بیماری هموفیلی + روش های درمان و علائم این بیماری

بیماری هموفیلی یکی از بیماری های نادر است که باعث می شود خون به درستی لخته نشود و بیشتر در میان آقایان ایج است. این بیماری به 2 نوع هموفیلی نوی A و B تقسیم می شود و هنوز هم درمان قطعی ندارد، ولی روش هایی برای کنترل این بیماری وجود دارد.

وقتی که خونریزی در بدن ایجاد می شود، به صورت معمول سلول های خونی را در کنار هم جمع می کند تا لخته برای جلوگیری از خونریزی تشکیل شود. فرایند لخته شدن خون توس بعضی از ذرات خونی تشویث می شود. هموفیلی وقتی رخ می دهد که شما در یکی از عواملی که باعث لخته شدن خون می شوند، کمبود داشته باشید. در این مطلب تاپ ناز علائم، دلایل، نحوه تشخیص و گزینه های درمان بیماری هموفیلی را بیان می کنیم.

بیماری هموفیلی چیست؟

پروتئین هایی در خون وجود دارند که باعث لخته شدن خون می شوند و با پلاکت ها همکاری دارند تا خونریزی در محل آسیب دیده متوقف شود. افرادی که مبتلا به بیماری هموفیلی هستند نسبت به افرادی که به این بیماری مبتلا نیستند، مقدار کمتری از فاکتورهای VIII یا IX را تولید می کنند. این یعنی که فرد برای مدت بیشتری دجار خونریزی می شود و در بیشتر معرض خونریی داخلی قرار می گیرد. در صورتی که این خونریی در اندام حیاتی مانند مغز ایجاد شود می تواند بسیار کشنده باشد.

دلیل بیماری هموفیلی

بیماری هموفیلی باعث می شود که خون لخته نشود. این بیماری یک اختلال ارثی است. این امر به دلیل نقص در یکی از ژن های فاکتور لخته خون در کروموزوم X اتفاق می افتد.

هموفیلی بیشتر در آقایان دیده می شود، یرا ژن می تواند از مادر به فرزند پسر انتقال پیدا کند. خانم های دارای کروموزوم XX و مردان دارای کروموزوم XY هستند، ولی این بعید به نظر می رسد که خود مبتلا به این بیماری باشند. برای اینکه یک دختر مبتلا به هموفیلی باشد، باید در هر دو کروموزوم ایکس، ژن غیر طبیعی داشته باشد و این خیلی نادر است. اهی اوقاف هموفیلی به دلیل جهش ژنتیکی به خودی خود اتفاق می افتد.

بیماری فون ویلبراند

انواع بیماری هموفیلی

• در هموفیلی A، فقدان فاکتور لخته شدن VIII وجود دارد. این حدود ۸۰ درصد موارد هموفیلی را تشکیل می‌دهد. حدود ۷۰ درصد از افراد مبتلا به هموفیلی A از شکل شدید آن برخوردار هستند.
• در هموفیلی B، که به عنوان “بیماری کریسمس” نیز شناخته می‌شود، فرد فاقد فاکتور لخته شدن نهم IX است. هر دو نوع A و B بسته به میزان فاکتور لخته شدن خون ممکن است خفیف، متوسط یا شدید باشد. از ۵ تا ۴۰ درصد از عامل انعقاد کننده نرمال، ۱ تا ۵ درصد متوسط و کم‌تر از ۱ درصد شدید است.

نشانه ها و علائم بیماری

تشخیص بیماری

پزشکان قادرند برای خانم‌های بارداری که ناقل بیماری هموفیلی هستند، بعد از هفته دهم بارداری، جنین را برای تشخیص این بیماری آزمایش کنند.

درمان بیماری

بیماری هموفیلی با روش درمانی «جایگزینی» درمان می‌شود. این روش درمانی شامل دادن یا جایگزین کردن فاکتور‌های لخته شدن که در بیمار خیلی کم و یا مفقود شده‌اند، است. بیماران فاکتور‌های لخته شدن را از طریق تزریق یا به صورت داخل وریدی دریافت می‌کنند.

درمان فاکتورهای لخته شدن برای روش درمانی جایگزینی، می‌تواند از خون انسان گرفته شود و یا می‌توان آن‌ها را به صورت مصنوعی در آزمایشگاه تولید کرد. به عوامل تولید شده مصنوعی، عوامل لخته شدن باز ترکیب شده گفته می‌شود. فاکتور‌های لخته شدن باز ترکیب شده به عنوان درمان انتخابی در نظر گرفته می‌شوند، زیرا آن‌ها بیشتر خطر انتقال عفونت‌هایی را که در خون انسان وجود دارد، کاهش می‌دهند.

به منظور جلوگیری از خونریزی برخی از بیماران به درمان جایگزینی منظم نیاز دارند. این روش درمان پروفیلاکتیک نامیده می‌شود. به طور معمول این روش برای افرادی که به هموفیلی نوع A شدید مبتلا هستند توصیه می‌شود.

یکی دیگر از روش‌های درمانی، برای هموفیلی نوع A متوسط، شامل دسموپرسین، یک هورمون ساخته شده توسط انسان است که باعث تحریک آزادسازی فاکتور ذخیره شده VIII و دارو‌های ضد فیبرینولیتیک می‌شود که از تجزیه لخته‌ها جلوگیری می‌کند.

در سال ۲۰۱۳، FDA (سازمان غذا و داروی ایالات متحده) ، Rixubis پروتئین خالص ایجاد شده با فناوری باز ترکیب DNA را برای بیماران مبتلا به هموفیلی B تأیید کرد. Rixubis ، آزمایشگاه تولید فاکتور خون IX ، با هدف جایگزینی عامل لخته شدن ، پیشگیری و کنترل خونریزی بیش از حد در سطح پایین بیماران هموفیلی نوع B است.

عوارض بیماری هموفیلی

عوارض هموفیلی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی عمیق داخلی. خونریزی که در عضله‌ی خیلی عمیق اتفاق می‌افتد باعث تورم اندام شما می‌شود و این تورم ممکن است بر اعصاب فشار وارد کند و منجر به بی حسی یا درد شود.
• آسیب به مفاصل. ممکن است خونریزی داخلی به مفاصل شما فشار وارد کند و باعث درد شدید شود. خونریزی مکرر داخلی ممکن است باعث آرتریت یا از بین رفتن مفصل شود.
• عفونت. افراد مبتلا به هموفیلی احتمال انتقال خون را دارند و این خطر دریافت فرآورده‌های خونی آلوده را افزایش می‌دهد. به دلیل غربالگری خون اهدا شده برای هپاتیت و HIV، محصولات خونی پس از اواسط دهه ۱۹۸۰ امن‌تر شدند.
• واکنش نامطلوب به درمان فاکتور لخته شدن. در برخی از افراد مبتلا به هموفیلی شدید، سیستم ایمنی بدن نسبت به عوامل لخته شدن مورد استفاده در درمان خونریزی واکنش منفی دارد. هنگامی که این اتفاق بیفتد، سیستم ایمنی بدن، پروتئینی معروف به مهارکننده ایجاد می‌کند که فاکتور‌های لخته را غیرفعال می‌کند و باعث می‌شود درمان کمتر موثر واقع شود.

ادامه زندگی با بیماری هموفیلی

هنوز هیچ راهی برای درمان قطعی هموفیلی وجود ندارد، اما روش‌هایی برای کاهش خطر خونریزی بیش از حد و محافظت از مفاصل وجود دارد. این موارد عبارتند از:

• ورزش منظم
• اجتناب از مصرف دارو‌های خاص مانند آسپرین، دارو‌های ضد التهابی غیر استروئیدی و داروهای رقیق کننده خون
• تمرین بهداشت خوب دندان

به عنوان درمان پیشگیرانه، بیمار ممکن است تزریق منظم یک نسخه از فاکتور لخته شدن VIII را برای هموفیلی نوع A یا IX برای هموفیلی نوع B دریافت کند.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) آزمایش منظم برای تشخیص عفونت‌های منتقل شده از خون مانند HIV و هپاتیت و واکسیناسیون علیه هپاتیت A و B را توصیه می‌کنند و  افراد مبتلا به هموفیلی  که از خون اهدا شده استفاده می‌کنند نیز، ممکن است در معرض خطر پیشرفت این بیماری‌ باشند.

بیماری هموفیلی بسیار نادر است، ولی در صورتی که هر کدام از علائم ذکر شده در قسمت بالا وجود داشته باشد یا نزدیکان شما آن را ببینند، باید در سریعترین وقت به پزشک مراجعه کنید و درصدد بررسی علائم آن باشید.