مکان های تاریخی مشهد | معرفی آثار تاریخی مشهد با تصاویر

شهر مشهد یکی از بزرگ ترین و قدیمی ترین شهرهای ایران است که در طول تاریخ جایگاه بسیار مهمی داشته و از آثار تاریخی متعددی برخوردار است. مسافران و گردشگران ایرانی و خارجی در سفر به مشهد تمایل دارند از مکان های تاریخی و قدیمی این شهر بازدید کنند.

آثار تاریخی مشهد شامل خانه، کلیسا، مقبره ها و موزه هایی است که از دوره های مختلف تیموریان، صفویان و پهلوی به جا مانده اند. در این مطلب می توانید با مکان ها و آثار تاریخی شهر مشهد به طور کامل آشنا شوید تا علاوه بر سفر زیارتی به مشهد، به دیدن آثار تاریخی زیبا هم بپردازید. با ما همراه باشید.

مهم ترین آثار باستانی و اماکن تاریخی مشهد

در ادامه مهم ترین و دیدنی ترین اماکن تاریخی مشهد را به شما عزیزان معرفی خواهیم کرد.

1. خانه اردکانی

خانه اردکانی، یکی از خانه های قدیمی و تاریخی در مشهد است. این خانه در مرکز شهر و نزدیک حرم مطهر امام رضا قرار دارد. خانه اردکانی کالبد خانه های سنتی را دارد، یعنی با ورود به خانه با یک حیاط مرکزی، تابستان نشین و زمستان نشین، شاه نشین، آب انبار، تنور خانه و حوض مواجهه می شوید.

خانه اردکانی به خانه ی دولابیان هم معروف است چون در ابتدا خانه متعلق به فردی به نام حسین اردکانی بود و بعد از فوت او، فردی به نام دولابیان خانه را از ورثه خریداری کرد. این خانه در سال 1384 در فهرست آثار ملی قرار گرفت اما در سال 1391 از لیست خارج شد.

2. گنبد خشتی مشهد

گنبد خشتی مقبره ی امامزاده سید محمد از نوه های امام موسی بن جعفر، از نزدیک ترین اماکن تاریخی به حرم مطهر رضوی است. این بقعه در خیابان طبرسی قرار دارد و قدمت آن حدود 600 سال تخمین زده شده است. به دلیل برخورداری از گنبد خشتی، این مکان به این نام معروف شده است.

گنبد خشتی از نظر معماری مشتمل بر دو بخش مهم پیوسته است که شامل فضای زیر گنبد به صورت چهار شاه نشین و هشت ورودی می باشد. سبک ساختمان، به بناهای دوره تیموری شبیه بوده و ساقه گنبد چندی پیش به کاشی و سوره توحید مزین شد، اما بعد از آن آجر پوش شد.

مطلب مشابه: جاهای دیدنی اصفهان | مکان های تفریحی و تاریخی این شهر زیبا

3. مدرسه عباسقلی خان

مدرسه عباسقلی خان یکی از مکان های تاریخی مشهد است که تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی خراسان است. این اثر تاریخی متعلق به دوره ی صفویه می باشد و توسط عباسقلی خان بیگلربیگی در سال 1048 شمسی و تحت امر شاه سلیمان صفوی ساخته شده است.

مدرسه عباسقلی خان در ضلع جنوبی حرم مطهر در خیابان نواب صفوی قرار دارد و تنها مدرسه ی به جا مانده از دوران صفویان در مشهد است. بخش های مختلف مدرسه عباسقلی خان با مقرنس و کاشی کاری و گچ بری های بسیار زیبا مزین شده است. امروزه بسیاری از گردشگران برای بازدید از این بنای تاریخی و سبک معماری آن به این مدرسه می روند.

4. کلیسای مسروپ مقدس

کلیسای مسروپ مقدس که قدمت آن به سال 1941 میلادی می رسد، از آثار تاریخی مربوط به دوران پهلوی در مشهد می باشد. این کلیسا به کلیسای میدان 10 دی هم معروف است. ساختمان کلیسا دو گنبد مخروطی شکل دارد و بالای در ورودی آن یک ناقوس وصل شده است. این کلیسا در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

5. آرامگاه فردوسی

آرامگاه فردوسی یکی از جاهای تاریخی مشهد است که در 25 کیلومتری غرب مشهد قرار دارد. آرامگاه فردوسی در میان یک باغ قرار دارد که می توانید در آن قدم بزنید. مساحت حدودی آرامگاه و مجموعه اطراف آن به شش هکتار می رسد و شامل باغ آرامگاه، استخر در مقابل ورودی، تندیس فردوسی، کتابخانه، موزه، ساختمان های اداری و آرامگاه مهدی اخوان ثالث می باشد.

مطلب مشابه: مکان های دیدنی اهواز و جاهای قشنگ این شهر که حتما باید ببینید

6. هتل تاریخی پارس

هتل تاریخی پارس مشهد از قدیمی ترین هتل های مشهد است که در سال 1316 هجری توسط یک معمار روس به سبک هتل های غرب ساخته شده است. تزئینات نمای اضلاع جانبی هتل پارس، آجر کاری و نقش برجسته های اجرا شده با خمیر آجر پخته ساخته شده است.

فضای زیر زمین هتل پارس به چایخانه سنتی تبدیل شده است. اکنون شاید بتوان هتل پارس مشهد را قدیمی ترین هتل فعال ایران دانست. کسانی که به بناهای تاریخی علاقه دارند، می توانند از این هتل بازدید کنند.

7. برج میل اخنگان (اخنجان)

میل اخنگان در 20 کیلومتری مشهد در روستای اخنگان قرار دارد. برخی از مورخان این بنا را به دوران ایلخانیان نسبت می دهند اما برخی دیگر آن را متعلق به دوران تیموری می دانند. ارتفاع میل اخنگان 17 متر است و گنبدی مخروطی شکل با تزئینات بسیار زیبای کاشی کاری های لاجوردی و فیروزه ای در نوارهای افقی بر فراز این میل قرار گرفته است.

نوع معماری و تزئینات بیرونی و داخلی برج میل اخنگان نشان دهنده ی سبک معماری فوق العاده خاص طراح گمنام این بنا است. کاشی های صلیبی شکل و ستاره ای به کار رفته در بنا نشان دهنده ی معماری دوران تیموریان است.

مطلب مشابه: مکان های گردشگری کرمانشاه و حاهای دیدنی تفریحی و تاریخی کرمانشاه با عکس

8. حمام موزه شاه (قلی بیگ)

حمام موزه شاه که در گذشته در حاشیه بازار بزرگ و جنب مسجدی به همین نام قرار داشت، اکنون با توسعه حریم حرم رضوی در جنوب غربی صحن جامع رضوی واقع و به عنوان یک بنای تاریخی مربوط به دوران صفویه و منتسب به شاه عباس اول صفوی، تبدیل به موزه مردم شناسی مشهد شده است.

بخش های مختلف این حمام قدیمی مانند سربینه، گرم خانه و سقف های گنبدی اندرونی و بیرونی با همان ساختار قدیمی در معرض تماشای علاقه مندان است. بزرگ ترین و زیباترین بخش حمام سربینه آن است که به صورت مربع ساخته شده و هشت ستون سنگی زیر پوشش گنبدی آن قرار دارد.

9. چهار طاقی بازه هور

یکی از مکان های تاریخی مشهد چهار طاقی بازه هور است که به قدیمی ترین گنبد جهان معروف است. این اثر تاریخی به دوران قبل از اسلام و زمان ساسانیان مربوط است و در فهرست آثار ملی ثبت شده است. علت نامگذاری این مکان این است که در قسمتی از میانه ی کوه طلوع خورشید مشخص می شود و جلوه زیبایی دارد.

این بنای سنگی در 70 کیلومتری جنوب غربی شهر مشهد در جاده قدیم مشهد تربت حیدریه، نزدیک روستای رباط سفید قرار دارد. برخی عقیده دارند که این بنا برای حفاظت از راه و جاده ساخته شده است و برخی دیگر آن را به آتشکده های دوران ساسانی نسبت می دهند. هر چند ساختمان بنا طوری به نظر می رسد که گویا باقی مانده از یک مجموعه معماری است.

10. خانه داروغه مشهد

خانه داروغه یکی دیگر از بناهای تاریخی شهر مشهد است که در خیابان نواب صفوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه قرار دارد. این بنا به دستور یوسف خان هراتی، داروغه مشهد در ابتدای دوران مشروطه توسط معماران و بناهای روس در مساحت حدود هزار و صد متر مربع ساخته شد.

این خانه از نظر نوع معماری به روش مرسوم خانه های تاریخی ایران یعنی سه طرف ساخت بنا شده است و عناصر معماری آن، به خصوص طرح تراس پله های دو طرفه و تزئینات، نشان از الگوبرداری از طرح های معماری روسی دارد. خانه تاریخی داروغه، منزل شخصی بوده که مراسم پذیرایی رسمی در آن انجام می شد.

مطلب مشابه: مکان های دیدنی بندر عباس و لیست جاهای دیدنی و تاریخی با تصاویر

11. قبرستان ارامنه مشهد

یکی از قدیمی ترین قبرستان ها در مشهد، قبرستان متعلق به ارامنه است. در این قبرستان مسیحی هایی که در مشهد زندیگ می کردند به خاک سپرده می شدند. برخی از متوفیانی که در این گورستان هستند از کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس، آلمان، روسیه و لهستان هستند. خطوط روی قبرها هم به رسم الخط های مختلف است.

12. برج رادکان (میل رادکان)

برج رادکان یا میل رادکان یک بنای آجری با گنبد مخروطی شکل اثر حکیم خواجه نصیرالدین طوسی ریاضی دان، دانشمند و اخترشناس بزرگ ایرانی می باشد. این برج در 80 کیلومتری مشهد در مسیر چناران در محل شهر قدیم رادکان قرار دارد. ارتفاع برج رادکان 35 متر، قطر داخلی اش 14 متر و قطر خارجی آن 20 متر است.

این برج در سال 607 هجری قمری و در دوران ایلخانیان بنا شده است. تزئینات آجرکاری و گچ بری های زیبا به همراه استحکام و معماری منحصر به فرد باعث شده است که این برج به یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی مشهد برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود.

13. آرامگاه نادرشاه

آرامگاه نادرشاه و باغ نادری با مساحت تقریبی 14 هزار متر مربع در ضلع شمال غربی چهار راه شهدا مشهد قرار دارد. داخل این مجموعه آرامگاه نادرشاه افشار، باغ نادری و موزه ی نادری قرار دارد. مقبره ی نادرشاه در سال 1342 شمسی توسط هوشنگ سیحون، معمار معروف طراحی و ساخته شده است.

ساختمان آرامگاه شامل تالار مقبره، دو موزه که یکی برای نمایش اسحله های دوران قبل از افشاریان و دیگری مربوط به جنگ افزارهای زمان نادرشاه می باشد. همچینن برجی مرتفع که مجسمه ی نادرشاه سوار بر اسب قزل باش ها در این مجموعه خودنمایی می کند.

مطلب مشابه: جاذبه های گردشگری تبریز | مکان های دیدنی و تفریحی بی نظیر و قشنگ

14. خانه ملک مشهد

خانه ملک منزل مسکونی یکی از بزرگ ترین ثروتمندان مشهد به نام حاج حسن ملک بوده است. این خانه در اواخر دوره ی قاجار ساخته شده و یک بنای آجری با سقف مشبک و منبت کاری است. سازمان میراث فرهنگی این خانه را مرکز پژوهش های هنرهای سنتی تبدیل کرده است و کارگاه های مختلف صنایع دستی داخل آن دایر کرده است.

این بنا در گذشته بسیار وسیع تر بوده است اما اکنون فقط بخش بیرونی آن برجای مانده که شامل دو طبقه است. طبقه بالایی دارای سقف مشبک و منبت کاری شده چوبی و شومینه گچ بری زیبایی است. اکنون خانه ملک به صورت یک مرکز ادارای، فرهنگی و هنری با حضور هنرمندان توانمند به کارگاه های زنده هنری فعالیت می کند و بالغ بر 10 کارگاه در این مرکز فعال است.

15. گنبد هارونیه

بقعه ی هارونیه یکی از قدیمی ترین آثار شهر توس است که در ابتدای شهرک تاریخی توس و در نزدیکی آرامگاه فردوسی قرار دارد. زمان ساخت این بنای افسانه ای به قرن های هفتم یا هشتم قمری بر می گردد، اما این موضوع هنوز به طور کامل ثابت نشده است.

این گنبد مربعی شکل است و از آجر ساخته شده است. معماری این گنبد باعث شده است که اهمیت بسیار زیادی داشته باشد. قطر پایه ها، ایستایی و قدرت کف و گنبد مورد توجه تاریخدان ها و گردشگران است.