علت بالا بودن غلظت خون چيست و راه درمان
علت بالا بودن غلظت خون چيست و راه درمان
زماني که اکسيژن کافي به بدن نرسد براي جبران اين کمبود، گلبول بيشتري در بدن ساخته ميشود و باعث افزايش غلظت خون در رگ ها مي شود.
از نظر طب کلاسيک افزايش تعداد گلبول‌هاي قرمز در واحد حجم را غلظت خون مي‌گويند. چنانچه هموگلوبين در مردان بالاتر از ۱۸ و در زنان فراتر از ۱۶ گرم در دسي ليتر باشد، غلظت خون گفته ميشود.
غلظت خون به دو دسته تقسيم ميشود:
– غلظت خون اوليه
– غلظت خون ثانويه
غلظت خون اوليه
غلظت خون اوليه در اثر بيماري مغز استخوان به وجود مي آيد. سلول‌هاي مغز استخوان، توليدکننده گلبول‌هاي قرمز مي‌باشند. در اين بيماري، افزايش توليد گلبول‌هاي قرمز رخ مي‌دهد. معمولا اين افراد گلبول سفيد و پلاکت خونشان نيز به طور همزمان بالا رفته و در سونوگرافي، طحال و کبدشان بزرگ ديده ميشود.
غلظت خون ثانويه
غلظت خون ثانويه، در افراد مبتلا به بيماري‌هاي ريوي و قلبي سيانوتيک (وقتي خون از سمت راست و از سيستم وريدي وارد سيستم شرياني شود) روي مي‌دهد. کاهش اکسيژن‌رساني به خون، موجب ترشح هورموني با نام اريتروپويتين (ERYTHROPOETIN) از کليه ميشود. هورمون اريتروپويتين، عامل رشد گلبول قرمز محسوب ميشود و مغز استخوان را براي ساخت بيشتر گلبول قرمز تحريک مي‌کند و کمبود اکسيژن‌رساني به بافت و بدن را با افزايش گلبول قرمز جبران مي‌کند.
علل غلظت خون:
استرس، شادي و ناراحتي
تعريق و اسهال‌هاي شديد
کار و فعاليت زياد
کاهش حجم پلاسماي خون
افزايش نسبت گلبول‌هاي قرمز به پلاسماي خون
با مصرف سيگار، اکسيژن‌رساني به خون کم شده و غلظت خون ثانويه ايجاد ميشود.
آلودگي هوا
ارتفاعات. در اين مناطق ميزان درصد اکسيژن هوا کاهش يافته و افراد مستعد غلظت خون مي‌شوند.
هموگلوبين غيرطبيعي (به صورت ارثي، هموگلوبين به راحتي اکسيژن را تحويل بافت‌ها نمي‌دهد.)
بيماري‌هاي کليوي و کبدي، مي‌توانند در ترشح هورمون اريتروپويتين نقش داشته باشد.
تومورهاي بدخيم کليوي و کبدي در بزرگسالان
تومورهاي مخچه‌اي در کودکان
فيبروم‌هاي رحمي در زنان
خوردن مواد غذايي ناسالم و چرب، روغن نباتي مايع و جامد
خوردن ميوه در غير فصل آن
کم مصرف کردن خوراکي‌هاي خون ساز
سوء تغذيه
زمينه هاي ارثي و مادرزادي
ابتلاي فرد به بيماري‌هاي مختلف (بيشترين علت ابتلا به غلظت خون، وجود بيماري‌هاي ريوي و قلبي مي‌باشد)
در برخي از پژوهش ها مشخص شده افراد گياه‌خوار داراي خون رقيق‌تر و فشارخون و فيبرينوژن پايين‌تري نسبت به افراد هم سن و سال خود هستند
علائم غلظت خون:
گلگوني چهره
برافروختگي چشم
اختلالات هوشياري
منگي و خواب آلودگي
اختلالات بينايي (به علت پرخوني سيستم اعصاب مرکزي)
اختلالات تنفسي
تيرگي رنگ لب (به ويژه هنگام انجام فعاليت‌هاي ورزشي)
کبودي انگشتان دست، لب و زبان بيمار
عوارض غلظت خون
افزايش بروز لخته خون افزايش خطر سکته مغزي و قلبي
کند شدن حرکت خون در قلب و رگ‌ها
گرفتگي اندام‌هايي نظير دست و پا
افزايش فشار خون بالايي
خونريزي از بيني
سردردهاي غيرطبيعي
تاري ديد
خارش‌هاي پوستي (به خصوص خارش پس از استحمام)
تشخيص غلظت خون
با انجام آزمايش خون (CBC) مي‌توانيد از ميزان غلظت خون اطلاع پيدا کنيد.
رژيم غذايي براي جلوگيري از غلظت خون
براي کاهش لخته شدن خون مواد غذاي با طبيعت گرم و تر بايد استفاده نمود، روغن نارگيل، چربي‌هاي حيواني، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز، پيه گوسفند مفيدهستند، سبزي و ميوه‌ي با طبع گرم و تر توصيه ميشود .
به طورکلي ميوه‌ها و سبزي‌ها به علت دارا بودن ويتامين C و فيبرهاي محلول و نامحلول، يک عمل حفاظتي در قبال افزايش غلظت خون و کاهش ميزان فيبرينوژن (پروتئيني که تبديل به لخته خون ميشود) و افزايش فشارخون دارند.
درمان غلظت خون:
عرق شاهتره روزي يک ليوان
کاهش استرس و رفع يبوست احتمالي
افزايش مصرف مايعات و دمنوشها
پرهيز از سيگار و هواي آلوده
مصرف شربت عسل روزي يک دو ليوان
حجامت عام و ساقين
فصد خون (گرفتن خون از بيمار) تحت نظر پزشک
توصيه هاي تکميلي
مصرف مواد زير با توجه به مزاج افراد و شرائط زماني و مکاني پيشنهاد ميشود
آب ليموي ترش
موز، زنجبيل، زيره و جعفري
پياز خام سفيد شيرين (افراد داراي غلظت خون و انسداد عروقي نبايد در مصرف پياز پخته زياده‌روي کنند)
آلو به صورت ناشتا، خون را تصفيه مي‌کند.
آويشن، موجب کاهش غلظت خون ميشود.
اکليل الملک (ناخنک)، موجب جلوگيري از لخته خون ميشود.
انار، انگور و بيد، به عنوان پالايش خون استفاده ميشود.
توت سياه، تمشک، تمبر هندي و پاپريکا (فلفل قرمز آمريکايي)، خون را رقيق مي‌کند.
خيار سبز، خرما، خرفه، چوبه، چغندر، جين سينگ و ترشک (رومکس)، خون را تصفيه مي‌کند.
چاي ترش، جلوگيري کننده از غلظت خون مي‌باشد.
کدو مسمايي، سير، چوب چيني، موجب رقيق شدن خون ميشود.
زيتون، دارواش (کشمش کولي) و دم اسب، جلوگيري از سفتي عروق مي‌کنند.
هندوانه، والک، گيلاس، کلم، کاسني، غوره، عناب، يونجه، شنبليله، شبدر، سياه دانه، ريواس و زالزالک، زرشک و زغال اخته موجب تصفيه خون مي‌شوند.
هويج، سيب و کرفس موجب باز شدن عروق ميشود.
هلو، نعناع، مرزه، ماش و شليل باعث کاهش غلظت خون ميشود.
