منظور از حباب بیت کوین چیست؟
تاریخچه ارزهای دیجیتال همواره با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده است که به صورت تلاطمهایی قیمتی، بیشتر در سالهای 2011، 2013، 2017 و 2020 تا 2021 خود را نشان دادهاند. تلاطمهایی که گاها به نام «حباب» ارزهای دیجیتال هم نامگذاری میشوند و برخی از تحلیل کنندگان بدبین این حوزه را بر آن داشتهاند که عملکرد کل بازار رمزارزها را متاثر از این حبابها بدانند. برای درک بهتر از حضور این پدیدههای عجیب و تاثیرات آنها بر بازار حوزۀ رمزارز، بیایید باهم دقیقتر به نحوۀ پیدایش و تعریفی درست از چیستی حبابها نگاهی بیندازیم.
حباب چیست؟
«حباب» اصطلاحی است که در چند سال اخیر در رسانههای مالی به طور گسترده مطرح شده است تا همه چیز را از بازار مسکن گرفته تا سهام و خودروهای دست دوم توصیف کند.
به صورت دقیق، حبابِ مالی وضعیتی است که در آن قیمت داراییها بسیار بالاتر از آن چیزی است که عوامل بنیادی زیربنایی میتوانند توجیه منطقی برای آن داشته باشند.
از لحاظ تاریخی، حبابها در پنج مرحله حرکت میکنند: جابجایی، رونق، سرخوشی، کسب سود، و وحشت و از همین رو، تحلیل اینکه بازار در لحظۀ برآورد شرایط، درکدام برهه از این پنج مرحله قرار دارد، نیازمند آنالیز دقیقی است.
حال که با مفهوم حباب آشنا شدهایم، میتوانیم فراتر برویم. سوال بعدی این است که در مورد ارزهای دیجیتال وضعیت به چه صورت است و آیا در این بازار هم حباب وجود دارد؟
حباب ارزهای دیجیتال چیست؟
در حال حاضر، بازار ارزهای دیجیتال، یک بازار در حال رشد با سرعت زیاد است که برای دارندگان و سرمایه گذاران آن، ثروتی بزرگ را به ارمغان آورده است. این افزایش محبوبیت از آنجایی رقم خورد که در طول همهگیری کووید مردم به طور بیسابقهای به ارزهای دیجیتال روی آوردند. دلیل این استقبال این بود که رمزارزها داراییهای نقدی و غیرمتمرکزی بودند که به هیچ بانک مرکزی یا دولتی تعلق نداشتند و میشد آنها را از هر نقطهای در جهان به صورت 24 ساعته، به جایی دیگر منتقل و معامله کرد.
به دنبال همین استقبال، سرمایهگذاران زیادی نیز در طول همهگیری کووید، وارد بازارهای ارزهای دیجیتال شدند و رونقی حسابی به این بازار دارند. بازاری که آنقدر پر رونق شد که افراد زیادی را به واسطۀ ترس از جا ماندن و از دست دادن سرمایه (FOMO) وارد این حوزه کرد و این خود، دلیلی بر افزایش قیمت مجدد رمزارزها شد.
امروزه ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین و اتریوم، دو ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار هستند که از سال 2019 چنان صعودهای بزرگ قیمتی را تجربه کردهاند که این تصور را برای برخی پیش آورده است که احتمالا کل بازار رمزارزها میتواند یک حباب سوداگرانۀ بزرگ باشد و شاید صعود سریع در این بازار صرفاً محصول نقدینگی مازاد در سیستم مالی آن است.
هرچند زمان مشخص خواهد کرد که کدام روایت از بازار صحیح خواهد بود، اما قطعاً برخی نگرانیها وجود دارد که سرمایهگذاران رمزارز باید از آنها آگاه باشند. چراکه نشانههایی وجود دارند که نشان میدهند حباب رمزارز و خصوصا بیت کوین، شاید از دید عموم پنهان شده باشد.
سرمایهگذاران کریپتو هم اخیراً یادآوری کردهاند که قیمتهای ارزهای دیجیتال چقدر میتوانند به سرعت حرکت کنند، زیرا این بازار در حال حاضر، با بیش از 1.2 تریلیون دلار ارزش مالی، قیمت خود را از اوایل نوامبر به بالاترین حد رسانده است. حال با نگاه به سیر تاریخی حبابها، میتوان استدلال کرد که مرحلۀ کسب سود آغاز شده است، و جالب خواهد بود که ببینیم چگونه بازارهای ارزهای دیجیتال، همچنان پابرجا خواهند ماند.
شواهدی از حضور حباب بیت کوین (Bitcoin)
ارزهای دیجیتال به طور منظم نوسانات قیمت زیادی دارند، به این معنی که آنها دقیقاً یک ذخیرۀ ارزشی قابل اعتماد نیستند. از طرفی هم تولید رمزارزها به راحتی امکانپذیر است، چرا که تنها چیزی که برای ایجاد یک ارز دیجیتال جدید نیاز است، برخی مهارتهای اساسی کدنویسی است. به گفته شرکت داده CoinGecko در حال حاضر بیش از 12000 ارز دیجیتال مختلف در گردش هستند و همین دلیلی بر اشتیاق افراد در تولید ارزهای دیجیتال متنوع است.
در میان ارزهای دیجیتال، بیت کوین، محبوب ترین ارز رمزنگاری شده در جهان است که به عنوان یک ارز دیجیتال خصوصی و غیرمتمرکز تلقی میشود و مزایای زیادی نسبت به ارز فیات دارد، اما از طرفی هم از منظر ارزش، بیثباتترین هم بوده است، از این رو که قیمت آن در طول تاریخ کوتاه خود، هم افزایش و هم کاهش شدید داشته است.
اولین افزایش قیمت بزرگ بیت کوین در سال 2010 زمانی رخ داد که ارزش یک بیت کوین تنها از کسری از یک پنی، به 0.09 دلار افزایش یافت. بعد از آن، بیت کوین روندی آرام در افزایش قیمت را تجربه کرد تا سال 2013 که شاهد افزایش قیمتی شدید بود. هرچند بعدِ آن، کاهش قیمتی هم از راه رسید.
قیمت بیت کوین در 2016، به بیش از 900 دلار در پایان سال، در ماه می 2017، به 2000 دلار و سپس در دسامبر همان سال، به عدد بزرگ 19345.49 دلار رسید. در همین برهه بود که سرمایهگذاران، دولتها، اقتصاددانان با رصد اوضاع، شروع به توسعه ارزهای دیجیتال برای رقابت با بیت کوین کردند. بیت کوین اما، به روند صعودیاش ادامه داد و در سال 2021 توانست رکورد قیمتی خود را شکسته و از 40000 دلار بگذرد. در اواسط آوریل همین سال، قیمت بیت کوین به بالاترین حد خود یعنی 60،000 دلار رسید. این روند افزایشی ادامه پیدا کرد تا دسامبر 2021 که بواسطۀ ظهور نوع جدید کووید 19، قیمت بیت کوین، عدد 41000 دلار را نشان داد.
همین شواهد از این ایده حمایت میکنند که یک حباب رمزارزی عظیم در قیمت بیت کوین وجود دارد و آگاهی به این امر، کمک میکند تا دیدی درست از این دارایی نسبتا بیثبات داشته باشیم.
سخن آخر: نتیجۀ نهایی برای ارزهای دیجیتال
اخیراً برخی از علائم هشداردهنده وجود دارند که حاکی از این است که بازارهای رمزنگاری ممکن است به سمت یک بازار نزولی طولانی در حرکت باشند، و به جرات می توان گفت که سال 2022 سال تعیین کنندهای برای آینده این نوع ارزها و داراییهای در حال رشد است. در این سال ما با این سوالات مواجه خواهیم بود:
آیا حباب رمزارزها با خشکشدن نقدینگی در سیستم مالی آن، در شرف ترکیدن است؟ آیا سرمایهگذاران در سال جاری به این ارزهای دیجیتال با عرضۀ محدود بیشتر خواهند افزود تا به طور بالقوه در برابر تورم محافظت کنند؟ یا اینکه بیشتر در فنآوری کریپتو و بلاک چین سرمایهگذاری خواهند کرد؟
درحال حاضر جوابی قطعی برای این سوالات وجود ندارد، اما یک چیز قطعی است و آن اینکه مدافعان اولیۀ ارزهای دیجیتال، به دلیل ایمان به این فنآوری جدید پاداش زیادی دریافت خواهند کرد. چرا که حبابهای بازار، معمولاً برای سرمایهگذارانی که دیر به مهمانی میروند پایان بدی را رقم میزنند و سرمایهگذاران باید در صورت سرمایهگذاری در این زمان، با توجه به پرچمهای قرمز احتمالی مورد بحث در بالا، طبیعت پرخطر ارزهای دیجیتال را در نظر داشته باشند تا گرفتار ترکیدن حبابها نشوند. با تمامی این اوصاف، همچنان خرید بیت کوین (صرافی ارز دیجیتال تبدیل) روزهای پر رونق خود را سپری میکند.