ولی پاسخ به این درمان غالبا محدود بوده است.
۸. حرف زدن در خواب
این اختلال به بلند حرف زدن در هنگام خواب اشاره می‌کند. این نوع حرف زدن‌ّها می‌توانند کاملا با صدای بلند شنیده شوند، و از یک آوای کوتاه تا یک سخنرانی طولانی متغیر باشند، و هم‌چنین ممکن است بارها در طول خواب اتفاق بیفتند. افراد دیگر ممکن است متوجه‌ی حرف‌های شخص مبتلا بشوند یا صرفا اصواتی غیرقابل فهم از وی بشنوند.
حرف زدن در خواب معمولا در طول دوره‌‌های بیداریِ سطحی و موقتی ناشی از مرحله‌ی خواب غیر آرایام اتفاق می‌افتد، که در این هنگام بدن به راحتی از یک مرحله‌ی خواب غیر آرایام به مرحله‌ی بعدی نمی‌رود، و مبتلایان تا اندازه‌ی از خواب بیدار می‌شوند. به علاوه، حرف زدن در خواب می‌تواند در طول مرحله‌ی حرکت سریع چشم (آرایام) نیز اتفاق بیفتد، که در این شرایط فرد جملاتی را که در رویاهای‌اش می‌گوید، با صدای بلند به زبان می‌آورد. برای این اختلال درمان دارویی وجود ندارد، ولی برای جلوگیری از وقوع آن می‌توان از محافظ دهان استفاده کرد.
۹. حمله‌ی خواب
حمله‌ی خواب نوعی اختلال خواب عصبی است که عموما بیش‌تر با خوابیدن‌های گاه و بی‌گاه در طول روز شناخته می‌شود. افراد مبتلا معمولا مستقیما وارد مرحله‌ی آرایام می‌شوند – مرحله‌ای که آدم‌ها خواب و رویا می‌بینند – و معمولا نیز کم‌تر به خواب عمیق می‌روند، یعنی وارد مراحل غیر آرایام خواب نمی‌شوند – مراحلی که بدن برای سرحال بودن در بیداری، به آن نیاز دارد.
در نتیجه، آنها قادر نیستند مدت‌زمان طولانی بیدار بمانند، و از طرفی خوابیدن‌های گاه و بی‌گاه‌شان نیز نمی‌تواند باعث سیر شدن آنها از خوب شود زیرا هرگز وارد مرحله‌ای از خواب نمی‌شوند که بدن بتواند نیروی خود را بازیابی کند – بنابراین چرخه‌ای معیوب از خواب‌آلودگی شدید و ناتوانی در حفظ بیداری به وجود می‌آید. نشانه‌ی دیگر این اختلال می‌تواند شامل کاتاپْلِکسی باشد؛ در این حالت، فرد با وارد آمدن هیجان‌های شدید، به شکل ناگهانی وارد مرحله‌ی آرای‌امِ خواب می‌شود. از دیگر نشانه‌های حمله‌ی خواب می‌توان به فلج خواب (یا بختک) و توهمات پیش از خواب (توهماتی که با فلج خواب همراه هستند) اشاره کرد.
علت بروز حمله‌ی خواب هنوز مشخص نشده است. بسیاری معتقدند این اختلال می‌تواند ریشه در بیماری‌های خودایمنی داشته باشد، ولی ممکن است عامل ژنتیکی نیز داشته باشد. روش‌های درمانی برای این اختلال می‌تواند شامل استفاده از داروهای محرک، ضد افسردگی، یا داروهایی خواب‌آور نظیر اکسیبات سدیم باشد.
۱۰. رفتار جنسی در هنگام خواب
سکسومنیا یا رفتار جنسی در هنگام خواب یکی از عجیب ترین نوع اختلالات خواب است که باعث می‌شود آدم‌ها در حالی‌که به خواب رفته‌اند، مرتکب رفتار جنسی شوند. این اختلال را گونه‌ای متفاوت از خواب‌گردی تلقی می‌کنند. در بسیاری از موارد، مبتلایان مدت طولانی پیش از مراجعه به پزشک به این‌گونه رفتارهای‌شان واقف هستند، ولی غالبا به این دلیل که آنها نمی‌دانند این مسئله نوعی اختلال روانی است یا به دلیل ترس از قضاوت‌‌‌های دیگران، مشکل‌شان را پنهان می‌کنند. با وجود این، پژوهشگرانِ اختلالات خواب با استفاده از پلی‌گراف و ضبط تصاویر این‌گونه بیماران در هنگام خواب و مشاهده‌ی فعالیت امواج مغزی غیرمعمول هنگام ارتکاب این رفتارها بر این حقیقت صحه گذاشتند که سکسومنیا نوعی اختلال خواب است.
روش‌های درمانی این اختلال مشابه‌ی روش‌هایی است که برای دیگر خواب‌پریشی‌های غیر آرایام نظیر خواب‌گردی استفاده می‌شوند. با اجتناب از عوامل تسریع‌کننده و اطمینان از خوابیدن در محیطی امن، می‌توان با حداقل تلاش تا حدود زیادی این بیماری را کنترل کرد. سکسومنیا همیشه برای مبتلایان یا همسران‌شان مشکل‌ساز و محدودکننده نیست. بسامد و میزان ابتلای افراد به این اختلال، فرد به فرد بسیار متفاوت است.
