مهم ترین تجهیزات ایمنی جوشکاری | معرفی وسایل ایمنی مورد نیاز جوشکاری

یکی از روش های موثر در کاهش خطرات احتمالی یک حادثه، استفاده از تجهیزات ایمنی است. لوازم ایمنی، ابزار هایی هستند که کارکنان شغل های مختلف برای حفاظت از جان خود، بر اساس شرایط و نوع کار باید از آن ها در محیط کار استفاده کنند. جوشکاری یک فعالیت شغلی است که در آن، اتصال دائمی بین قطعات فلزی با استفاده از حرارت و فشار ایجاد می شود.

با توجه به این که خطرات احتمالی ناشی از جوشکاری متفاوت است و به دلیل تماس جوشکار با اشعه حرارتی و نور که شامل اشعه ماورای بنفش هم می شود، خطراتی مانند پاشیدن فلزات و انرژی الکتریکی، فرد جوشکار را تهدید می کند که ممکن است اثرات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. بنابراین برای پیشگیری از بروز حادثه یا آسیب در این شغل استفاده از لوازم ایمنی بسیار مهم و ضروری است.

شغل جوشکاری تجهیزات زیادی دارد که منبع آلودگی هستند و ممکن است مشکل ساز شوند. استفاده صحیح از وسایل حفاظتی علاوه بر حفاظت جوشکار از خطرات احتمالی، تضمین یک کار مطمئن را به او نیز می دهد. در این مقاله مهم ترین تجهیزات ایمنی جوشکاری را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

خطرات جوشکاری بدون تجهیزات ایمنی

هنگام جوشکاری، جوشکار در معرض خطراتی مانند سوختگی بدن، برق گرفتگی و آسیب رسیدن به چشم و تنفس گازهای سمی که موجب آسیب رسیدن به ریه ها می شود، قرار می گیرد. یکی از خطرات جوشکاری بدون محافظ صورت و چشم، سوختی صورت و از دست دادن بینایی به طور موقت یا دائم می باشد.

نور فرابنفش جوشکاری باعث التهاب قرنیه چشم و سوختن شبکیه چشم می شود. جراحات ناشی از جوشکاری از سوختگی های کوچک گرفته تا سوختگی های جدی درجه ۳ می تواند دردناک باشد و در برخی موارد منجر به نقص عضو و حتی کنار گذاشتن حرفه ی جوشکاری شود. جوشکار برای جلوگیری از این خطرات احتمالی و حفاظت از خود باید از تجهیزات ایمنی استفاده کند.

مهم ترین وسایل ایمنی جوشکاری

لوازم ایمنی شخصی شامل لباس جوشکاری، کلاه ایمنی، دستکش جوشکاری، کفش جوشکاری، عینک جوشکاری و … می باشد که در ادامه آن ها را بررسی خواهیم کرد:

لباس کار جوشکاری

لباس کار جوشکاری باید با توجه به خطرات احتمالی در حین کار انتخاب شود و از ایجاد خطرات تا جای ممکن جلوگیری کند. همچنین این لباس باید متناسب با بدن جوشکار باشد و به اندازه کافی مقاوم و ضخیم باشد تا از نفوذ اشعه های خطرناک ناشی از قوس جلوگیری کند. اشعه های قوس، نور نامرئی و مرئی بسیار قوی تولید می کنند که می توانند چشم و پوست را بسوزانند.

لباس های جوشکاری معمولا از جنس پارچه نخی، کتان و جین هستند و با توجه به نوع جوشکاری رنگ و جنس لباس ها متفاوت است. این الیاف ها سبک هستند و مقاومت بالایی در برابر گرما و حرارت دارند. لباس کارهای پارچه ای تمام نخ و ضخیم می باشند که در صنایع فولاد و ریخته گری و کار در نزدیک کوره مورد استفاده قرار می گیرند. لباس کارهای جین از جنس جین و 100 درصد پنبه می باشد. این جنس لباس با دوام و ضد حساسیت است.

لباس قرمز جوش، مخصوص جوشکاری آرگون است. در جوشکاری آرگون به دلیل وجود اشعه های فرابنفش و مواد رادیواکتیو باید از لباسی استفاده شود که این تشعشعات از فرد دفع شود. رنگ قرمز باعث دفع این خطرات می شود. جنس این لباس کتان پنبه ای است و از تمام بدن فرد محافظت می کند.

کلاه ایمنی

کلاه ایمنی جوشکاری یکی از لوازم حفاظت شخصی ضروری است که در زمان انجام کارهای جوشکاری، از سر کارگران در برابر نور قوس و جرقه های مداوم حفاظت می کند. این کلاه ایمنی از موادی مانند پلاستیک مقاوم در برابر حرارت و اشعه UV ساخته شده است تا جوشکاران را از خطرات مربوط به جوشکاری محافظت کند.

بعضی از انواع آن ها حتی می توانند از استنشاق گازهای سمی توسط جوشکاران جلوگیری کنند. این کلاه ها از جنس پلی اتیلن، پشم شیشه، بوتادین استایرن، فولاد و آلومینیوم تولید می شوند. کلاه ایمنی جوشکاری دارای ویژگی هایی مانند قابلیت تنظیم سایز، قابلیت ارتفاع قرارگیری صفحه شیشه ای محافظ در جلوی چشم ها، وجود شیلد محافظ روی صورت و … می باشد.

عینک جوشکاری

چشم یکی از مهم ترین اعضای بدن است و مراقبت از آن بسیار مهم است. جوشکاری هم یکی از شغل هایی است که ممکن است سلامت چشم افراد را به خطر بیندازد، به دلیل این که در حین کار چشم ها به صورت مستقیم با براده های حاصل از جوش در تماس هستند.

همچنین برخورد اشعه نور ناشی از جوشکاری قوس الکتریکی می تواند سلامت چشم را به خطر بیندازد. بنابراین استفاده از عینک برای جوشکاری ضروری است و می تواند از چشمان جوشکاران در برابر پرتوهای مضر، اشعه UV، گرد و غبار، پرتاب اشیاء، نفوذ گازهای مخرب آزاد شده در اثر جوشکاری، اسپری ها و خطرات دیگر مربوط به جوشکاری محافظت کند.

عینک های ایمنی جوشکاری باید استانداردهای مشخصی داشته باشند تا بتوانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند. فریم آن ها باید از مواد مقاوم در برابر حرارت ساخته شود. این عینک ها باید لنزهای مقاومی در برابر له شدن و ضربه ها داشته باشند و همچنین باید دارای فیلتر های UV و IR نیز باشند.

دستکش جوشکاری

دستکش جوشکاری یکی از وسایل ایمنی است که برای حفاظت از دست ها و انگشتان در زمان انجام کارهای جوشکاری استفاده می شود. این دستکش ایمنی از موادی مانند چرم، پوست خوک، پوست بز، پوست گوزن، پشم گوسفند و … درست می شود. دستکش های ایمنی علاوه بر انعطاف پذیری و راحتی در حرکت دست، دارای قدرت محافظتی بالا هم می باشند.

وجود یک لایه اضافی از مواد مقاوم در برابر حرارت در این دستکش ها باعث می شود که دست ها در معرض خطرات حرارتی ناشی از جوشکاری قرار نگیرند. همچنین دستکش ایمنی جوشکاری می تواند از بریدگی ها و زخم های ناشی از تماس با ابزارهای جوشکاری، محافظت کند.

اگر جوشکاری MIG دارید می توانید از دستکش های متوسط استفاده کنید و اگر جوشکاری TIG دارید بهتر است از چرم نازک تری استفاده کنید تا حداکثر چسبندگی را فراهم کنید. استفاده از دستکش ایمنی جوشکاری در هنگام انجام کارهای جوشکاری، می تواند از دست ها در برابر اشعه مضر UV و سایر خطرات مربوط به جوشکاری محافظت کند.

ماسک های تنفسی جوشکاری

ماسک های تنفسی وسایلی هستند که از استنشاق هوای آلوده جلوگیری می کنند و برای حفاظت از جوشکاران در برابر خطرات و آسیب های احتمالی استفاده می شوند. این ماسک ها، آلاینده ها را از هوای استنشاقی می گیرند و همچنین به وسیله هوا رسانی از طریق یک منبع هوای قابل استنشاق از فرد محافظت می کنند.

ماسک های تنفسی از جنس موادی مانند فلزات مقاوم و الیاف شیشه ای ساخته شده اند. استفاده از این ماسک ها برای جلوگیری از تنفس دود و گازهای مضر جوشکاری، محافظت در برابر حرارت و اشعه های مضر و جلوگیری از بروز حوادث و سوختگی های ناشی از آن، بسیار ضروری می باشد. همچنین این ماسک ها دارای ویژگی هایی مانند قابلیت تنظیم، مقاومت در برابر ضربه ها و فشارهای بالا و راحتی در استفاده هستند.

ماسک های ایمنی به طور کلی دو دسته هستند؛ ماسک های رساننده هوای اتمسفری (مانند ماسک های دارای کپسول هوا – ماسک های دارای لوله هوا رسانی) و ماسک های تصفیه کننده هوا (مانند ماسک های حذف کننده گازها و بخارها – ماسک های حذف کننده ذرات – ماسک های کارتریج دار و …)

گوشی جوشکاری

در زمان انجام فعالیت های جوشکاری، صداهای زیادی از دستگاه جوش ایجاد می شود. جوشکاران که به طور مداوم با این دستگاه کار مب کنند، ممکن است به مرور زمان دچار کم شنوایی شوند و گوش آن ها آسیب ببیند.

بنابراین برای محافظت از گوش در برابر صداهای جوشکاری در این عملیات، باید از انواع گوشی های صداگیر مخصوص جوشکاری استفاده کرد. فوم ایرماف و ایرپلاگ هم لوازم کوچکی هستند که درون حفره ی گوش قرار می گیرند و از آسیب دیدن گوش در برابر صداهای ناشی از جوشکاری جلوگیری می کنند.

شیلد محافظ صورت

شیلد محافظ صورت از مهم ترین و ضروری ترین تجهیزات ایمنی هنگام جوشکاری است. شیلد محافظ صورت به دو نوع (پوشش دار بازتابشی و بدون پوشش بازتابشی) تقسیم می شود. این شیلدها باعث انعکاس گرمای تابشی ناشی از جوشکاری شده و از فرد در برابر این گرما محافظت می کنند.

این شیلد محافظ، از صورت و چشم های فرد در برابر پرتابه های جوشکاری یا قطره های ذوب شده فلزی محافظت می کند. استفاده از شیلد صورت جوشکاری، از ایجاد آسیب ها و زخم های جدی در صورت و چشم ها جلوگیری می کند و از سر و صورت جوشکار در برابر تابش ها و احتمال برخورد اشیاء در حین کار محافظت می کند.

شیلدهای محافظ صورت در دو نوع دستی و مکانیکی ساخته می شوند. توصیه می شود که شیلد صورت به طور مداوم و صحیح مورد استفاده قرار گیرد تا از وقوع حوادث جدی و خطرات ناشی از آن ها جلوگیری شود.

تجهیزات اطفاء حریق

یکی دیگر از مهم ترین وسایل ایمنی در هر مکانی که جوشکاری در آن صورت می گیرد، تجهیزات اعلام و اطفاء حریق است. این وسایل شامل انواع کپسول آتش نشانی و تجهیزات ایمنی دیگر برای جلوگیری از حوادث حریق و ایمنی کارگران می شوند. انواع کپسول آتش نشانی مخصوص جوشکاری، دارای مواد خنک کننده مناسب برای خاموش کردن حریق هایی هستند که در نتیجه انجام عملیات جوشکاری ایجاد می شوند.

کفش مناسب جوشکاری

کفش جوشکاری یکی دیگر از وسایل ایمنی جوشکاری است. در حین انجام عملیات جوشکاری ممکن است براده ها روی پای فرد پاشیده شوند و باعث سوختن پای او شوند. کفش های جوشکاری در برابر براده ها مقاومت بالایی دارند و در قسمت جلویی آن ها از پنجه های محافظ فولادی استفاده شده است.

کفه این کفش ها از یک ماده قابل انعطاف مانند پلی اورتان ساخته شده است و قسمت پنجه کفش ها به تناسب افراد می تواند از جنس چرم (عایق برق) یا PVC (عایق شیمیایی) نیز باشد. کفش های جوشکاری می توانند از فرد در برابر سوختگی محافظت کنند و همچنین مانع از خستگی مفرط او در طول ساعت های طولانی سر پا ایستادن شوند.

کفش های ایمنی جوشکاری به گونه ای طراحی شده اند که در برابر اجسام سنگین مقاومت بالایی دارند. کفش های ایمنی باید کفی مناسب طبی و سبک داشته باشند و جنس زیره کفش ها معمولا از pu یا مموری فوم و جنس رویه آن ها از چرم، میکروفیبر و بوک می باشد.

پیش بند و آستین جوشکاری

پیش بند جوشکاری برای محافظت از لباس های جوشکاری در برابر خطرات مرتبط با جوشکاری استفاده می شود و معمولا از چرم یا مواد مقاوم در برابر حرارت ساخته می شود. این پیش بند از سوختن لباس و پوست بدن فرد در برابر گرما و حرارت و پاشیدن جرقه های جوشکاری جلوگیری می کند. آستین جوشکاری نیز برای محافظت از بازو و ساعد جوشکاران در برابر گرما و … مورد استفاده قرار می گیرد.

مقنعه جوشکاری

مقنعه جوشکاری یکی دیگر از لوازم ایمنی جوشکاری است که از جنس های کتان و چرم تهیه می شود. برای پوشاندن سر و گردن و جلوگیری از پاشیدن جرقه به سر و گردن، از مقنعه جوشکاری استفاده می شود.

گتر پای جوشکاری

گتر پا وسیله ای از جنس چرم است که از ساق و زانو در برابر ضربه، حرارت و مواد شیمیایی محافظت می کند. علاوه بر آن، گتر از کفش های جوشکار نیز محافظت می کند.

ساق بند جوشکاری

ساق بند ها روی دستکش های ساق کوتاه بسته می شوند تا از دست های جوشکار در برابر جرقه های ناشی از عملیات جوشکاری محافظت کنند. ساق بند ها معمولا از جنس چرم اشبالت تهیه شده اند و در برابر ضربه ها، سوختگی ها، حرارت و گرما و مواد شیمیایی مقاوم می باشند.

وسایل تهویه مطبوع

وسایل تهویه مطبوع جوشکاری برای هر مکانی که جوشکاری در آن انجام می شود بسیار ضروری می باشند. از جمله این وسایل می توان به دستگاه های تهیه مطبوع، کولرهای صنعتی، براکت ها و … اشاره کرد. این تجهیزات با تنظیم دما و رطوبت، تهیه و ایجاد جریان هوا در مکان، به ایجاد یک محیط مناسب برای انجام کارهای جوشکاری کمک می کنند و همچنین می توانند باعث بهبود کیفیت و دقت جوشکاری شوند.