مجله تاپ‌ناز‌

خواص گل انگشتانه + نحوه پرورش و موارد احتیاط مصرف این گیاه

گیاه گل انگشتانه بومی منطقه اروپا است، ولی در ایران هم پرورش داده می شود. این گیاه هم به صورت تزیینی و هم در داروسازی استفاده می شود. در ادامه این مطلب درم ورد خواص گل انگشتانه، نحوه رشد و پرورش و موارد احتیاط مصرف این گیاه را بررسی و توضیح می دهیم.

گل انگشتانه یکی از گیاهان زیبای تزیینی است که بسیار زیبا است و فواید درمانی هم دارد. کمی سم در برگ های این گیاه وجود دارد که در هنگام مصرف باید احتیاط کنید.

خواص گل انگشتانه

گل انگشتانه گیاهی گلدار دو ساله از جنس digitalis است و در خانواده plantaginaceae قرار دارد. این گیاه بومی بیشتر کشورهhی اروپایی به ویژه غرب، جنوب و مرکز این قاره است. این گیاه یک گونه از تیره پارهنگیان است. گل انگشتانه گل های زیبای کوچگ دارد که در رنگ های صورتی، بنفش و سفید دیده می شوند و در بعضی از انواع گل، دانه هایی وجود دارد. از گل انگشتانه برای بعضی از داروهای قلبی استفاده می شود.

گیاه گل انگشتانه برگ هایی شیاردار، مرتب و ساده دارد که 10 تا 35 سانتی متر طول دارند و 5 تا 12 سانتی متر عرض دارند و رنگ آنها خاکستزی مایل به سفید است. برگ های گیاه با پرزهایی زهاری و غده ای پوشیده شده اند. در سال های اول برگ های کرکدار طوقه ای دارند و در سال دوم از وسط آنها ساقه ای گلدار به شکل خوشه ای آویخته و دارای گل های زنگوله ای است.

گل ها به شکل خوشه مخروطی شکل در قسمت انتهایی هر ساقه وجود دارند. گلبرگ های هر گل به شکل زنگوله رشد می کنند و در برخی موارد به شکل دو لب مشخص می شوند که اغلب لب پایینی طویل تر از لب بالایی است. گل ها در اطراف ساقه دارند که معلق و به سوی پایین آویزان می شوند. همان گونه که اشاره شد رنگ گل ها می تواند زرد، سفید، ارغوانی، صورتی و قرمز باشد. گل ها با خال هایی در دهانه گل به رنگ هایی دیگر و بیشتر ارغوانی منقوش شده اند که به تشخیص آنها کمک می کند.

گل انگشتانه دارای بوته ای به ارتفاع 90 تا 180 سانتی متر است و میوه ای از نوع کپسول است. این گل هم جنبه تزیینی دارد و خواص زیادی هم دارد که برای داروسازی استفاده می شود.

 گل انگشتانه

درمان کننده نارسایی قلبی

یکی از خواص مهم گل انگشتانه در طب سنتی، خواص درمان کنندگی نارسایی قلبی است. سالیان سال پزشکان طب سنتی بنا به توصیه زکریای رازی از گل انگشتانه برای درمان افرادی که دچار بیماری های قلبی بودند استفاده کردند.

پزشکان مدرن تا سال 2005 اعتقادی به استفاده از این گیاه برای درمان مشکلات قلبی نداشتند ولی پس از آزمایشات مشخص شد که این گل دارای گلیکوزیدهایی مانند digitoxin و digoxin می باشد. که برای درمان نارسایی های قلبی بسیار موثر هستند. امروزه این گیاه در تولید داروهای قلبی استفاده می شود.

 

درمان کننده بیماری Hypertrophie

بیماری Hypertrophie در طب سنتی با نام پرسازی شهرت پیدا کرده است و باعث می شود تا بزرگ شدن بافت ها و اندام به دلیل حجیم شدن یاخته های آن بافت، شکل بگیرد. بیشتر در این حالت یاخته های بافت، آب و خوراک بیشتری جذب می کند. استفاده کردن از برگ های گل انگشتانه روشی موثر برای درمان بیماری است. این خاصیت گل انگشتانه به وسیله پزشکان طب سنتی یونان کشف شد و بعدها توسط پزشکان ایرانی هم استفاده شد.

 

ادرار آور بودن

گل انگشتانه گیاهی دارای گلبرگ های زیبای ارغوانی رنگ است و به همین جهت برای مصارف تزیینی استفاده می شود. برگ های این گل میزان بالایی دیجیتال می باشد. دیجیتال موجود در برگ های گیاه پر خواص است. از مهمترین خواص آن ادرار آور بودن آن است. اشخاصی که در تولید ادرار دچار مشکل هستند، مصرف برگ های گل انگشتانه را باید در نظر داشته باشند. باید بدانید که این گیاه مقداری سمی است و به همین دلیل برای مصرف از یک متخصص طب سنتی یا پزشک کمک بگیرید.

 گل انگشتانه

درمان کننده ذات الریه

از دیگر خواص گیاه گل انگشتانه خاصیت درمان کنندگی ذات الریه است، این موضوع در میان دست نوشته های طبیعی معروف یونانی آگوستوس سزاروس دیده شد، این طبیب از این گیاه برای درمان ذات الریه استفاده کرد. پزشکان زیادی در سال 1910 از این گیاه برای درمان بیماری ذات الریه استفاده کردند، بدون دانستن اینکه این گیاه چگونه باعث بهبودی می شود. در نهایت در سال 1910 بود که دانشمندان متوجه شدند که خواص دیجیتال موجود در برگ های گل انگشتانه باعث درمان ذات الریه می شود.

عوارض گیاه

گل انگشتانه به جز خواص خوبی که دارد ممکن است بعضی از عوارض را هم به همراه داشته باشد. گل انگشتانه در دسته گیاهان سمی قرار می گیرد و فقط یک رده پایین تر از گیاهان خیلی سمی قرار می گیرد. در صورتی که قسمت های اشتباه این گیاه مصرف شود باعث ایجاد عوارضی در بدن می شود. از مهمترین عوارض آن می توان به استفراغ، اسهال، دل پیچه، گلو درد، خارش موضعی، سرگیجه، سردرد و بعضی از موارد مشکلات قلبی هم اشاره کرد.

استفاده از این گیاه با مشورت پزشک و به میزان دقیقی که پزشک توصیه می کند باید باشد.

موارد منع مصرف گل انگشتانه

گیاه گل انگشتانه در موارد زیر نباید مورد مصرف قرار گیرد.

  • اختلال و افزایش نامنظم ضربان قلب، فیبریلاسیون بطنی
  • مسمومیت (تپش قلب، تاری دید، کاهش هوشیاری و …)
  • داشتن حساسیت به این گیاه

موارد احتیاطی

در موارد زیر در مصرف این گیاه باید احتیاط شود و یا مصرف نگردد.

  • بارداری
  • انسداد دهلیزی بطنی
  • افزایش کلسیم خون
  • افراد ابتلا به کاهش شدید پتاسیم
  • اختلالات هیپرترونیک عضله قلبی
  • افزایش ضربان بطنی (تاکی کاردی بطنی)
  • تنگی دریچه
  • بیماری ریوی شدید
  • کاهش اکسیژن
  • سندرون ولف-پارکینسون-وایت
  • سندروم سینوس کاروتید

روش پرورش گیاه

گیاه انگشتانه بومی کشور ایران نیست ولی به دلیل زیبایی که دارد افراد زیادی آن را در کشورمان پرورش داده اند. اگر می خواهید این گیاه را پرورش دهید باید دمای مناسبی بین 18 تا 20 درجه سانتی گراد را فراهم کنید. این گیاه نیاز به نور آفتاب کم و دمایی معتدل دارد. دمای 15 درجه برای رشد این گیاه مناسب است.

پیشنهاد می شود که این گل را در پاییز بکارید تا به بهترین بازدهی برسد. گیاه گل انگشتانه دو ساله است. در سال اول رشد باید 450 تا 550 میلی لیتر اب به آن داد و در سال بعد دو برابر می شود.

مطالب مشابه را ببینید!