خواص شگفت انگیز ازگیل برای سلامتی از رفع چین و چروک تا کاهش وزن
ازگیل یکی از میوه های خاص و کمیاب جهان است که البته در ایران به وفور یافت می شود. ازگیل میوه ای کم کالری و حاوی انواع مواد مغذی است. خواص ازگیل برای طیف گسترده ای از بیماری ها مفید است، به همین دلیل جایگاه ویژه ای در طب سنتی دارد.
این میوه سرشار از آنتی اکسیدان است و از آسیب دیدن سلول ها جلوگیری می کند. برای مثال ویتامین A موجود در میوه ازگیل به تقویت بینایی و ایمنی و رشد سلول ها کمک می کند. پتاسیم موجود در ازگیل در تنظیم فشار خون، آهن موجود در آن در اکسیژن رسانی و منگنز این میوه در استحکام استخوان ها نقش موثری دارد.
ازگیل به نوعی به خانواده ی گل سرخیان تعلق دارد و رشد آن در فصل پاییز شروع می شود. این میوه معمولاً به صورت خام و پوسیده شده و قبل از مصرف، تخمیر می شود. درخت این میوه در استان های گیلان و مازندران به وفور یافت می شود. جالب است بدانید که در گیلان زمین به این میوه کونوس و در مازندران کندس می گویند؛ با این حال، در بیشتر مناطق ایران به این میوه همان ازگیل گفته می شود.
میوه ازگیل معمولا رنگی بین زرد تا نارنجی پر رنگ دارد، البته در برخی از گونه های ازگیل قسمت های سرخ رنگ نیز دیده می شود. ازگیل را می توان به صورت تازه یا خشک مصرف کرد. برخی افراد از ازگیل انواع ترشی، مربا و یا دمنوش های مختلف تهیه می کنند. برای آشنایی بیشتر با فواید و مضرات ازگیل در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
انواع ازگیل
میوه ازگیل وقتی که کاملا رسیده باشد، بسیار شیرین است و برخی از مردم طعم آن را مانند سیب می دانند. با این تفاوت که ازگیل کمی اسیدی است که شیرینی آن را متعادل می کند. میوه ازگیل معمولا به سه شکل ازگیل زرد، وحشی و درختی یافت می شود، اما گونه درخت ازگیل را می توان در انواع زیر دسته بندی کرد:
ازگیل ژاپنی
ازگیل بومی ژاپن ظاهری کروی شکل دارد و بسیار شیرین است. این میوه را هم می توان با سیب، زالزالک و گلابی هم خانواده دانست. علاوه بر بافت ازگیل ژاپنی، دانه و برگ این میوه خاصیت زیادی دارند و سرشار از آنتی اکسیدان، ویتامین های مختلف و مواد معدنی هستند. از مهم ترین خواص ازگیل ژاپنی در طب سنتی می توان به درمان بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های قلبی و سرطان اشاره کرد.
ازگیل جنگلی
ازگیل معمولی یا جنگلی گونه ای درخت ازگیل است که میوه ای گرد و کروی دارد که دارای طعم شیرینی است و سرشار از ویتامین های مختلفی است. این نوع درخت بومی مناطقی از غرب آسیا به خصوص ایران است. نام علمی و انگلیسی این گیاه Mespilus germanica است. در زبان گیلکی به آن کونوس یا کُنوس می گویند و در زبان مازندرانی به آن کِنِس و کندس می گویند. ازگیل جنگلی درخت و میوه ای است. خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل، هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی است.
ازگیل آمریکای شمالی
ازگیلی که در مناطق بومی آمریکای شمالی رشد می کند با نام علمی M.canescens شناخته می شود. این میوه بسیار کمیاب است؛ به همین دلیل خواص آن در حال حاضر به طور دقیق قابل بررسی نیست.
مطلب مشابه: خواص میوه بلوبری + 8 خاصیت مهم بلوبری برای سلامت بدن و پوست و مو
خواص ازگیل
ازگیل خواص زیادی دارد. فصل بهار بهترین فصل برای تهیه ازگیل و استفاده از خواص آن می باشد. اگر می خواهید ازگیل های ترش یا ملس را میل کنید، فروردین ماه و اگر قصد تهیه ازگیل های شیرین و رسیده تر را دارید، اردیبهشت ماه بهترین فرصت خرید این میوه است. مهم ترین خواص میوه ازگیل شامل موارد زیر می باشد:
بهبود عملکرد ریه
به طور کلی ازگیل یک میوه ی ادرار آور به شمار می رود که عملکرد کلیه ها را بهبود می دهد. به طوری که با حذف مایعات اضافی که در بدن ذخیره می شوند، به ما در جلوگیری یا بهبود حفظ مایعات کمک زیادی می کند. علاوه بر این ازگیل خواص دیگری هم برای کلیه ها دارد؛ زیرا این میوه باعث می شود نمک، شن و یا سنگ نیز از کلیه ها دفع شود. به همین دلیل می تواند برای جلوگیری یا بهبود تشکیل شن در کلیه ها و عفونت های تاثیر گذار روی سیستم ادراری مفید باشد.
رفع چین و چروک پوست
استفاده از ازگیل به صورت خوراکی و موضعی می تواند به جوانسازی و زیبایی پوست کمک کند. ازگیل دارای انواع آنتی اکسیدان های قوی مانند ویتامین C می باشد که علاوه بر این که برای از بین بردن چین و چروک های روی پوست مفید است، می تواند باعث افزایش خاصیت کشسانی پوست نیز شود.
مفید برای دستگاه گوارش
ازگیل سرشار از فیبر است. فیبرها به هضم مواد غذایی در معده کمک می کنند و باعث می شوند شما برای مدت طولانی تری احساس سیر بودن داشته باشید. بنابراین ازگیل برای کسانی که به یبوست مبتلا هستند و یا مشکلات گوارشی دارند، میوه بسیار مناسبی می باشد و تاثیر فوق العاده ای بر سلامت دستگاه گوارش دارد.
برای مثال، این میوه می تواند به درمان نفخ و علائم التهاب معده، سوزش معده، گوارش دیر و سنگین و یا حتی زخم معده کمک کند. علاوه بر این، خواص ازگیل به رفع و درمان اسهال نیز کمک می کند. برای بهبود اسهال بهتر است از ازگیل سبز و نرسیده استفاده کنید. با این حال، ازگیل رسیده و پخته برای بهبود یبوست طولانی مدت، کولیت روده، ورم و آماس توصیه می شود.
سلامت چشم
میوه ازگیل برای سلامت چشم نیز خواص بسیار زیادی دارد. این میوه سرشار از بتاکاروتن است که از بیماری های از بین برنده ی بینایی جلوگیری می کند و یا آن ها را به تاخیر می اندازد. جالب است بدانید که از تجزیه ی یک مولکول بتاکاروتن، دو مولکول ویتامین A به دست می آید که فواید زیادی برای بینایی دارد. علاوه بر این، مقادیر زیادی ویتامین A در ازگیل وجود دارد که این ویتامین برای شکل گیری رودوپسین لازم است و همه ی ما به لطف این پروتئین رنگی ضروری می توانیم همه چیز را ببینیم.
لاغری و کاهش وزن
میوه ازگیل دارای کالری بسیار کمی است و به همین دلیل برای لاغری و کاهش وزن بسیار مناسب می باشد. علاوه بر این، ازگیل سرشار از فیبر است و به همین دلیل می تواند به کنترل اشتها، احساس سیری و جلوگیری از پرخوری کمک کند.
درمان بیماری های روده
به دلیل وجود ماده تانن در ترکیبات ازگیل، این میوه دارای خاصیت ضد عفونی کنندگی است که به درمان ورم روده و رفع عفونت روده بزرگ کمک می کند. پزشکان طب سنتی معتقدند که برای بهره مندی از این خواص ازگیل کافی است پوست و هسته ازگیل را جدا کنید و آن را پس از ترکیب با مقداری شیر میل کنید. علاوه بر این، فیبر ازگیل به عنوان ملین عمل می کند و می تواند با افزایش حرکات روده از علائم یبوست جلوگیری کند.
کاهش علائم آلزایمر
یکی از مهم ترین خواص ازگیل جنگلی، درمان بیماری های عصبی، جلوگیری از زوال عقلی و کاهش علائم بیماری آلزایمر می باشد. ازگیل سرشار از آهن است که می تواند با افزایش فعالیت شناختی به شکل گیری درست مسیر عصب در بدن کمک کند. همچنین بر اساس مطالعات انجام شده، وجود سطح بالای فلاونوئیدها در ازگیل نیز می تواند نقش مهمی در جلوگیری از آسیب عصبی و از دست دادن حافظه داشته باشد.
تقویت موها
ازگیل دارای مواد مغذی و معدنی زیادی از جمله آهن، روی و مس می باشد. بنابراین استفاده از ازگیل به صورت ماسک و موضعی می تواند به افزایش جریان خون در پوست سر کمک کند و در نتیجه علاوه بر این که باعث درمان ریزش مو می شود، می تواند به تقویت ریشه ی موهای سر نیز کمک کند.
کمک به بهبود بیماری نقرس
ازگیل یک میوه ی ادرار آور است و خوردن آن به تشکیل ادرار کمک می کند. بنابراین با مصرف این میوه، مایعات زائد تولید شده در بدن و همچنین اسید اوریک تجمع یافته از طریق ادرار دفع می شوند. به همین دلیل مصرف این میوه به خصوص برای افراد مبتلا به بیماری نقرس یا اسید اوریک بالا، بسیار مفید می باشد.
رفع اختلالات خواب
آهن و ویتامین B6 موجود در میوه ی ازگیل، کیفیت خواب شما را در هنگام شب افزایش می دهد. در بیشتر موارد اختلالات خواب ناشی از کمبود گلبول های قرمز و نوسانات کم فشار خون است. با بهره مندی از خواص میوه ازگیل می توانید بی خوابی های شبانه خود را برطرف کنید و خواب با کیفیت و خوبی داشته باشید.
خواص هسته ازگیل برای سنگ کلیه
وجود مقدار زیادی آب در میوه ازگیل می تواند به سم زدایی بدن کمک کند و به همین دلیل طب سنتی برای از بین بردن مشکلات کلیوی و درمان سنگ کلیه، مصرف ازگیل و به خصوص هسته آن را توصیه می کند. مصرف منظم ازگیل و هسته ی آن به صورت پودر شده و در نهایت جوشانده برگ ازگیل به دلیل خاصیت ادرار آور بودن آن باعث دفع سنگ کلیه می شود. مصرف هسته این میوه، برای درمان سنگ کلیه و همچنین برای تسکین دردهای پایین کمر هم مفید است.
مفید برای رشد کودکان
مواد معدنی و مواد مغذی موجود در ازگیل برای بهبود رشد کودکان بسیار مفید است. با توجه به طعم شیرین و ظاهر جذاب میوه ازگیل به راحتی می توانید استفاده منظم از این میوه را در رژیم غذایی کودک خود قرار دهید.
مطلب مشابه: خواص میوه انبه | انبه میوه تابستانی که هم لاغر می کنند و هم زیبا
خواص ازگیل برای مردان
مصرف میوه ازگیل برای مردان از ابتلا به سرطان پروستات جلوگیری می کند و میل جنسی در مردان را تقویت می کند. به همین دلیل در بسیاری از شرایط، خوردن این میوه شرایط بدنی مردان را بهبود می دهد.
کمک به درمان دیابت
تحقیقات نشان داده است که ازگیل می تواند برای افراد مبتلا به دیابت مفید باشد و سطح قند خون را کنترل کند. استفاده از میوه ازگیل علاوه بر این که سطح قند خون را کاهش می دهد، می تواند از افزایش کلسترول و چربی خون هم جلوگیری کند.
ازگیل دارای مقادیری از پلی فنول و به خصوص اسید های فنولیک و فلاونوئیدها است که به عنوان مهار کننده ی آلفا گلوکوزیداز و آلفا آمیلاز در متابولیسم کربوهیدرات شناخته می شوند. به طور کلی خواص ازگیل، می تواند تاثیر بسیار خوبی در پیشگیری یا بهبود دیابت داشته باشد. دلیل این مسئله این است که این میوه سطح گلوکز خون را کاهش می دهد.
مفید برای دوران بارداری
خواص ازگیل زرد برای خانم های باردار به این صورت است که ازگیل دارای ویتامین ها و مواد معدنی فراوانی است که مصرف آن در دوران بارداری به افزایش رشد جنین کمک می کند. علاوه بر این، یکی دیگر از خواص ازگیل برای دوران بارداری این است که به دلیل وجود آهن در این میوه، مصرف آن در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به کم خونی در زنان باردار را کاهش دهد.
سلامت قلب
ویتامین ها، آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی موجود در میوه ازگیل به سلامت و بهبود عملکرد قلب کمک می کنند. منیزیم و پتاسیم موجود در این میوه در تنظیم فشار خون و عملکرد بهتر رگ های قلبی تاثیر مستقیم دارد و از آسیب رسیدن به سلول های قلبی جلوگیری می کند.
وجود پتاسیم در میوه ازگیل مانند وازودیلاتوری برای سیستم قلبی عروقی است که کشیدگی و فشار وارده بر عروق و رگ های خونی را کاهش می دهد و در نتیجه فشار خون را هم کاهش می دهد و موجب سلامت قلب و درمان مشکلات قلبی خواهد شد.
آنتی اکسیدان های میوه ازگیل مانع از تجمع و رسوب پلاک در رگ ها و در نتیجه مانع بروز سکته قلبی می شوند. این میوه به دلیل داشتن فیبر و خاصیت تنظیم کردن میزان روغن و آب بدن از ابتلا به بیماری های قلبی عروقی جلوگیری می کند و با کاهش چربی های ناسالم بدن باعث سلامت قلب می شود.
تقویت سیستم ایمنی بدن
خوردن میوه ازگیل برای جلوگیری از بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا مفید است. به دلیل این که ازگیل حاوی مقادیر زیادی از ویتامین A، ویتامین C، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، آهن و مواد معدنی دیگر می باشد و می تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
بنابراین ازگیل باعث کاهش علائم سرماخوردگی و مشکلات تنفسی می شود. میوه ازگیل به عنوان یک داروی خلط آور برای درمان سرماخوردگی محسوب می شود و موجب تخلیه ی خلط از ریه ها می شود. پزشکان سنتی معتقدند که با جوشاندن برگ ازگیل می توان به درمان عفونت گلو بیماری آنژین کمک کرد.
درمان یبوست
فیبر موجود در میوه ازگیل مانند مسهل طبیعی و ملین عمل می کند و با مصرف آن، زمان انتقال غذای هضم شده به روده کم می شود و فریند دفع سریع تر انجام می شود. در واقع خاصیت ملین بودن این میوه باعث بیشتر شدن حرکات روده شده و از علائم یبوست جلوگیری می کند. البته استفاده بیش از حد از این میوه هم ممکن است باعث اسهال شود.
مفید برای کبد
یکی از مهم ترین فواید ازگیل این است که به مراقبت از کبد و بهبود عملکرد صحیح آن کمک می کند. میوه ازگیل می تواند به پاکسازی و سم زدایی بدن کمک کند. به همین دلیل در طب سنتی، استفاده از این میوه به عنوان یکی از روش های درمان طبیعی کبد چرب شناخته می شود.
ازگیل برای کسانی که به بیماری کبد چرب مبتلا هستند نیز بسیار مفید می باشد و مصرف آن در موارد آسیب شناسی این اندام به خصوص برای کبد چرب توصیه می شود. علاوه بر این، ازگیل می تواند به از بین بردن کلسترول بد نیز کمک کند.
جلوگیری از سرطان
میوه، برگ و حتی هسته های میوه ازگیل از خطر ابتلا به انواع سرطان ها جلوگیری می کند. سرطان مثانه از جمله بیماری هایی است که میوه ازگیل در جلوگیری از ابتلا به آن نقش موثری دارد. بتاکاروتن موجود در پوست این میوه نیز خواص ضد سرطانی دارد و مانع از رشد انواع تومور می شود.
نحوه مصرف میوه ازگیل
میوه ازگیل کاربردهای بسیار زیادی دارد و علاوه بر میوه ی آن، هسته و برگ درخت آن هم قابل استفاده هستند. میوه خام ازگیل ژاپنی ماندگاری زیادی ندارد و خیلی زود می پوسد. از میوه ازگیل استفاده های مختلفی می شود و از آن می توانید در تهیه انواع ترشی، مربا، ژله، کمپوت، رب، شربت، مارمالاد، آبمیوه های طبیعی، کیک و شیرینی، سالاد میوه و اسموتی استفاده کنید. همچنین می توانید ازگیل را به صورت خام و تازه به عنوان میان وعده میل کنید.
از میوه ی ازگیل سبز و نارس هم برای تهیه چای استفاده می شود. برای تهیه دمنوش و جوشانده های سنتی هم می توان از برگ ازگیل خشک یا هسته آن به صورت پودر شده استفاده کرد. میوه ازگیل در ابتدای رشد طعم تلخی دارد اما پس از کمی بزرگ شدن و سبز شدن، طعم ترش و بسیار خوشمزه ای پیدا می کند که خوردن آن با مقداری نمک تجربه ای بسیار لذت بخش و متفاوت است.
هر چقدر رنگ میوه به سمت زرد و نارنجی برود، میزان شیرینی و رسیدگی میوه بیشتر شده است. با توجه به خواص شگفت انگیز ازگیل و در دسترس بودن این میوه حتما آن را در رژیم غذایی خود قرار دهید.