اطلاعات خواندنی در مورد وزوز گوش + درمان و دلیل وزوز گوش

وزوز گوش یکی از عذاب آور ترین مشکلاتی است که ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد. وزوز گوش نوعی صدا در گوش و یا سر است که هیچ منبع خارجی ندارد. وزوز گوش بالینی و غیر بالینی است. نوع بالینی به دو دسته تقسیم می شود. وزوز نوع اول را اطرافیان نیز می شنوند و وزوز نوع دوم را فقط خود فرد می شنود.

این نوع وزوز ذهنی نام دارد. وزوز به صورت صداهای مختلفی تجربه می‌شود، مثل صدای سوت، باد، همهمه و …. این صداها ممكن است دائمی یا منقطع باشند. وزوز بیماری یا اختلال نیست بلكه نشانه ضایعات شنوایی است. وزوز در همه گروه‌های سنی ممكن است به وجود آید. فركانس وزوز با افزایش سن زیاد می‌شود. به نظر می‌رسد در گوش چپ نسبت به گوش راست، وزوز بیشتری وجود دارد. حدود ۷۵ درصد افراد ناشنوا وزوز دارند.

● وزوز ضربانی

وززو ممكن است از راه‌های دیگری غیر از صدای باد، سوت، هیس و…. نمایان شود. بعضی افراد صدای ضربه مانندی مثل ریتم ضربان قلب خود را احساس می‌كنند. این نوع وزوز، ضربانی نام دارد. اكثرا این نوع وزوز بعد از ورزش كردن یا فعالیت شدید روی می‌دهد ولی در بعضی افراد این صدا هرگز متوقف نمی‌شود. دلایل این نوع وزوز زیاد هستند.

● چه عواملی موجب وزوز می‌شود؟

▪‌ صدمه به اعصاب گوش در اثر صداهای بلند
▪ مواد شیمیایی و داروهایی كه به گوش داخلی آسیب می‌زنند (مثل آسپرین)
▪ نیكوتین كه باعث فشرده شدن رگ‌های خونی می‌شود
▪ فقدان منگنز كه باعث سرگیجه، وزوز و كم شنوایی می‌شود
▪ استرس
▪ وجود جرم و مایع در گوش
▪ مشكلات هورمونی
▪ فشارخون بالا
▪ ضربه به سر
▪ آنمی
▪ پارگی پرده گوش
▪ حساسیت غذایی
▪ بیماری‌هایی مثل مین‌‌یر، ام‌.‌اس، صرع، میگرن، پركاری تیروئید
● درمان وزوز

در تحقیقاتی كه راجع به وزوز انجام شده، چند روش برای درمان آن وجود دارد كه تی‌.‌آر.‌تی یكی از آنهاست و روشی است كه از طریق مغز باعث می‌شود وزوز نادیده گرفته شود.

تی‌.‌آر.‌تی سه مرحله درمانی دارد:

۱) جمع‌آوری اطلاعاتی درباره بیمار و تاریخچه و عادت‌های روزمره زندگی او.
۲) استفاده از وسایلی كه پشت گوش قرار می‌گیرد و توجه بیمار را از وزوز منحرف می‌كند.
۳) روان درمانی كه به بیمار آموزش می‌دهد وزوز را نادیده بگیرد. این روش شامل تمرینات عمیق و كنترل استرس است و باعث می‌شود هیجان و نگرانی بیمار كاهش یابد.
هدف‌ نهایی روش تی‌.‌آر.‌تی عادت كردن كامل به صدا است. روش دیگر درمان وزوز، استفاده از muskw است كه شبیه به وسایل كمك شنوایی است و صداهایی تولید می‌كند كه وزوز را می‌پوشاند یا حذف می‌كند. بعضی افراد این صداهای خارجی و مصنوعی را به صداهایی كه وزوز تولید می‌كند، ترجیح می‌دهند. طی یك روز پرمشغله، حواس‌پرتی از فعالیت‌های روزانه و صداها باعث می‌شود كه وزوز كمتر آشكار شود. به این دلیل اغلب به نظر می‌رسد كه وزوز در شب‌ها شدیدتر می‌شود.

توصیه‌های زیر نیز در بهبود وزوز موثر است:

▪ پرهیز از صداهای بلند و محیط‌های شلوغ
▪ خودداری از مصرف الكل، كافئین، كوكائین، نیكوتین، ماری جوانا و آسپرین
▪ متعادل نگه داشتن فشار و چربی خون
● چگونه با وجود وزوز بخوابیم
صدای زنگ یا سوتی كه در گوش احساس می‌شود ممكن است استراحت شبانه را بر هم بزند.
توصیه‌های زیر كمك می‌كند كه با وجود وزوز بهتر بخوابید:
▪ تمرینات آرام‌بخش و منظم كه كمك می‌كند بهتر بخوابید ولی از تمرینات نزدیك به زمان خواب بپرهیزید.
▪ زمانی كه احساس خواب آلودگی می‌كنید، به رختخواب بروید. اگر طی ۲۰ تا ۳۰ دقیقه خوابتان نبرد، بلند شوید و به اتاق دیگری بروید و كاری آرام‌بخش مثل كتاب خواندن انجام دهید و دوباره به رختخواب بروید.
▪ سعی كنید میزان كافئین و نیكوتینی را كه در شب مصرف می‌كنید، كاهش دهید.
▪ دمای اتاق را در حد متعادل نگه دارید، نه خیلی گرم و نه خیلی سرد.
▪ هنگامی كه در رختخواب هستید، از تماشای تلویزیون و كتاب خواندن بپرهیزید زیرا موجب می‌شود هوشیاری‌تان بیشتر شده و خواب از سرتان بپرد.

دبیر علمی کنگره شنوایی شناسی ایران با اشاره به اینکه ۱۰ درصد جمعیت بزرگسالان به وزوز گوش مبتلا هستند، از سر درگمی بیماران در بیمارستان‌ها به علت «وزوز گوش» ابراز تأسف کرد و به برخی توصیه‌ها برای کاهش و رفع این اختلال که ۱۲ عارضه ایجاد می‌کند، پرداخت.فرنوش جاراللهی – دبیر علمی پانزدهمین کنگره شنوایی شناسی ایران که از ۲۸ تا ۳۰ اردیبهشت ماه جاری در هتل المپیک تهران برگزار می‌شود، اظهار داشت: طبق آمارهای خارجی شیوع وزوز بارز گوش به‌طور متوسط در جمعیت بزرگسالان ۱۰ درصد است که ۲ درصد آنها وزوز شدید دارند و بیش از ۷۰ درصد افراد بزرگسال مبتلا به وزوز ، مشکلات بارز شنوایی هستند.

وی گفت: وزوز در کودکان با شنوایی طبیعی نادر است اما وجود وزوز گوش در آن دسته از کودکان که دارای کاهش شنوایی هستند بین ۳۰-۶۰ درصد گزارش شده است و علیرغم شیوع بالای وزوز در کشورمان هنوز آمار دقیقی داده نشده است اما به سادگی می‌توان سر درگمی این بیماران را در بیمارستان‌ها و سایر مراکز درمانی بدون توجه به این موضوع که وزوز فعالیت‌های روزمره را تحت تاثیر قرار داده است مشاهده کرد.

جاراللهی افزود: وزوز یک اختلال عملکردی است و یک بیمار واقعی نیست اما می‌تواند به عنوان یک ناتوانی کامل نیز محسوب شود و از دیدگاه علم پزشکی با وجودی که وزوز یک اختلال خوش خیم تلقی می‌شود، در عین حال می‌تواند اضطراب، آشفتگی، پریشانی، عصبانیت، افسردگی، تحریک پذیری، بی خوابی، ترس و انزوا را در فرد مبتلا ایجاد کند و کیفیت زندگی اورا در کار، فعالیت‌های روزمره، تفریح و تعاملات اجتماعی تحت تاثیر قرار دهد و علیرغم شیوع بالای وزوز گوش، گاهی به بیمار گفته می‌شود «کاری نمی‌توان انجام داد و آنها به سادگی باید یاد بگیرند تا با وزوز گوششان زندگی کنند».

وی ادامه داد: این پیغام‌های منفی اثر زیان بار خواهد داشت و منجر به توقف بیمار در جستجوی راه حل می‌شود و به مرور میزان ناراحت کنندگی وزوز گوش افزایش می‌یابد با وجودی که خود وزوز گوش به‌طور معمول درمان نمی‌شود اما مداخلات توانبخشی مختلفی وجود دارد که می‌توانند عکس العمل و نگرش بیمار را نسبت به صدای وزوز گوشش تغییر دهد.

دبیر علمی پانزدهمین کنگره شنوایی شناسی ایران گفت: امروزه روش‌هایی برای وزوز گوش‌های غیرقابل درمان پزشکی مطرح هستند که تحت عنوان،کلی تدابیر درمان توانبخشی مطرح می‌شود و شامل روش‌های متعددی است از جمله روش‌های درمان شناختی، تحریک الکتریکی، استفاده از سمعک و یا کاشت حلزون در مواقعی که وزوز توأم با کاهش شنوایی است و در بین روش‌های فوق، صوت درمانی به‌ویژه روش TRT یکی از روش‌های مؤثر و شناخته شده ای است که برای رهایی از اثرات ناخوشایند وزوز در افراد مبتلا به وزوز گوش مزمن، مطرح است و به عنوان یک روش درمانی بین المللی برای وزوز گوش است.

جاراللهی عنوان کرد: در حال حاضر در بیش از یک صد مرکز بالینی در سراسر جهان ارائه می‌شود و روشی بسیار مؤثر است زیرا براساس تئوری و مدل نوروفیزیولوژیک برنامه ریزی شده است و پژوهش‌های موجود میزان موفقیت این روش را به‌ویژه در کاهش اضطراب حدود ۸۰-۷۵ درصد گزارش کردند و از سال ۲۰۰۲ به بعد، این روش به عنوان گسترده‌ترین و مورد حمایت‌ترین درمان برای افراد مبتلا به وزوز در مجامع بین المللی گزارش شده است.

وی خاطرنشان کرد: شیوع بالای وزوز گوش و بلاتکلیفی این بیماران در جامعه، یک روز کامل از پانزدهمین کنگره شنوایی شناسی را به این مبحث اختصاص دادیم و این کنگره که به همت انجمن علمی شنوایی شناسی و دانشگاه علوم پزشکی ایران و با حمایت دیگر دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور و مؤسسات تحقیقاتی و سازمان‌های مرتبط از ۲۸ تا ۳۰ اردیبهشت ماه جاری در هتل المپیک تهران برگزار می‌شود.