هواپز چیست و چه کاربردی دارد؟ مزایا، معایب و نحوه استفاده دستگاه هواپز

امروزه هواپز به عنوان یکی از ابزارهای محبوب در آشپزخانه های خانگی به شمار می رود. از آنجایی که هواپزها سرخ کن نیستند، غذاهایی که در این دستگاه ها تهیه می شوند کالری کمتری دارند. در نتیجه، غذاهای هواپز شده نسبت به سرخ کردنی ها، سالم تر و بدون روغن می باشند. شما می توانید هر نوع غذایی را در هواپز تهیه کنید و از یک وعده غذایی سالم لذت ببرید.

دستگاه هواپز از فواید و مزایای بسیار زیادی برخوردار هستند. هواپز ها برای پخت غذاهای رژیمی بسیار مناسب هستند و اکثر افراد ترجیح می دهند برای پخت و پز از دستگاه هایی استفاده کنند که ضامن سلامتی آن ها باشند.

در نتیجه، آشنایی با نحوه استفاده از هواپز و یادگیری روش های مختلف آن بسیار مهم است. در این مقاله قصد داریم انواع هواپز و ویژگی ها، کاربرد ها و نحوه استفاده از هواپز را بررسی کنیم. پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.

هواپز چیست؟

هواپز (Air Fryer) وسیله ای است که درون آن می توان سالم ترین غذا ها را تهیه کرد. هواپز با انتقال گرما و گردش هوای داغ و گاهی هم کمی روغن در دستگاه باعث مغز پخت و برشته شدن مواد غذایی می شود. این دستگاه با عنوان سرخ کن رژیمی هم شناخته می شود اما در واقع یک سرخ کن با روغن نیست، بلکه جایگزینی برای سرخ کردن غذاها با روغن در ماهیتابه است که با اتصال برق و ایجاد هوای بسیار داغ در دستگاه کار می کند.

هواپز از هوا و حرارت برای پخت و پز غذاها استفاده می کند. این دستگاه با استفاده از یک فن برای گردش هوا و توزیع یکنواخت حرارت، غذاها را در دمای مطلوب و به طور یکنواخت می پزد. هواپز نیاز به روغن و چربی برای پخت غذا ندارد، مواد مغذی و ویتامین های غذایی را حفظ می کند و به سرعت غذاها را آماده می کند.

نحوه استفاده از هواپز

دستگاه هواپز یکی از محصولات خانه و آشپزخانه است که استفاده از آن بسیار آسان می باشد و در صورتی که تنظیمات این دستگاه را یک بار بررسی کنید و یاد بگیرید، همیشه به راحتی می توانید در آن پخت و پز کنید. برای آشنایی با نحوه استفاده از هواپز، مراحل و نکات زیر را در نظر داشته باشید:

آشنایی با قطعات و دکمه های هواپز

قبل از استفاده از دستگاه هواپز، باید قسمت های مختلف آن را به خوبی بشناسید. این قسمت ها معمولا شامل یک کاسه شیشه ای، یک درب با دسته، یک عنصر گرمایشی حاوی لامپ هالوژن، یک صفحه کنترل و تایمر است.

آماده کردن مواد غذایی برای پخت

مواد مورد نیاز خود برای تهیه غذا را از پیش آماده کنید تا پخت آن ها در دستگاه هواپز راحت تر پیش برود. ممکن است به دلیل نوع مواد غذایی، سرعت پخت متفاوت در نظر گرفته شود. به همین دلیل حتما باید نوع مواد غذایی را با زمان پخت تنظیم کنید.

قرار دادن مواد غذایی در ظرف شیشه ای

مواد غذایی را در ظرف یا همان کاسه شیشه ای بچینید و مراقب باشید که ظرف آن قدر پر و انباشته نشود که برای پخته شدن مواد غذایی در هواپز مشکل پیش بیاید.

تنظیم دما و زمان پخت

از صفحه کنترل دستگاه هواپز، برای انتخاب دما و زمان پخت مورد نظر استفاده کنید. محدوده دما معمولا از 125 درجه سانتی گراد تا 250 درجه سانتی گراد (257 درجه فارنهایت تا 482 درجه فارنهایت) است و تایمر را می توان از چند دقیقه تا چند ساعت تنظیم کرد.

شروع فرایند

وقتی که همه موارد را انجام دادید و تنظیمات را پیش بردید، درب هواپز را محکم روی درب شیشه ای قرار دهید و مطمئن شوید که به درستی بسته شده است. پس از روشن کردن دستگاه، لامپ هالوژن گرما ساطع می کند و فن هوای گرم را در داخل محفظه به گردش در می آورد. به این صورت غذا در زمان تعیین شده پخته می شود. گاهی اوقات می توانید از درب شفاف، داخل هواپز را بررسی کنید و پیشرفت فرآیند پخت را ببینید.

شستن ظرف شیشه ای

پس از اتمام پخت در دستگاه هواپز، حتما کاسه شیشه ای را شستشو دهید و خشک کنید تا برای پخت و پز دفعه بعدی آماده باشد. در صورتی که در بسته بندی دستگاه تائید شده باشد، شما می توانید ظرف شیشه ای را در دستگاه ماشین ظرفشویی قرار دهید.

مطلب مشابه: نحوه کار با ماشین ظرفشویی و روش راه اندازی آن

انواع هواپز

به طور کلی هواپزها به دو دسته هواپزهای بخاری و هواپزهای بدون بخار تقسیم می شوند. در هواپزهای بخاری، غذا با استفاده از بخار آب پخته می شود، اما در هواپزهای بدون بخار از هوای گرم برای پخت غذا استفاده می شود.

دستگاه های هواپز معمولاً دارای قابلیت ها و امکانات مختلفی هستند که باعث افزایش تنوع در پخت غذاها می شوند. برای مثال، هواپزهای بدون بخار ممکن است دارای قابلیت گریل کردن یا فریت کردن باشند، در حالی که هواپزهای بخاری به صورت اختصاصی برای پخت غذا با بخار آب استفاده می شوند.

همچنین برخی از هواپزها دارای قابلیت ترکیبی هستند که امکان استفاده از ترکیب روش های مختلف برای پخت غذاها را فراهم می کنند، این نکته می تواند برای افرادی که به دنبال یک دستگاه چند کاره هستند، بسیار مهم باشد. در آخر، توانایی هواپزها در پخت غذاهای مختلف و مزایای و معایب هر کدام از آن ها به نوع مدل و برند مورد نظر بستگی دارد.

هواپز بخاری

هواپز بخاری یکی از انواع هواپزها است که از بخار آب برای پخت و پز غذا استفاده می کند. در این نوع هواپز، غذاها در محفظه ای قرار می گیرند که با بخار آب پر می شود، سپس بخار آب در اثر انتقال حرارت به غذاها، آن ها را می پزد.

استفاده از بخار آب برای پخت و پز غذاها به عنوان یک روش سالم و موثر شناخته می شود، زیرا باعث حفظ مواد مغذی و ویتامین های موجود در غذا می شود. همچنین، این روش از نظر سلامتی بسیار مناسب است و به طور کلی غذاهای پخته شده با هواپز بخاری غذاهای بسیار سالم و خوشمزه ای هستند.

هواپز گریل

هواپز گریل یکی از انواع هواپزها است که برای پخت و پز غذاها از حرارت مستقیم و شعاعی استفاده می کند. در این نوع هواپز، غذاها روی یک صفحه گریل قرار می گیرند و حرارت مستقیم از زیر به آن ها انتقال داده می شود که باعث پخته شدن و سرخ شدن غذا می شود.

هواپز گریل به طور خاص برای پخت گوشت و مواد غذایی دیگر با بافت چرب مناسب است و باعث ایجاد یک پوست خارجی خوشمزه بر روی غذا می شود. از مزایای استفاده از هواپز گریل می توان به پخت سریع و موثر غذا، حفظ مواد مغذی و عدم نیاز به استفاده از روغن یا چربی اشاره کرد.

همچنین، هواپز گریل امکان ایجاد طعم و عطر خاصی در غذاها را فراهم می کند که برای افرادی که به طعم های خاص و گرم غذاها علاقه دارند بسیار مناسب است. بنابراین، هواپز گریل به عنوان یک وسیله کاربردی برای پخت غذاها در آشپزخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد و باعث تهیه غذاهای سالم و خوشمزه می شود.

هواپز فریت

هواپز فریت یکی از انواع هواپزها است که بدون نیاز به استفاده از روغن یا چربی، با استفاده از هوا، غذا را می پزد. این دستگاه با تولید هوای گرم و متحرک، غذا را احاطه می کند و آن را به طور یکنواخت می پزد. هواپز فریت به دلیل عدم نیاز به روغن و چربی، به عنوان یک راهکار سالم برای پخت غذاها مطرح شده است.

از مزایای این نوع هواپز می توان به کاهش کالری و چربی در غذاها، حفظ مواد مغذی و پخت سریع و آسان اشاره کرد. همچنین هواپز فریت معمولاً دارای امکانات اضافی مانند قابلیت گریل کردن و یا تنظیم دما برای پخت غذاهای مختلف است.

این امکانات اضافی باعث افزایش تنوع در پخت و پز غذاها می شود و به افراد این امکان را می دهد تا غذاهای مختلف را به راحتی و با سرعت بیشتری بپزند و مصرف کنند. به طور کلی، هواپز فریت به عنوان یک وسیله مفید و کارآمد در آشپزخانه ها شناخته می شود و به شما امکان می دهد تا به سادگی غذاهای سالم و خوشمزه درست کنید.

هواپز ترکیبی

هواپز ترکیبی، یکی دیگر از انواع هواپزها است که از ترکیب روش های مختلف برای پخت و پز غذاها استفاده می کند. این دستگاه ممکن است از ترکیب بخاری، فریت و گریل برای پخت غذاها استفاده کند، به طوری که به کاربر امکان پخت غذاهای مختلف با استفاده از یک دستگاه را می دهد و باعث افزایش تنوع در پخت و پز غذاها می شود.

علاوه بر این، این نوع هواپزها معمولاً دارای امکانات اضافی مانند تنظیم دما، تایمر و حتی قابلیت برنامه ریزی قبلی برای پخت غذاها هستند که به کاربر این امکان را می دهد تا غذاها را به دقت و به بهترین شکل ممکن پخته و مصرف کند.

به طور کلی، هواپز ترکیبی به عنوان یک ابزار چند کاره و کارآمد در آشپزخانه ها مورد استفاده قرار می گیرد و به کاربر این امکان را می دهد تا به راحتی و با کیفیت بالا غذاهایی سالم و خوشمزه بپزد.

کاربردهای هواپز

هواپزها لوازم پخت و پز بسیار متنوعی هستند و کارهای زیادی را می توانید با آن ها انجام دهید. هواپزها قابلیت سرخ کردن، پختن، کباب کردن، برشته کردن، آبگیری و گرم کردن مجدد بسیاری از غذاها را دارند. در این بخش به کاربردهای هواپز اشاره خواهیم کرد:

• سیب زمینی سرخ کرده
• پیتزا
• کتف و بال مرغ
• انواع کیک
• استیک
• ماهی
• وافل
• سیب زمینی تنوری
• سینه مرغ
• ران مرغ
• لازانیا
• پاستا
• رول تخم مرغ و اسپرینگ رول
• میگو
• رول پیتزا
• انواع غذاهای منجمد
• فلافل
• اشترودل توستر
• انواع کلوچه
• کیک فنجانی
• براونی
• حلقه های پیاز
• دونات
• کباب قابلمه بیف
• گوشت بره
• جوجه کباب
• دانه های ذرت
• گوشت گاو و گوشت گوسفند
• پیتزای مانده
• نان
• هات داگ
• قارچ
• سبزیجات
• گوجه فرنگی خشک شده
• شیرینی ماکارون
• انواع کوکی ها با چیپس شکلات، شکر، بلغور جو دو سر، کشمش و موارد دیگر
• شیرینی هایی مانند رول دارچین، دانمارکی، بیسکویت، رول هلالی و اسکون
• میوه های خشک شده مانند چیپس موز، چیپس زردآلو، پرتقال، هلو، سیب و …
• سبزیجاتی مانند چیپس هویج، چیپس سیب زمینی و …
• آجیل و دانه های مختلف مانند بادام زمینی، گردو، پسته، دانه های آفتابگردان و …

مزایای هواپز

استفاده از دستگاه هواپز مزایای زیادی دارد و شما با در نظر گرفتن این مزایا می توانید از این دستگاه به جای روش های سنتی استفاده کنید و وعده های غذایی سالم، خوشمزه و متنوعی را در آن تهیه کنید. برخی از مهم ترین مزایای استفاده از هواپز یا سرخ کن رژیمی به شرح زیر می باشد:

• تهیه غذاهای سالم تر: مهم ترین مزیت هواپز، تهیه غذا های سالم تر و کاهش مصرف چربی است. چربی زیاد غذاها از دلایل اصلی ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله کلسترول بالا و افزایش خطر بیماری های قلبی است. با این دستگاه مصرف روغن تا حد زیادی کاهش می یابد و می توانید از این مشکلات جلوگیری کنید.
• پخت و پز سریع تر: دستگاه های هواپز در کاهش زمان پخت نسبت به اجاق گازهای سنتی برتری دارند. گرمای شدید تولید شده توسط لامپ هالوژن و فن کانوکشن کارآمد، باعث می شود غذا تا 50 درصد سریع تر از روش های معمولی پخته شود. در سبک زندگی مدرن، سرعت بخشیدن به فرایند پخت و پز غذا اهمیت بسیار زیادی دارد و خیلی مهم است که بتوانید از دستگاه های مختلف برای سرعت بخشیدن به پخت و پز استفاده کنید.
• تنوع غذایی: اکثر افراد در بیشتر مواقع دغدغه انتخاب غذا برای وعده های ناهار و شام را دارند. با داشتن دستگاه هواپز می توانید غذاهای متنوع تری را با دغدغه های کمتری بپزید.
• سهولت در استفاده: با دستگاه هواپز به راحتی می توانید آشپزی کنید و غذاهای مختلف تهیه کنید. این دستگا ها معمولا وزن سبکی دارند و قابل حمل هستند و در آشپزخانه نیز فضای کمتری را اشغال می کنند. با استفاده از این دستگاه دیگر روغن روی اجاق گاز نمی پاشد و محیط آشپزخانه چرب نمی شود.
• مناسب برای رژیم گرفتن: افرادی که رژیم دارند معمولا از غذاهای چرب و روغن دار اجتناب می کنند. این افراد با هواپز می توانند از طعم غذاهای سالم و برشته لذت ببرند. در نتیجه نیازی به تغییر غذاهای مصرفی نیست و فقط باید روش پخت را عوض کنند.
• طعم خوب: کاهش مصرف یا حذف روغن در تهیه غذا با سرخ کن رژیمی به معنای بد شدن طعم آن نیست. بلکه این دستگاه در عین حال طعم خوش غذا را حفظ می کند و همچنان می توانید از مرغ برشته و سیب زمینی های چیپسی مانند و مغز پخت شده لذت ببرید.
• شست و شوی آسان: تمیز کردن و شست و شوی دستگاه هواپز بسیار ساده است و شما می توانید قطعات دستگاه را داخل ماشین ظرفشویی قرار دهید تا به راحتی تمیز و شسته شوند. به همین دلیل حتی اگر روزی چند بار بخواهید از این دستگاه استفاده کنید، مشکلی برای شست و شوی قطعات آن وجود ندارد.

معایب هواپز

دستگاه هواپز نیز مانند هر وسیله آشپزی دیگر، در کنار تمام مزایای خود معایبی نیز دارد. البته تمامی این معایب هواپز به نوع دستگاه و نحوه استفاده از آن بستگی دارد. به طور کلی از جمله مهم ترین معایب هواپز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• محدودیت در حجم: اگر می خواهید مواد غذایی نسبتا زیادی را در هواپز قرار دهید قطعا به مشکل بر می خورید. چون ظرفیت اکثر هواپزها کمتر از 10 لیتر می باشد و اگر می خواهید مرغ نسبتا بزرگی را در این دستگاه قرار دهید حتما باید مرغ را تکه کنید. اما اگر قصد دارید انواع سبزیجات ها را در هواپز قرار دهید به هیچ عنوان با کمبود فضا مواجه نمی شوید. این موضوع بیشتر به کارایی و مواد غذایی که می خواهید در هواپز قرار دهید بستگی دارد. شما با استفاده از هواپز می توانید غذای 1 الی 8 نفر را تهیه کنید.
• خشک شدن غذا: در صورتی که شما نتوانید دمای سرخ کردن یا پختن غذا را به درستی تنظیم کنید، امکان خشک شدن مواد غذایی وجود دارد.
• مصرف برق: میزان مصرف برق یکی از مهم ترین معایب هواپزها است. به طور کلی میزان مصرف برق دستگاه به برند، کیفیت و سرعت پخت آن بستگی دارد. البته از آن جایی که هواپز با سرعت بالا غذا را تهیه می کند، مصرف برق هم چندان زیاد نخواهد بود.
• سوختن غذا: عدم استفاده درست از دستگاه هواپز باعث سوختن غذا می شود. در واقع در مقایسه با سایر روش های پخت و پز احتمال سوختن غذا در هواپز بیشتر است.

توجه داشته باشید که اگر دستگاهی را انتخاب کنید که تنظیم دما و استفاده از آن آسان باشد، مصرف برق کمتر می شود و از جهتی احتمال سوختن، خشک شدن و خراب شدن غذا نیز کاهش می یابد.

تفاوت هواپز با سرخ کن

تفاوت اصلی بین هواپز و سرخ‌کن در روش پخت غذا است:

روش پخت:

• سرخ‌کن: غذا را در روغن داغ غوطه‌ور می‌کند تا به بافتی ترد و طلایی برسد. این روش نیاز به مقدار زیادی روغن دارد.
• هواپز: از مقدار کمی روغن استفاده می‌کند و با استفاده از یک عنصر گرمایشی داخلی و جریان هوای گرم غذا را می‌پزد. این روش به روغن کمتری نیاز دارد و غذا را با جریان هوای گرم ترد می‌کند.

سلامتی:

• سرخ‌کن: به دلیل استفاده زیاد از روغن، غذاهای سرخ‌شده معمولاً چرب‌تر و کالری بیشتری دارند.
• هواپز: به دلیل استفاده کمتر از روغن، غذاهای پخته شده در هواپز سالم‌تر و کم‌چرب‌تر هستند.

طعم و بافت:

• سرخ‌کن: غذاهای سرخ‌شده با سرخ‌کن معمولاً بافتی تردتر و طعمی غنی‌تر دارند.
• هواپز: غذاهای پخته شده در هواپز ممکن است کمی خشک‌تر باشند و بافت ترد کمتری نسبت به سرخ‌کن داشته باشند.

زمان پخت:

• سرخ‌کن: زمان پخت کوتاه‌تری دارد و غذا را سریع‌تر آماده می‌کند.
• هواپز: ممکن است زمان بیشتری برای پخت نیاز داشته باشد، اما زمان آماده‌سازی و تمیز کردن آن کمتر است.

تمیز کردن:

• سرخ‌کن: تمیز کردن سرخ‌کن به دلیل استفاده از مقدار زیادی روغن ممکن است دشوارتر باشد.
• هواپز: تمیز کردن هواپز به دلیل استفاده کمتر از روغن آسان‌تر است.