9 علائم مهم سرطان رحم در زنان یائسه + روشهای درمانی و تشخیصی
رحم یکی از حیاتیترین اعضای داخلی زنان است که نقش مهمی در وضعیت جسمانی و حتی روحی افراد ایفا میکند. سرطان دهانه رحم، پس از سرطان سینه، به عنوان شایعترین سرطان در میان زنان به خصوص زنان یائسه معرفی میشود.
در این مقاله به علائم سرطان رحم در زنان یائسه و روشهای تشخیصی و درمانی آن خواهیم پرداخت.
سرطان رحم چیست؟
سرطان رحم زمانی اتفاق میافتد که تغییراتی در سلولهای طبیعی رحم رخ دهد و سلولهای این ناحیه شروع به تکثیر بیرویه و غیرطبیعی کنند. رحم که عضوی گلابی شکل در دستگاه تناسلی زنان است، وظیفه نگهداری از جنین در طول بارداری را به عهده دارد. این عضو از دو لایه تشکیل شده است: لایه داخلی نازکی به نام اندومتر و لایه خارجی ضخیمتری به نام میومتر. در بیشتر موارد سرطان رحم از سلولهای اندومتر شروع میشود.
علاوه بر این، علت اصلی بروز سرطان دهانه رحم، اغلب مرتبط به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است و میتواند از طریق اقدامات پیشگیرانه مانند واکسیناسیون HPV و آزمایشهای منظم پاپ اسمیر کنترل شود.
میزان شیوع سرطان رحم در دوران یائسگی
طبق آمار بدست آمده حدود 75 درصد از بیماران سرطان رحم، در دوران یائسگی به این سرطان مبتلا میشوند. با این حال، در سالهای اخیر تعداد افراد جوان مبتلا به این سرطان رو به افزایش است. بنابراین این نوع سرطان میتواند در هر سنی بروز پیدا کند؛ اما معمولاً در زنانی که به دوران یائسگی رسیدهاند، شایعتر است.
علت شیوع سرطان رحم در زنان یائسه
خطر ابتلا این بیماری در زنان یائسه، به دلیل تغییرات هورمونی این دوره بیشتر خواهد بود. سطوح استروژن و پروژسترون که در تنظیم رشد سلولهای اندومتر نقش دارند، با بالا رفتن سن کاهش مییابند و این فرایند میتواند به رشد غیرطبیعی سلولها منجر شود.
رابطه سرطان دهانه رحم و ناباروری
زنانی که که هرگز باردار نشدهاند یا تجربه بارداری کمتری داشتهاند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم قرار دارند. بارداری و شیردهی طبیعی به واسطه ایجاد تغییرات هورمونی، میتوانند از سرطان رحم پیشگیری کنند و زنانی که هرگز باردار نشدهاند، از این تاثیرات محافظتی بهرهمند نخواهند شد.
همچنین زنانی که نابارور هستند ممکن است دچار اختلالات هورمونی باشند؛ مانند افزایش مداوم سطح استروژن بدون تعادل مناسب با پروژسترون. بر هم خوردن این تعادل میتواند به رشد بیش از حد این سلولها و سرطان رحم منجر شود.
علاوه بر موارد فوق، برخی از درمانهای ناباروری، خطر ابتلا به سرطان رحم را تقویت میکنند و با افزایش سطوح استروژن، رشد سلولهای رحم را به دنبال خواهند داشت. بنابراین، مدیریت دقیق شرایط هورمونی و چکاپ منظم پزشکی، به ویژه برای زنانی که با مشکلات ناباروری مواجه هستند، ضرورت بیشتری پیدا میکند.
خونریزی شدید، شایعترین علامت سرطان رحم بعد از یائسگی
90 درصد از بانوان مبتلا به این بیماری، قبل از تشخیص ، تجربه خونریزی شدید داشتهاند و تقریباً 9 درصد از زنان یائسه پس از خونریزی با مراجعه به متخصص، تشخیص ابتلا به بیماری سرطان رحم را دریافت کردهاند. (منبع)
با توجه به این آمار، خونریزی یکی از مهمترین و شایعترین علائم سرطان رحم است. اگرچه خونریزی در این دوران ممکن است کاملا طبیعی باشد و نیازی به نگرانی نیست؛ اما جهت اطمینان در صورت بروز این علامت، حتما به پزشک و متخصص زنان مراجعه فرمایید.
علائم سرطان رحم در زنان یائسه
خونریزی بعد از یائسگی، حتی اگر خونریزی خفیف باشد، مهمترین علامت هشدار دهنده سرطان رحم در زنان یائسه است؛ اما افزون بر آن، توجه به سایر علائم سرطان رحم نیز اهمیت بسیاری دارد. در ادامه به برخی از این علائم میپردازیم:
- درد لگن
- ترشحات غیرطبیعی واژن (ترشحات بدبو یا آبکی)
- احساس خستگی و فرسودگی مفرط
- احساس درد به هنگام برقراری رابطه جنسی
- ضعف و درد در ناحیه تحتانی شکم، پاها یا کمر
- خستگی مفرط
- کاهش وزن بدون دلیل
- درد در هنگام دفع ادرار یا مدفوع
- نفخ یا احساس پر بودن شکم
اگرچه داشتن این علائم نشانههای قطعی سرطان رحم نخواهد بود، اما در صورت مشاهده این موارد باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود.
روشهای تشخیصی سرطان رحم در دوره یائسگی
در این راستا پزشک شما ممکن است انجام آزمایش بیوپسی را توصیه کند تا احتمال وجود سرطان رحم را بررسی نماید. در طی این آزمایش، پزشک نمونهای کوچک از بافت پوشش داخلی رحم (اندومتر) را برمیدارد. سپس این نمونه به یک پزشک پاتولوژی فرستاده میشود تا تحت بررسی دقیق میکروسکوپی قرار گیرد و مشخص شود که آیا نشانههایی از سرطان وجود دارد یا خیر.
برای زنانی که به دوره یائسگی رسیدهاند، ممکن است ابتدا از یک روش تصویربرداری و سونوگرافی برای اندازهگیری ضخامت لایه داخلی رحم استفاده شود. این کار به تشخیص مواردی که ممکن است نیازمند بررسی بیشتر باشند، کمک میکند. اگر نتایج سونوگرافی نشاندهنده ضخامت غیرطبیعی باشد، آنگاه بیوپسی انجام خواهد شد تا اطمینان بیشتری حاصل شود.Top of Form
آزمایشهای غربالگری، پیشگیری از سرطان رحم
تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم برای کاهش مرگومیر و افزایش احتمال موفقیت درمانها بسیار مهم است. در این راستا، دو آزمایش غربالگری جهت کاهش احتمال بروز سرطان رحم توصیه میشود:
تست پاپ اسمیر
تست پاپ اسمیر شامل نمونهبرداری از سلولهای دهانه رحم است. این تست به منظور بررسی تغییرات سلولی، برای تشخیص عفونت، التهاب یا علائم پیشسرطانی صورت میگیرد. توصیه میشود این تست از سن 21 سالگی و یا سه سال پس از شروع فعالیت جنسی، هر سه سال یک بار انجام شود.
تست HPV
تست ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) برای شناسایی وجود انواع خاصی از HPV که میتوانند در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش داشته باشند، انجام میگیرد. توصیه میشود زنان بالای 30 سال این تست را هر پنج سال یک بار، همراه با تست پاپ اسمیر انجام دهند.
درمان سرطان رحم در سن یائسگی
نوع روش درمانی سرطان رحم در زنان یائسه معمولاً بسته به مرحله بیماری، نوع سرطان، سلامت کلی فرد و سایر عوامل مرتبط با بیمار تعیین میشود. در ادامه به چند روش درمانی رایج که ممکن است برای سرطان رحم در دوران یائسگی توصیه شوند، اشاره میکنیم:
جراحی
جراحی معمولاً اولین گزینه درمانی برای سرطان رحم است؛ به ویژه اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود. این روش میتواند شامل هیسترکتومی (برداشتن رحم) باشد که گاهی اوقات با برداشتن تخمدانها و لولههای فالوپ همراه است. این اقدام به حذف منبع اصلی سرطان کمک میکند و خطر بازگشت بیماری را کاهش میدهد.
پرتودرمانی
روش پرتو درمانی میتواند به تنهایی و یا به همراه جراحی برای کشتن سلولهای سرطانی باقیمانده استفاده شود و احتمال خطر بازگشت بیماری را کمتر کند. این درمان به دو شیوه خارجی (از بیرون بدن) و یا داخلی (براکیتراپی) قابل انجام است.
شیمیدرمانی
در اکثر اوقات، شیمیدرمانی برای سرطانهای پیشرفتهتر رحم که به سایر نقاط بدن گسترش یافتهاند، استفاده میشود. این روش به کمک داروهای ضدسرطان به کاهش تومورها و کنترل رشد سلولهای سرطانی کمک میکند.
اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان رحم در زنان یائسه
در این راستا درک اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان رحم در زنان یائسه بسیار حیاتی است؛ چراکه با تشخیص و درمان سرطان رحم در زمان مناسب، خطر و میزان ریسک آن به حداقل خواهد رسید. بنابراین توجه به وضعیت سلامت در دوران یائسگی و انجام دورهای غربالگریها میتوانند مهمترین کلید کنترل و پیشگیری سرطان رحم باشند و به زنان کمک میکنند تا از عواقب جدی آن در امان بمانند.
