مزایای کتاب خواندن بزرگسالان و کودکان از افزایش طول عمر تا افزایش شادی
همه افراد جامعه کتاب خواندن را عملی پسندیده و خوب می دانند اما به طور کلی از فواید کتاب خواندن و تاثیر آن روی ذهن آگاه نیستند. همچنین خواندن و مطالعه کردن کتاب های مختلف از داستان ها و رمان ها گرفته تا کتاب علمی و تاریخی، بسیار لذت بخش می باشد. زیرا دانش فرد را به طور چشمگیری افزایش می دهد.
البته فواید خواندن کتاب به قدری زیاد است می تواند فرد را از استرس دور نگه دارد. در نتیجه طول عمر بیشتر و خواب منظم تری را برای خواننده به ارمغان می آورد. پس افرادی که خوره مطالعه و کتاب خوان هستند به احتمال زیاد با فواید خواندن کتاب در زندگی روزانه مواجه می شوید.
فهرست موضوعات این مطلب
مزایای کتاب خواندن
فواید کتاب خواندن زمانی آشکار می شود که فرد بهبودی در سلامت ذهنی، جسمی، عاطفی و روحی خود احساس می کند. همچنین نوعی تقویت کننده و آرامش بخش فعالیت های مغز به شمار می رود.
علاوه بر این اگر خواندن کتاب به همراه دیگران علی الخصوص کودکان صورت گیرد باعث ایجاد رابطه قوی بین طرفین می شود. البته فواید خواندن کتاب در این چند مورد خلاصه نشده و موارد متعددی را در بر می گیرد که به شرح زیر است.
مبارزه با استرس و اضطراب
یکی از فواید کتاب خواندن، مبارزه با استرس و اضطراب است. زیرا مطالعه کردن منجر به ایجاد محیطی گرم و آرام می شود که استرس را به طور چشمگیری کاهش می دهد. اکثر افراد جامعه برای رفع تنش های زندگی از راهکارهایی همچون پیاده روی، یوگا و مدیتیشن در فضای باز استفاده می کنند.
در حالی که یکی از راهکارهای تاثیرگذار جهت مهار اضطراب و دستیابی به آرامش ذهنی و خوشبختی، خواندن کتاب می باشد. البته حقیقت این موضوع توسط چندین پژوهش به اثبات رسیده است. برای مثال طبق یک مطالعه خواندن کتاب والدین با فرزندان خردسال می تواند نقش مهمی در کاهش اضطراب های ناشی از پرورش آنها داشته باشد. در نهایت تاثیر مثبتی بر روابط بین فرزندان و والدین نیز می گذارد.
افزایش حس درک و همدردی
افزایش حس درک و همدلی در افراد جامعه یکی دیگر از فواید کتاب خواندن است. زیرا از این طریق فرد خود را جای طرف مقابل گذاشته و و قادر به درک بهتری از مشکلات مردم مختلف جامعه پیدا می کند. همچنین طبق یک نظرسنجی از دانشجوهای رشته پزشکی، خواندن کتاب در اوقات فراغت و بیکاری باعث پیشرفت در حرفه آنها شده است. سپس حس همدردی و درک در شرکت کنندگان را به طور چشمگیری افزایش داده است.
علاوه بر این مطالعه در مواقع بیکاری و فراغت منجر به کاهش استرس، درک بهتر از اقلیت و یا قشر ضعیف جامعه، بهبود مهارت ارتباط برقرار کردن و مهارت اندیشیدن می شود.
مطلب مشابه: جملات انگیزشی درس خواندن و متن های انگیزه گرفتن برای مطالعه
بهبود خواب
بهبود خواب یا خواب با کیفیت و طولانی در شب از جمله فواید کتاب خواندن است. البته برخی افراد مطالعه کردن قبل خواب را یک پروسه سخت قلم می دهند در حالی که برخی دیگر از خواندن رمان ها و یا کتاب های علمی و تخیلی نهایت لذت را می برند.
همچنین اگر فرد قبل از خواب یک روتین مطالعه را در برنامه خود بگنجاند این کار به کنار گذاشتن تلفن همراه کمک می کند. سپس با برداشتن کتاب، این پیغام به مغز و بدن فرستاده می شود که آرامش آغاز می گردد. ناگفته نماند که مطالعه یک داستان فرد را از مسائل و وظایف روزمره منحرف نموده و ذهن وی را به سمت کاهش استرس متمرکز می نماید. در نتیجه این کاهش اضطراب قبل خواب، ذهن را آرام کرده و خوابی با کیفیت تر، عمیق تر و بهتر فراهم می کند.
افزایش سلامت شناختی
یکی دیگر از فواید کتاب خواندن این است که ذهن فرد را مشغول کرده و آن را به کار می گیرد. پس چنین عملی باعث افزایش کارکرد مغز شده و ویژگی های شناختی به دلیل بالا رفتن سن را به طور چشمگیری کاهش می دهد. البته شناخت نوعی عمل اندیشیدن بوده که فرد تمام مراحل شناخت خود را سپری می کند. سپس با دانش و درک عمیق تر از طریق حس کردن، تجربه و تفکر دست می یابد.
همچنین مطالعه با بهبود سلامت شناختی این امکان را به فرد می دهد از خود و دنیای پیرامون شناخت بیشتری داشته باشد. طبق یک مطالعه اگر ذهن فرد به صورت روزانه تمرین داده شود کارکرد مغزی را به طور چشمگیری در بزرگسالان بهبود می بخشد. درنهایت خواندن نوشته ها و گزاره ها با صدای بلند، حافظه تقویت می نماید.
افزایش طول عمر
بر مبنای تحقیقات انجام شده، فواید کتاب خواندن بی شمار بوده و از همه مهمتر طول عمر را افزایش می دهد. همچنین در مجله معروف Science and Medicine Social این موضوع به چاپ رسیده که خواندن کتاب با افزایش طول عمر رابطه مستقیم داشته و خطر مرگ را کاهش می دهد. البته این موضوع چندان تعجب برانگیز نبوده و کاهش استرس، تقویت کارکرد مغزی و بهبود خواب زیر مجموعه فواید مهم خواندن کتاب محسوب می شوند. در نتیجه زندگی سالم و عمر طولانی تری را برای فرد به دنبال دارند.
افزایش هوش
طبق پژوهش های انجام شده در مجله محبوب Development and Behavior Advances in Child به چاپ رسیده که نگاه معمولی به نوشته های مختلف می تواند مهارت های سخنوری، دانش عمومی و دایره ی واژگان را گسترده نماید. سپس دانش فرد نسبت به مهارت های استدلال انتزاعی و جهان پیرامون را افزایش می دهد. بنابراین به احتمال زیاد راهکار مناسب جهت پا گذاشتن به دنیایی جدید همان گسترش دانش خود، شروع یک سرگرمی نو و یادگیری یک موضوع تازه است.
البته این موارد تنها در یک جلد کتاب خلاصه می شود که فرد را با مشکلات جامعه و راهکارهای رفع آن آشنا می کند. پس هر فرد با مطالعه چند برگ از کتاب در طول روز می تواند دانش خود را بیشتر کرده و بر هوش خود بیفزاید.
یک نوع سرگرمی
اکثر فیلم های پرطرفدار و محبوب یا برنامه های تلویزیونی از کتاب های مختلف الهام می گیرند. پس یکی از فواید کتاب خواندن اطلاع از داستان اصلی فیلم است. همچنین بهتر است فرد در منشاء اصلی این سرگرمی ها غرق نشود و خواندن کتاب به عنوان یک سرگرمی جهت بهبود زندگی خود انتخاب نماید.
در حالت کلی خواندن کتاب همچون رمان، یکی از سرگرمی های مفید برای هر فردی محسوب می شود. زیرا تمام کتاب هایی که خوانده می شوند اطلاعات و داستان هایی با بار علمی، تخیلی، احساسی و … مختلفی ارائه می دهند. پس هر فرد که در بین سرگرمی های ناسالم و متعدد، خواندن کتاب را انتخاب می کند از مزایای آن همچون کاهش استرس، تجزیه و تحلیل شرایط مختلف، افزایش توانایی تمرکز و یک زندگی باکیفیت بالا برای خود فراهم می نماید.
مطلب مشابه: روش های مطالعه بدون خستگی و کلافه شدن ؛ راهکارهای حفظ بهتر و یادگیری آسان
تمرین مغز
فواید کتاب خواندن فقط به سرگرمی و پر نمودن اوقات فراغت اختصاص ندارد و مغز را به گونه ای خاص تمرین می دهد. زیرا امروزه آمادگی جسمانی توجه افراد جامعه در هر قشری را به خود جلب نموده و می تواند از بدن در برابر بیماری مختلف محافظت کند.
البته آمادگی ذهنی به همان اندازه آمادگی جسمانی نیز حائز اهمیت بوده و افراد جامعه با هر رده سنی نباید از آن غافل شوند. بنابراین جا دادن تمرین های مهارت ذهنی در زندگی روزمره می تواند به فرد کمک کرده که دوران پیری علاوه بر بدن سالم از ذهن باکیفیت برخوردار باشد. در نتیجه حفظ سلامت مغز یا کسب آمادگی جسمانی از جمله فواید خواندن کتاب است.
جهت بروز بهتر فواید کتاب خواندن بایستی فرد زمان مطالعه خط روند داستان، جزئیات، گفت و گو ها و شخصیت ها را در ذهن ذخیره کند. زیرا این عمل نوعی تمرین برای مغز به شمار می رود و حافظه فرد جهت آموزش تبدیل داده ها به حافظه بلند را بهبود می بخشد.
در حالت کلی مغز همچون سایر ماهیچه های موجود در بدن عمل کرده و برای بهبود آن باید ورزش منظم داشته باشد. پس از جمله مزایای خواندن نشریات، کتاب ها و رمان ها می توان به تحریک قسمت های مختلف مغز و برقراری ارتباط بهتر و جدید و در نهایت بهبود حافظه اشاره کرد.
بهبود تمرکز
بهبود تمرکز نیز مانند سایر موارد بالا از فواید کتاب خواندن به شمار می رود. البته مطالعه بدون وجود تمرکز غیر ممکن است. پس جهت درک بهتر و سریع تر کتاب یا هر چیزی که قابل خواندن باشد به تمرکز نیاز است. از سوی دیگر مشکلات دنیای امروزی از دامنه تمرکز و توجه انسان ها می کاهد. بنابراین چنین موضوعی تمرین تمرکز را می طلبد تا دامنه توجه و تمرکز افزایش یابد. پس از جمله فعالیت هایی که به تمرکز زیاد نیاز دارد و این توانایی را در فرد بهبود می بخشد همان مطالعه کتاب است. در نتیجه طبق نظریه دانشمندان یکی از فواید خواندن کتاب، بهبود تمرکز در طولانی مدت است.
افزایش دانش عمومی
فواید کتاب خواندن فقط در سواد خلاصه نشده و علاوه بر این دانش عمومی فرد را به طور چشمگیری افزایش می دهد. همچنین کتاب از این قدرت برخوردار بوده که با معرفی واژگان جدید، دایره کلمات و لغات فرد را گسترش دهد. پس مطالعه با گستره دایره لغات رابطه مستقیمی دارد.
طبق تحقیقات انجام شده کودکانی که در سن کم به طور مرتب کتاب می خوانند در زمان نوجوانی و یا در دراز مدت از کلمات بیشتر و باکیفیت تری استفاده می کنند. همین امر تا حد زیادی فرصت های شغلی و موفقیت های تحصیلی فرد را تضمین می نماید. کتاب ها سرشار از حقایق جالب و سرگرم کننده هستند که موجب افزایش دانش عمومی می شوند. حال کتاب با موضوع داستانی یا غیر داستانی و بر اساس واقعیت از این توانایی برخوردار بوده که اطلاعات جدید را در اختیار خواننده بگذارند. درنتیجه مطالعه موضوعات متعدد می تواند خواننده را به فردی آگاه تر تبدیل نماید.
مطلب مشابه: روش هایی برای کتابخوان کردن کودک و علاقه پیدا کردن کودک به مطالعه
بهبود مهارت های ارتباطی و نوشتاری
بهبود مهارت های ارتباطی و نوشتاری از نظر دانشمندان یکی دیگر از فواید کتاب خواندن است. زیرا مطالعه تاثیر بسزایی در توانایی ایجاد ارتباط با دیگران داشته و مهارت های مکالمات فرد را در بازه زمانی کوتاه تقویت می نماید. بنابراین مطالعه کتاب های مختلف این امکان را به فرد داده تا به موضوعات بیشتری فکر کنند. پس ذهن فرد مدام در حال تجزیه و تحلیل داستان ها و موضوعات مختلف می باشد. در نتیجه وجود دایره لغات با کیفیت و گسترده و تخیل خوب به فرد در ساخت جملات پیچیده و ساده برای موقعیت های گوناگون همچون مصاحبه کاری کمک می کند.
البته مطالعه منظم و اطلاع از واژگان جدید می تواند در یادگیری و قدرت درک سبک های مختلف نوشتاری نقش داشته باشد. پس مطالعه بیشتر با بهبود مهارت های نوشتاری رابطه مستقیمی دارد.
تسکین افسردگی
افرادی که با افسردگی دست و پنجه نرم می کنند مدام از دیگران دوری گرفته و میل به انزوا دارند. پس از جمله فواید کتاب خواندن کاهش این میل بوده و در نهایت افسردگی را از بین می برد. از سوی دیگر مطالعه به همه افراد جامعه کمک کرده و تنها به افراد افسرده مختص نمی باشد. همچنین کتاب های علمی، پرورشی و انگیزشی به بیماران افسرده این امکان را داده که شرایط، مسائل و علائم مربوط به بیماری خود را بهتر درک کنند.
افزایش شادی در انسان
خواندن کتاب و انواع نشریات همچون مقالات و مجلات یک عامل سالم و آرامش بخش در زندگی هر فرد محسوب می شود. همانگونه که قبلا ذکر شد، مطالعه سطح استرس را کاهش داده و فرد را از انواع منفی گرایی دور می کند. پس هنگامی که فرد برای مطالعه کتاب مدنظر خود زمان می گذارد چنین عملی به صورت خودکار روحیه را تقویت بخشیده و حس عالی به فرد منتقل می شود.
همچنین از لحاظ علمی، زمانی که فرد مطالعه می کند، مغز وی تحریک شده و هورمون های شادی همچون دوپامین، سروتونین، اکسی توسین و اندورفین ترشح می نماید. در نتیجه مطالعه حس ارزشمندی، شادی و لذت را به فرد القا می کند.
افزایش همدلی
هنگامی که فرد مطالعه می کند از زندگی و دورانی متفاوت با زمانه و شرایط خود روبه رو می شود که راحت تر و بهتر می تواند با افراد متفاوت تر از خود ارتباط برقرار کند. برای مثال اگر فرد کتابی در مورد رابطه همجنسگرایان را مطالعه کند، چشم و گوش وی نسبت به مسائل پیرامون بازتر می شود.
همچنین کتابی در مورد زندگی آفریقایی ساکن پاریس می تواند ناگفته های متعددی را آشکار نماید. بنابراین کتاب های بی شماری در اطراف ما وجود داشته که فرد خواننده را از محیط شخصی خارج کرده و او را با واقعیات زندگی دیگران آشنا می کنند. البته برخی کتاب ها به قدری تاثیرگذار هستند که می توانند دیدگاه و طرز تفکر خواننده را تغییر دهند.
تقویت مهارت تفکر تحلیلی
برخی مواقع فرد کتابی یا داستانی مرموز و معمایی را مطالعه می کند که قبل از اتمام آن می تواند معمای اصلی داستان را حل نماید. پس این امر یکی از فواید کتاب خواندن به شمار می رود.
بنابراین افرادی که این موضوع را تجربه کرده اند یعنی توانسته اند با قرار دادن جزئیات و اطلاعات داخل داستان کنار یکدیگر و سپس دسته بندی آنها، تفکر تحلیلی و انتقادی را مورد استفاده قرار دهند. درنتیجه معما به آسانی حل می گردد. ناگفته نماند این توانایی زمان تحلیل جزئیات جهت نقد داستان، کار خواننده را راحت تر کرده و می تواند موضوع را تجزیه و تحلیل نماید.
فواید کتاب خواندن برای کودکان
ذهن کودکان مانند یک لوح ساده و سفید بوده که آمادگی لازم جهت دریافت اطلاعات را دارد. پس کودکان را می توان با مطالعه کتاب به شکل صحیحی پرورش داد. بنابراین فواید کتاب خواندن برای کودکان علاوه بر تقویت دایره لغات، به درک بهتری از دنیای پیرامون آنها کمک می کند. زیرا مطالعه و خواندن کتاب در هر سنی باعث افزایش اطلاعات و تقویت مغز می شود.
ولی مغز کودکان و نوزادان همچون اسفنجی بوده که هر چقدر آب دریافت نمایند همچنان از گنجایش خیس شدن بیشتری برخوردار هستند. همچنین ذهن کودکان زمان مطالعه فعال شده و شنیدن جملات متعدد و با معرفی شخصیت های داخل داستان به طور مستمر در حال یادگیری می باشد. در نتیجه از مهم ترین فواید خواندن کتاب برای کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد.
برقراری ارتباط موثر
یکی از فواید کتاب خواندن برای کودکان این است که آنها می توانند با شما ارتباط برقرار کنند. پس روشی مناسب برای وقت گذرانی با کودکان محسوب می شود. همچنین طبق تحقیقات انجام شده والدینی که برای کودکان خود کتاب می خوانند یک رابطه قوی و محکم بین خود و او ایجاد می نمایند. زیرا کودکان زمان خواندن کتاب توسط والدین، احساس امنیت می کنند.
پس اگر کودکان به مطالعه و خواندن کتاب و داستان های مختلف عادت کنند قطعا نگرش مثبتی در مورد یاد گرفتن خواهند داشت.
تقویت مهارت شنیداری
هنگامی که والدین با صدای بلند برای کودک خود کتاب می خوانند، درک او را تقویت می نمایند. البته درک مطلب هنگامی به وقوع می پیوند که توجه کودک به سوی والدین جلب شود. همچنین جلب توجه کودکان به مهارت های گوش دادن آنها کاملا وابسته است. طبق تحقیقات انجام شده گوش دادن از جمله مهارت های اولیه است که هر کودکی پیش از توانایی نوشتن و خواندن باید آن را کسب نماید.
پس فواید کتاب خواندن برای کودکان به غیر از سرگرمی، مهارت های گوش دادن را در آنها تقویت می کند. درنتیجه بهترین روش برای تقویت این مهارت استفاده از موسیقی های کودکانه، فایل های صوتی و خواندن کتاب توسط والدین است.
رشد شناختی و زبانی
براساس پژوهش های صورت گرفته والدینی که برای کودکان خود کتاب می خوانند به رشد شناختی و مهارت های زبانی آنها در سنین بالاتر کمک می کنند. پس خواندن کتاب برای نوزادان و کودکان نوپا توسط والدین ثمربخش خواهد بود. بنابراین فواید کتاب خواندن برای کودکان از همان دوران نوپایی آغاز می گردد و تا دوران نوجوانی ادامه دار می باشد.
محققان نیز بر این عقیده هستند که تعاملات کلامی مانند صحبت کردن با خواندن به میزان مطالعه فرد در دوران کودکی وابسته است. در نتیجه نوجوانی که در دوران خردسالی از چنین ارتباطی برخوردار باشد قطعا در سن 14 سالگی نمره IQ و نمره زبان بالاتری دریافت می نماید.
تقویت دامنه توجه
تقویت تمرکز و رشد مهارت های مختص خود انضباطی از فواید کتاب خواندن برای کودکان می باشد. همچنین هنگامی که پدر یا مادر برای کودک نوپا کتاب می خواند و متوجه حواس پرتی او می شود به احتمال زیاد این کار را کنار می گذارد. اما تکرار چنین کاری با گذشت زمان، نظم بیشتری به مطالعه و خواندن می دهد. پس کودک به صدا گوش می دهد و مهارت تمرکز و توجه آن تقویت می شود. زیرا اگر کودک به گوش دادن عادت کند بدون حرکات حاشیه ای و اضافی نشسته و دامنه توجه او نسبت به قبل طولانی تر خواهد شد.
همین کار در گذر زمان اثر مثبتی روی مهارت تقویت حافظه خردسال یا کودک می گذارد. البته کودکان در حالت نرمال دارای قوه تخیل بسیار قوی بوده و خواندن کتاب، خلاقیت آنها را به طور معجزه آسای تقویت می نماید.
رشد اجتماعی عاطفی
والدینی که مدام به دنبال فواید کتاب خواندن برای کودکان هستند این موضوع را بدانند که با چنین کاری فرزندان خود را جهت مبارزه با تجارب استرس زا یا دشوار آماده می کنند. پس والدین با مطالعه کتاب هایی درباره موقعیت عاطفی بالقوه مانند روز اول مدرسه می توانند به درک بهتر احساسات کودکان و شروع مطالعه آنها کمک کنند.
درس زندگی
پدر و مادر با خواندن کتاب های مختص هر رده سنی در کودکان می توانند آنها را با شرایط زندگی و به روش های مناسب برای فرزندان بازگو نمایند. البته هنگامی که هم سن و سال های کودک شما کاری انجام می دهد قطعا فرزندتان جذب آنها می شود.
پس والدین خواسته های خود را می توانند در قالب داستان و یا شخصیت های هم سن و سال کودکشان از وی طلب نمایند. همچنین خواندن کتابی با موضوع هدفمند مانند رفتن به دندانپزشکی می تواند فرزند خردسال شما را از حس تنهایی بیرون آورد.
گستره دایره لغات
از جمله فواید کتاب خواندن برای کودکان می توان به ایجاد تنوع در لغات مورد استفاده توسط آنها و رشد تعداد کلمات اشاره کرد. زیرا هنگامی که یک کتاب برای کودک خوانده می شود دارای کلماتی بوده که کاربرد آنها در زندگی روزمره بسیار کم است.
همچنین هنگام مطالعه کتاب اسامی اصلی و خاصی در مورد یک حیوان یا یک گیاه به گوش خردسال می خورد. ناگفته نماند طبق مطالعات صورت گرفته در سال 2019 اگر تا سن 5 سالگی برای کودک کتاب خوانده شود نسبت به هم سن و سال های خود، 1/4 میلیون کلمه بیشتر شنیده است.