چه عواملی باعث ایجاد چاله هوایی می شوند؟ انواع چاله هوایی و خطرات آن
چاله هوایی یکی از رایج ترین و جالب ترین پدیده هایی است که در آسمان اتفاق می افتد. معمولاً در بیشتر اوقات افرادی که درون هواپیما نشسته اند متوجه چاله های هوایی که هواپیما از آن عبور می کند نمی شوند. اما با توجه به این مورد افراد زیادی هستند که از آن می ترسند. زیرا اطلاعات کافی در مورد این پدیده طبیعی در آسمان وجود ندارند.
معمولا تصور افراد محدود به فیلم های سینمایی و فیلم هایی است که در شبکه های اجتماعی در مورد این پدیده دیده اند. بنابراین ما در این مقاله سعی کرده ایم که برای شما توضیح دهیم چاله هوایی چیست. تحت چه عواملی ایجاد می شود و خلبانان چگونه از آن عبور می کنند.
شما با دانستن این مطالب با خیال راحت تری در مورد چاله هوایی فکر می کنید و سفرهای هوایی می روید. در این مطلب به طور کامل و از لحاظ علمی توضیح داده شده که این چاله چیست و چگونه ایجاد می شود. برای آشنایی بیشتر با این معقوله تا انتهای این مطلب را مطالعه نمایید.
فهرست موضوعات این مطلب
چاله هوایی چیست؟
معمولا تصور اشتباهی که همه افراد در مورد چاله هوایی دارند این است که درون آسمان یک دست انداز برعکس قرار گرفته که هواپیما درون آن می افتد و دوباره از آن بیرون می آید. اما در واقع این گونه نیست. این پدیده به انگلیسی توربولانس نامیده می شود که در زبان فارسی به عنوان کلمه چاله هوایی ترجمه شده است. تعریف آن بسیار ساده می باشد این چاله ها حرکت عمودی و ناپایدار هوایی می باشند که با عواملی مانند رعد و برق طوفان و برخورد هوا به کوه در آسمان ایجاد می شوند.
در واقع این چاله ها یکی از غیر قابل پیشبینی ترین پدیده های آب و هوایی هستند که ممکن است در هر زمانی ایجاد شوند. معمولا این چاله ها موجب آشفتگی جوی می شوند و بدنه هواپیما را تکان می دهند. این تکان ها در اغلب موارد بسیار ضعیف می باشد. به نحوی که سرنشینان هواپیما اصلا آن را حس نمی کنند. گاهی نیز آنقدر قوی است که تمام چیزهایی که درون کابین هواپیما قرار دارد به هم می ریزد. برخلاف آن چیزهایی که شما در اغلب فیلم ها دیدهاید این پدیده در آب و هوای طوفانی و ابری ایجاد نمی شود. گاهی نیز در هوای صاف و آفتابی نیز ممکن است که شما آن را تجربه کنید.
مطلب مشابه: دانستنی ها و حقایق جالب در مورد توالت هواپیما
چگونگی تشکیل چاله هوایی
۴ دلیل علمی و چهار عامل مهم برای ایجاد چاله هوایی وجود دارند. این دلایل شامل موارد زیر می باشند.
تداخل حرارتی
تداخل حرارتی که از لحاظ علمی همرفتی نام دارد که معمولاً در روزهای تابستان اتفاق می افتد که خورشید سطح زمین را گرم کرده است. از آنجایی که تمام سطح زمین هموار یک دست نیست برخی از سطوح مانند زمین های بایر بسیار سریع تر از دشت هایی که سرسبز هستند گرم می شود. در این زمان طی ایجاد می شود که هوای گرم بالا می رود و با یک توده هوای سرد برخورد می کند. برخورد این دو توده هوا با یکدیگر باعث ایجاد چاله می شود.
تداخل مکانیکی
تداخل مکانیکی یکی از پرتکرارترین علت های ایجاد چاله ها می باشد به عنوان نمونه زمانی که بین زمین و جریان هوا اصطکاک ایجاد داشته باشد. مخصوصاً در قسمت هایی که کوه ها و برج ها و دکل های مخابراتی قرار دارند گرداب هایی ایجاد می شوند. این گرداب ها چاله های هوایی را تشکیل می دهند.
تداخل چینش یا برشی
گاهی اوقات در شرایط جوی مانند وارونگی دما یا جریان جت باعث ایجاد تغییرات سریعی در جهت سرعت وزش و افقی و عمودی بودن آن می شود. این تغییرات در نهایت چاله هایی را ایجاد می کنند که هواپیما آن ها را حس می کند.
تداخل جبهه هوا
زمانی که دو توده آب و هوایی گرمسیر با یکدیگر برخورد می کنند چاله هوایی ایجاد می شود. این پدیده مربوط به مواقعی است که هوا گرم و مرطوب و ناپایدار باشد در این زمان است که رعد و برق های بسیار شدیدی ایجاد می شود و چالهه ای بسیاری نیز در آسمان ایجاد می شوند.
چاله هوایی چگونه رخ می دهد؟
زمانی که هوا گرمتر از محیط اطراف خود باشد به سمت بالا حرکت می کند. در این زمان است که وضعیت هوا ناپایدار می شود درست زمانی است که این هوای سرد با دمای هوایی که بالا است برخورد می کند نمی تواند در جو سقوط کند و متوقف شود.
زمانی که هوا ناپایدار تبدیل به یک گرداب آشفته می شود چاله هوایی ایجاد می شود. شاید تاکنون برایتان پیش آمده باشد که یک رشته ابر سفید را در آسمان دیده باشید که در حال چرخیدن می باشد. این توده های در حال چرخش مدام متلاطم تر و بزرگ تر می شود. این موارد را که شما دیده اید چاله های هوایی می باشند.
خطرناک ترین نوع چاله هوایی
چاله های هوایی دارای انواع کم خطر و خطرناک می باشد. می توان گفت که خطرناک ترین نوع چاله هوایی همان چاله هوایی صاف است که هیچ نشانه ای در هنگام وقوع ندارد. در زمانی که این پدیده در آسمان رخ دهد هیچ گونه آشفتگی در هوا ایجاد نمی شود و آسمان کاملاً صاف می باشد.
در چنین شرایطی هواپیما به صورت ناگهانی درون چاله می افتد و آن را به سرعت تکان می دهد. در این حالت است که خلبان فرصت کافی برای اینکه به مسافران هشدار دهد، در جای خود محکم بنشینند را ندارد.
مطلب مشابه: روش های غلبه بر ترس از پرواز؛ چطور از سفر با هواپیما نترسیم؟
انواع چاله هوایی
معمولاً چاله های هوایی بر اساس شدت برخورد آن ها دارای ۴ تقسیم بندی می باشد. این تقسیم بندی ها به صورت زیر هستند.
چاله هوایی بسیار شدید
چاله های هوایی بسیار شدید معمولاً بسیار کم اتفاق می افتند. زمانی که هواپیما وارد این چاله شود دچار تلاطم شده و کنترل آن تقریباً برای خلبان غیر ممکن می شود. این پدیده آسیب های سختی را نیز ممکن است به بدنه هواپیما وارد کند.
چاله هوایی شدید
چاله هوایی شدید تقریباً یک درجه کمتر از بسیار شدید می باشد. این چال هواپیما را دچار تکان های شدید و ناگهانی در ارتفاع
های بالا می کند. معمولاً سرنشینان کاملاً می توانند این تکان ها را حس کنند و دچار ترس شوند. تکان های هواپیما موجب می شود که کنترل آن برای چند دقیقه از دست خلبان خارج شود.
چاله هوایی متوسط
این چاله مقداری ملایم تر از چاله شدید می باشد. در این چاله سرنشینان مقداری فشار روی کمربند خود را احساس می کنند. اجسام در این حالت جابجا نمی شوند و کمتر توسط افراد احساس می شود.
چاله هوایی ملایم
چاله هوایی ملایم تغییرات بسیار جزئی در ارتفاع هواپیما ایجاد می کند و به صورت لحظه ای می باشد. معمولاً سرنشینان هواپیما آن را احساس نمی کنند و تنها خلبان است که متوجه آن می شوند. تنها چیزی که در این زمان حس می شود مقدار کمی فشار بر روی کمربند ایمنی می باشد.
آیا وقوع چاله هوایی قابل پیش بینی می باشد؟
در حال حاضر هیچ وسیله ای برای پیش بینی چاله هوایی وجود ندارد. هواشناسان برای پیشبینی که نوع های مختلفی از ماهواره ها و الگوریتم ها و سیستم های راداری احتیاج دارند. اما پیش بینی دقیق آن یکی از چالش های بسیار بزرگی است که پیش بینی آن بسیار سخت می باشد.
امروزه دانش بشر نسبت به پدیده هایی که در جو زمین اتفاق می افتد بسیار بیشتر از قبل شده است. پیش بینی ها و گزارش های مختلف هواشناسی نیز در اجتناب از مسیرهای احتمال وقوع چاله هوایی نیز بیش از گذشته شده که تاثیر بسیار بر کیفیت پروازها داشته است. با وجود تمام این موارد نمی توانیم به طور دقیق در نظر بگیریم که چاله هوایی در چه مقیاسی اتفاق می افتد.
زمانی که پیش بینی هواشناسی احتمال وقوع این چاله ها را می دهد. خلبانان سعی می کنند ارتفاع خود را تنظیم کنند و کنترل هواپیما را به صورت دقیق تری در دست بگیرند. در این حالت آن ها پرواز بالاتر یا پایین تر از ارتفاعی که چاله ها در آن منطقه قرار دارند را تجربه می کنند. اگرچه این کار موجب افزایش مصرف سوخت در هواپیما می شود. اما دردسرهای مربوط به پرواز را تا حد زیادی کنترل کرده و کاهش می دهد.
آیا ممکن است چاله هوایی منجر به سقوط شود؟
یکی از بزرگترین ترس هایی که تمام مسافران در هنگام پرواز تجربه می کنند احتمال افتادن در چاله هوایی می باشد. معمولا افراد تصور می کنند شکست بال های هواپیما یا اتفاقاتی برای بدنه هواپیما در چاله ها است که منجر به سقوط شود هواپیما باشد.
هواپیما ها قبل روی زمین بارها و بارها مورد آزمایش قرار می گیرند تا در آسمان بتوانند سخت ترین چالش ها را از سر بگذرانند و در مقابل آن ها مقاوم باشند. بنابراین هر اتفاق هوایی منجر نمی شود که هواپیما سقوط کند و سرنشینان جان خود را از دست دهند. اگر این اتفاق می افتاد و در تمام چاله ها هواپیماها سقوط می کردند هیچ گونه هواپیمایی اکنون در روی زمین وجود نداشت.
چگونه در چاله هوایی آسیب نبینیم؟
برای اینکه در چاله های هوایی آسیب نبینید سعی کنید درون هواپیما در جای خود بنشینید و همیشه کمربندتان را ببندید. شما به راحتی می توانید از چاله های هوایی عبور کرده بدون اینکه هیچگونه نگرانی احساس کنید. معمولا چاله های هوایی ملایم هستند و مسافران متوجه وقوع آن ها نمی شوند. زمانی که با یک چاله هوایی متوسط در آسمان برخورد کردید سعی کنید در جای خود سفت بشینید و کمربند ایمنی تان را ببینید.
در این حالت است که شما به اطراف پرت نشده و یا به هیچ جایی کوبیده نمی شوید. در این حالت است که در پروازها سلامتی خود را حفظ می کنید. معمولاً رایج ترین اتفاقاتی که در پروازها پیش می آید، شکستگی استخوان و کبودی میباشد. این اتفاقات تنها برای افرادی پیش می آید که بر سر جای خود ننشسته و کمربند ایمنی شان را نبسته اند. اگر در سفرهای هوایی نوزاد همراه خود دارید، حتماً صندلی ایمنی کودک را همراه خود به درون هواپیما ببرید.
در برخی از اوقات مهمانداران هواپیما و خلبان ها توصیه می کنند پرواز خود را در اولین ساعت صبح انجام دهید تا کمتر دچار دردسرهای این چاله ها شوید. سازمان هوانوردی فدرال ایالات متحده می گوید که از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۲۲ میلادی تنها ۱۶۳ نفر مسافر و خدمه در ایالت متحده در این چالهها دچار آسیب شده اند. این آمار با توجه به پروازهایی که در ایالات متحده انجام می شود بسیار ناچیز می باشد. بنابراین سعی کنید نگران نباشید و با آرامش به سفر بروید.