بیوگرافی کریستوفر نولان (زندگی کارگردان معروف بریتانیایی از بتمن تا اوپنهایمر و جایزه اسکار)
کریستوفر نولان کارگردان بزرگ بریتانیایی است که با آثاری همچون بتمن، میان ستارهای، دانکرک و اوپنهایمر شناخته میشود. این کارگردان بریتانیایی در سال 2023 موفق به کسب جایزه اسکار شد. در ادامه با تاپ ناز همراه شوید چرا که ما قصد داریم از آغاز تا زندگی شخصی و غیره نولان را زیر ذرهبین ببریم.
فهرست موضوعات این مطلب
تولد و اوایل زندگی
کریستوفر نولان با نام اصلی و کامل ادوارد نولان در 30 ژوئیه 1970 در وستمینستر، لندن به دنیا آمد. پدرش، برندن، مجری تبلیغاتی اهل انگلیس بود که بهعنوان مدیر نوآوری شرکت شخصی کار میکرد.
از طرفی مادرش، کریستینا، مهماندار هواپیمای آمریکایی اهل ایلینوی بود که بعداً بهعنوان معلم زبان انگلیسی مشغول به کار شد. کریستوفر یک برادر بزرگتر به نام متیو و یک برادر کوچکتر به نام جاناتان دارد که او نیز فیلمساز و در اصل همکار کریستوفر است.
این سه در لندن بزرگ شدند و تابستان خود را در اوانستون سپری میکردند. نولان تابعیت بریتانیایی و آمریکایی دارد.
کریستوفر نولان جوان تحت تاثر سینما
نولان در حالی که بزرگ میشد، اساساً تحت تأثیر آثار ریدلی اسکات و فیلمهای علمی تخیلی 2001: ادیسه فضایی (1968) و جنگ ستارگان (1977) قرار گرفت. او فیلم دوم را بارها تماشا میکرد و بهطور مفصل درباره ساخت آن تحقیق میکرد.
نولان بعدها عنوان کرد که از همان کودکی و از همان نگاه اول به آثار مهم عاشق سینما شد و این عشق همچنان در او زنده است.
آغاز فیلمسازی از هفت سالگی
ولان از هفت سالگی شروع به ساخت فیلم کرد، در حالی که دوربین سوپر هشت پدرش را قرض میگرفت و با اکشن فیگورهایش فیلمهای کوتاه ضبط میکرد.
این فیلمها شامل تجلیل انیمیشنی استاپ موشن به جنگ ستارگان بود که جنگهای فضایی نامیده میشد. او برادرش جاناتان را بهعنوان بازیگر انتخاب کرد و از «رس، آرد، جعبههای تخممرغ و دستمال توالت» صحنههایی درست کرد.
عموی او که در ناسا برای ساخت سیستمهای هدایت موشکهای آپولو کار کرده بود، چند فیلم خام از پرتاب موشک برای او فرستاد. او از یازده سالگی آرزو داشت که فیلمسازی حرفهای باشد.
تحصیلات
بین سالهای 1981 و 1983، نولان در بارو هیلز، (یک مدرسه پیشدانشگاهی کاتولیک در ویبریج، ساری) ثبتنام کرد. نولان در سالهای نوجوانی به همراه آدرین و روکو بلیچ فیلمسازی را آغاز کرد. نولان و روکو بهطور مشترک فیلم سورئال هشت میلیمتری تارانتلا (1989) را کارگردانی کردند که در ایمیج یونین (جدول اکران ویدئو و فیلم مستقل در پیبیاس) به نمایش درآمد.
نولان در کالج هایلیبری و امپریال سرویس (مدرسهای مستقل در هرتفورد هیث، هرتفوردشر) تحصیل کرد و بعداً به کالج دانشگاهی لندن رفت و ادبیات انگلیسی را خواند.
در حالی که از تحصیلات سینمایی سنتی صرف نظر کرد، او کسب «مدرک تحصیلی در چیزی که نامربوط است» را دنبال کرد. دلیل انتخاب این دانشگاه، واحدهای مجهز فیلمسازیاش بود. او در دوران دانشجویی رئیس انجمن فیلم دانشگاه بود.
آغاز کارگردانی و شکست
پس از فارغالتحصیلی، کریستوفر نولان به کارگردانی ویدیوهای تبلیغاتی روی آورد. در این دوره او فیلمی کوتاه به نام دودلباگ (1997) را ساخت.
این فیلم داستان مردی در جستوجوی یک حشره است و وقتی میخواهد او را بکشد، در مییابد که حشره تصویر کوچکتری از خودش است.
در این سالها، هیچ استودیویی فیلمهای نولان را نمیپذیرفت. نولان از آن دوره با «کولهباری از نامههای برگشتخورده» یاد میکند که به جهش او به فیلمسازی انجامید. او ادامه میدهد «در بریتانیا همکاری مالی بسیار محدود است. راستش، همهاش پارتیبازی است. هیچوقت از طرف صنعت فیلم بریتانیا حمایت نشدهام.»
اولین فیلم سینمایی کریستوفر نولان
کریستوفر نولان اولین فیلم بلندش یعنی تعقیب را در سال 1998 با سرمایه خودش و همکاری دوستانش ساخت.
تعقیب درباره یک نویسنده بیکار (جرمی تئوبالد) است که به امید یافتن ماجرایی برای نوشتن، به تعقیب آدمها میپردازد، تا این که کار دست خودش میدهد و پایش به یک پرونده جنایی باز میشود.
نولان بعدها اعلام کرد که این فیلم از تجربه زندگی خودش در لندن و دستبرد زدن سارقان به آپارتمانش الهام گرفتهشدهاست.
او گفتهاست: رابطه جالبی میان یک غریبه که به دارایی شما دستبرد میزند و تعقیب افراد در شلوغی هست؛ هر دو باعث میشوند شما از مرز روابط اجتماعی عادی عبور کنید.
بودجه این فیلم تنها سه هزار پوند بود و فیلمبرداری آن، یک سال، در آخر هفتهها انجام میشد. برای صرفهجویی در هزینهها، هر صحنه پیش از فیلمبرداری، اختصاصی تمرین میشد تا مطمئن شوند که حداکثر در دو برداشت فیلمبرداری شود.
نولان، اما توماس و جرمی تئوبالد تهیهکنندگان این فیلم بودند و نولان به تنهایی نویسنده، فیلمبردار، تدوینگر و کارگردان فیلم بود. تعقیب در چندین جشنواره به نمایش درآمد و چندین جایزه نیز گرفت و منتقدان از آن استقبال کردند. نیویورکر نوشت «این فیلم پژواکی از فیلمهای کلاسیک هیچکاک است، ولی نحیفتر و خبیثتر»
آغاز موفقیت
با موفقیت تعقیب، نولان فرصت یافت تا ممنتو (2000) را بسازد. در یک سفر جادهای از شیکاگو به لسآنجلس، برادرش جاناتان، ایده «ممنتو موری» را به نولان داد. مردی که از اختلال حافظه کوتاهمدت رنج میبرد و از یادداشت و خالکوبی برای پیدا کردن قاتل همسرش استفاده میکند. نولان بر اساس این ایده، فیلمنامهای نوشت که داستان در آن برعکس روایت میشود.
آرون رایدر، از مدیران نیومارکت فیلمز درباره آن گفته: فیلمنامه ممنتو احتمالاً نوآورانهترین فیلمنامهای است که دیدهام.
برای ساخت این فیلم بودجهای 4.5 میلیون دلاری در اختیار نولان قرار گرفت. ممنتو با بازی گای پیرس و کری-ان ماس در سپتامبر 2000 در جشنواره بینالمللی فیلم ونیز به نمایش درآمد و تحسین منتقدان را برانگیخت.
نولان درباره این فیلم گفته است: «فرق تعقیب، که آن را با گروهی از دوستانم که لباسهای خودشان را میپوشیدند فیلمبرداری کردم و مادرم ساندویچ درست میکرد، با ممنتو که در آن 4 میلیون دلار پول یک نفر دیگر را خرج میکردم و صدها نفر دستاندرکار فیلم بودند، تا به امروز، بزرگترین پرشی است که در زندگیام داشتهام.
آغاز کار بر روی بتمن شماره یک
در اوایل سال 2003، نولان به وارنر برادرز پیشنهاد ساخت بتمن جدیدی داد. او که شیفته این شخصیت و داستانش شده بود، میخواست فیلم را به صورت یک درام کلاسیک بسازد تا یک فانتزی کمیکبوکی.
بتمن آغاز میکند که بزرگترین پروژه نولان تا آن زمان بود، در ژوئن 2005 اکران شد و در نظر منتقدان و گیشه موفق بود. این فیلم با بازی کریستین بیل در نقش اول، به همراه مایکل کین، گری الدمن، مورگان فریمن و لیام نیسون، این مجموعه را احیا کرد.
این فیلم داستان خاستگاه بروس وین را از وحشتش از خفاشها، مرگ پدر و مادرش، بتمن شدن و مبارزهاش با رأسالغولی که میخواهد گاتهام را نابود کند، بازمیگوید. منتقدان عمق روانشناسانه و ارتباط آن با دوره معاصر را ستودند. بتمن آغاز میکند هشتمین فیلم پرفروش 2005 در ایالات متحده و نهمین فیلم پرفروش جهان در آن سال، و نامزد اسکار بهترین فیلمبرداری و سه جایزه بفتا شد.
حیثیت
پیش از بازگشت به مجموعه بتمن، نولان فیلم حیثیت (2006) را ساخت. این فیلم که اقتباسی از رمان کریستوفر پریست است، درباره دو شعبدهباز رقیب در قرن نوزدهم میلادی است.
نولان از برادرش جاناتان برای نوشتن این فیلمنامه کمک خواست. فیلمنامه این فیلم حاصل همکاری پنجساله این دو برادر است. در ابتدا نولان میخواست این فیلم را 2003 بسازد، اما پسازاینکه با پروژه بتمن آغاز میکند موافقت شد، آن را عقب انداخت.
کریستین بیل و هیو جکمن نقشهای اصلی این فیلم را بازی میکردند. حیثیت در نظر منتقدان موفق بود و در گیشه 109 میلیون دلار فروخت. این فیلم نامزد اسکار بهترین فیلمبرداری و بهترین طراحی صحنه نیز شد.
معروفیت جهانی با شوالیه تاریکی
در سال 2006 میلادی، کریستوفر نولان اعلام کرد دنباله بتمن آغاز میکند، شوالیه تاریکی نام خواهد داشت.
نولان میخواست در این فیلم با گسترش دید، نوآری آن را افزایش داده، فیلمی بسازد که به گفته خودش «داستان یک جنایت بزرگ است، که در آن با پلیس، سیستم قضایی، شورشی، فقیر و ثروتمند و جنایتکار روبهرو میشوید.»
مانولا دارگیس از نیویورک تایمز نوشت که «این فیلم در میانه هنر و صنعت، شعر و سرگرمی شکل گرفته و بسیار عمیقتر و تاریکتر از هر فیلم کمیکبوکی دیگر در هالیوود است.»
راجر ایبرت منتقد نامدار و سخت گیر سینما از شیکاگو سان-تایمز نوشت «شوالیه تاریکی فراتر از اقتباس و نسخههای پیشین گام نهاده و تراژدی مسحورکنندهای شدهاست.»
شوالیه تاریکی در اکران، چندین رکورد زد. در آمریکای شمالی 534 میلیون دلار و در دیگر کشورها، 469 میلیون دلار فروخت و فروش آن، رویهمرفته به یک میلیارد دلار رسید.
شوالیه تاریکی نخستین فیلمی بود که بخشهایی از آن با دوربین آیمکس فیلمبرداری شد. در هشتاد و یکمین دوره اسکار، این فیلم نامزد دریافت هشت اسکار و برنده اسکار بهترین بازیگر مکمل مرد (هیت لجر) و اسکار بهترین تدوین صدا شد.
مطلب مشابه: بیوگرافی کریستین بیل ( زندگی بتمن دوست داشتنی سینما از آغاز تا موفقیت و زندگی شخصی)
میانستارهای
بعد از معروفیت با مجموعه فیلمهای بتمن، اکنون کرستوفر نولان به یک فیلمساز تمام عیار تبدیل شده بود. کسی که از آثار او به عنوان شاهکار نام برده میشود.
در سال 2013، نولان اعلام کرد که او فیلم علمیتخیلی میانستارهای را کارگردانی خواهد کرد. پیشنویسهای اولیه فیلمنامه از جاناتان نولان بود و در اصل قرار بود استیون اسپیلبرگ آن را کارگردانی کند.
این فیلم که بر پایه نظریات کیپ تورن، فیزیکدان نظری ساخته شده، «ما را به سفر قهرمانانه میانستارهای میبرد که دورتر از ادراک علمی ماست.»
متیو مککانهی، ان هتوی، جسیکا چستین، بیل ایروین، الن برستین و مایکل کین در این فیلم بازی کردهاند و همچنین این فیلم، اولین همکاری نولان و هویته ون هویتما بهشمار میرود. پارامونت پیکچرز و برادران وارنر تهیهکننده و توزیعکنندگان این فیلم بودند.
میانستارهای در سال 2014 اکران شد و با نظر مثبت منتقدان روبهرو شد. همچنین فروش خوبی در گیشه داشت و جمعاً 670 میلیون دلار فروخت.
در هشتاد و هفتمین دوره اسکار، این فیلم اسکار بهترین جلوههای ویژه گرفت و نامزد اسکار بهترین موسیقی متن، بهترین صداگذاری، بهترین تدوین صدا و بهترین طراحی صحنه شد.
دانکرک
بعد از موفقیت میان ستاره ای، کریستوفر نولان به سراغ ساخت فیلم دانکرک رفت. دانکرک فیلمی جنگی تاریخی به نویسندگی، تهیهکنندگی و کارگردانی کریستوفر نولان محصول سال 2017 است.
داستان فیلم، در جنگ جهانی دوم اتفاق میافتد و به تخلیه دانکرک از منظر زمینی، دریایی و هوایی میپردازد. در جریان این عملیات، بیش از 800 قایق غیرنظامی جان دستکم 335 هزار سرباز انگلیسی و فرانسوی را که در محاصره ارتش آلمان نازی گرفتار شده بودند، نجات دادند. نولان و همسرش اما توماس، تهیهکنندگان فیلم بودند.
گروه بازیگران شامل فیون وایتهد، تام گلین-کارنی، جک لودن، هری استایلز، آنورین برنارد، جیمز دارسی، بری کیوگن، کنت برانا، کیلین مورفی، مارک رایلنس و تام هاردی میشوند.
تنت ضعیفترین فیلم نولان
نولان بیش از پنج سال روی فیلمنامه فیلم علمی تخیلی تنت کار کرده بود. او پیش از این بهمدت بیش از یک دهه در مورد ایدههای اصلی این فیلم بررسی دقیقی انجام داده بود.
تنت که سه بار بابت همهگیری کرونا به تعویق افتاد، نخستین فیلم بزرگ هالیوودی بود که پس از تعطیلی همهگیر در سینماها اکران شد.
این فیلم داستان قهرمان بینامی (با بازی جان دیوید واشینگتن) را روایت میکند که برای پیشگیری از یک حمله جهانی تهدیدآمیز در زمان سفر میکند. این فیلم با بودجه 200 میلیون دلاری ساخته شد و 363 میلیون دلار در سراسر جهان فروخت. این نخستین فیلم نولان بود که در گیشه ضعیف عمل کرد.
تنت تضادبرانگیزترین فیلم او توصیف شد. منتقدان بلندپروازی و محتوای فنی آن را تحسین کردند اما متوجه داستان گُنگ آن شدند.
اوپنهایمر و اولین اسکار نولان
فیلم زندگینامهای اوپنهایمر بر پایه فیزیکدان جی. رابرت اوپنهایمر (با بازی کیلین مورفی) و نقش او در ایجاد بمب اتمی دوازدهمین کار نولان بود. این فیلم بهوسیله یونیورسال پیکچرز تأمین بودجه و توزیع شد.
این فیلم با تحسین همگانی منتقدان مواجه شد. متیو جکسون در ای. وی. کلاب نوشت، «اوپنهایمر شایسته عنوان شاهکار است. این بهترین فیلم نولان تا به حال است، قدمی رو به جلو به سطح جدیدی برای یکی از بهترین فیلمسازان ماست، و فیلمی است که خود را در مغزتان حک میکند.»
کارین جیمز در بیبیسی کالچر آن را «بسیار خلاقانه و پختهترین کار [نولان] تاکنون» نامید و افزود که این فیلم «اکشن غافلگیرکننده و از لحاظ تجاری فریبنده سهگانه شوالیه تاریکی» را با «زیربنای فکری» یادگاری، تلقین و تنت تلفیق کردهاستاوپنهایمر بیش از 960 میلیون دلار در سطح جهانی فروش داشت و سومین فیلم پرفروش 2023 شد.
این فیلم افتخارات متعددی دریافت کرد که در میان آنها، نولان برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم شد.
مطلب مشابه: بیوگرافی کیلین مورفی ؛ اطلاعات زندگی شخصی، ازدواج و کارنامه هنری وی
علاقه به زمان
این سوالی است که بسیار از من پرسیده شده و از من سوال کردند که چرا این قدر به زمان علاقه دارم. پاسخ من این است که ما همیشه در آن زندگی میکنیم. شاید چیز برجستهای نباشد، اما حقیقت دارد. این اساسیترین بخش از تجربه انسانی ما است و نحوهای که ما جهان را درک میکنیم توسط زمان تعریف میشود.
سینما زمینه بسیار خوبی برای بررسی این موضوع است. چند سال پیش مطلبی برای مجله Wired نوشتم. ما در مورد زمان و رابطه آن با سینما صحبت کردیم.
من گفتم که اگر در یک غرفه پروجکشن به هنگام پخش یک فیلم حضور داشته باشید، گاهی اوقات فیلم شروع به بیرون آمدن از قرقره میکند و روی زمین میافتد. این یک نمایش هیجانانگیز و دراماتیک از زمان و جریان زمان است. این وحشتناک است. به خصوص اگر مربوط به فیلم آیمکس باشد.
بهترین فیلم تاریخ را ساختهام
من به تازگی یک فیلم سه ساعته درباره رابرت اوپنهایمر ساختهام و نیمی از آن سیاه و سفید است. این فیلم یک میلیارد دلار درآمد داشته است. البته من فکر میکنم فیلمهای اخیر هالیوود عالی هستند
نکته عجیب این است که این فیلم به معنای واقعی کلمه موفقترین فیلمی است که من تا به حال ساختهام.
من بیست سال است که کارگردانی میکنم و حالا این فیلم در بریتانیا پردرآمدترین فیلم من است. بنابراین بر اساس تجربه خودم نسبت به وضعیت فروش این فیلم احساس خوبی دارم. همچنین بر اساس دیدن فیلمهای دیگر، با این فیلم تماشاگران را با سینما آشتی دادم.
من فکر میکنم همیشه تعادلی در هالیوود بین عناوین معتبر وجود دارد که میتواند بازگشت مخاطب را تضمین کند و به مردم دقیقا همان چیزی که میخواهند را ارائه دهند. این همیشه بخش بزرگی از اقتصاد هالیوود بوده است و هزینه ساخت و توزیع بسیاری از افیلمهای دیگر را تامین میکند.
زندگی شخصی و خانواده
هنگامی که نولان نوزده ساله بود، اما توماس را در کالج دانشگاهی لندن ملاقات و در 1997 با او ازدواج کرد. توماس از 1997 بهعنوان تهیهکننده در تمام فیلمهای او کار کردهاست. این دو چهار فرزند دارند و در لس آنجلس ساکن هستند.
کلام آخر
ممنون که تا آخر همراه سایت خود یعنی تاپ ناز بودید. ما امروز در این مقاله سعی کردیم بیوگرافی کریستوفر نولان کارگردان توامند بریتانیایی را نوشته و فیلمهایش به شما عزیزان معرفی کنیم. امیدواریم که از خواندن این مقاله نهایت لذت را برده باشید.