انواع صنایع دستی اصفهان
اصفهان شهر هنر و پایتخت معماری جهان محسوب می‌شود. این شهر با صنایع دستی بی‌نظیر و ارزشمند خود، در طی سال‌های متمادی به عنوان معرف صنایع دستی ایرانی نیز شناخته می‌شود. استان اصفهان یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولید‌کننده صنایع دستی در ایران است که انواع آن شامل میناکاری، قلمکاری، خاتم‌کاری، منبت‌کاری، صحافی، معرق و… می‌شود.
همچنین می توانید با سفر به اصفهان و خرید عروسک‌های دست‌ساز و سوغات متنوع این استان زیبا، خاطره‌ای ارزشمند و ماندگار را برای خود و اطرافیانتان به وجود آورید. در ادامه با ما همراه باشید تا با صنایع دستی ایران و انواع سوغات اصفهان بیش‌تر آشنا شویم.
میناکاری اصفهان
میناکاری در لغت به معنای آسمان آبی است و به همین دلیل رنگ‌های اصلی به کار رفته در این هنر شامل طیف آبی، سبز و کمی قرمز می‌شود. میناکاری یکی از محبوب‌ترین هنر‌های تزئینی در اصفهان است که شامل تزئین فلزات با استفاده از مواد رنگین شفاف و مات، با استفاده از آتش است.
فلزات مورد استفاده در هنر میناکاری اغلب از جنس مس هستند اما گاهی اوغات روی ظرف‌هایی از جنس طلا و نقره نیز انجام می‌شود. در این میان اصفهان به عنوان قطب صنعت میناکاری در ایران شناخته می‌شود. جالب است بدانید که قدمت این هنر در ایران به پنج‌هزار سال قبل بازمی‌گردد و نمونه‌هایی از آن در شهر نهاوند نیز به دست آمده است.
خاتم‌کاری اصفهان
خاتم کاری یکی از ظریف‌ترین هنر‌های اصفهان است که در این استان و توسط استادان خاتم‌کاری روی ضمینه‌ی چوبی، عاج، استخوان فیل و مفتول های‌فلزی انجام می‌شود. این هنر شامل تزئین ظروف و وسایل با استفاده از مثلث‌های کوچک و در طرح‌های متنوع انجام می‌شود. قدمت هنر خاتم‌کاری در ایران نیز به دوران صفویان بازمی‌گردد و نمونه‌های عالی این هنر را می‌توان در خاتم‌کاری درِ مدرسه چهار‌باغ، منبر چوبی مسجد لنبان اصفهان و درهای تالار آینه کاخ گلستان در تهران مشاهده کرد.
قلم‌زنی اصفهان
قلم‌زنی روی ظروف فلزی از جمله مسی، نقره‌ای و برنجی انجام می‌شود. این هنر ارزشمند و قدیمی تا به امروز در شهر‌هایی مانند اصفهان، شیراز و تبریز رواج دارد. در اصفهان قلم‌زنی به شیوه‌ی ضربه زدن روی قلم و حک کردن طرح مورد نظر بر روی فلزات انجام می‌شود. طرح‌های مورد استفاده در قلم‌زنی اصفهان شامل اشکال چند بعدی و برجسته است که نمونه‌ی آن را می‌توان در قلم‌زنی ضریح بزرگان شیعه به خوبی مشاهده کرد.
قدیمی‌ترین آثار به جای مانده از این هنر در آثار قلم‌زنی بر روی سکه‌های آریایی‌ها و برخی از اشیای کشف شده در دوران ماد‌ها قابل مشاهده است.
امروزه نیز اشیای بسیاری از جمله ظروف، گلدان، تابلو‌ها و… با هنر قلم‌زنی آراسته شده‌اند و با زیبایی بسیار خود نظر همه را به خود جلب می‌کنند. همچنین می‌توانید از زیبا‌ترین زیور‌آلات دست‌ساز به شیوه قلم‌زنی و توسط استادان این هنر در اصفهان بهره‌مند شوید.
پارچه قلمکار اصفهان
یکی دیگر از انواع صنایع دستی اصفهان، پارچه یا سفره قلمکار است. هنر سنتی قلمکاری به معنای ایجاد نقوش و طرح‌های مورد نظر روی پارچه‌های ساده از جنس کتان و کرباس است. این هنر در ابتدا توسط قلم‌مو انجام می‌شد اما به تدریج برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه استفاده از مهر‌های حکاکی شده در این هنر رواج پیدا کرد. عمده طرح‌های مورد استفاده در این هنر شامل تصاویر تاریخی، تصاویر طبیعت، تصاویر عشاق، بته‌جقه، تصویر شعرا و… می‌شود.
تاریخ پیدایش هنر قلمکاری به دوران مغول ها می‌رسد و در دوران صفویه به اوج خود می‌رسد. به طوری که اکثر لباس‌های مورد استفاده در آن دوره با استفاده از این روش تهیه می‌کردند. پارچه‌های قلمکاری شده در دوران صفویه از نقش و نگار بسیار زیادی برخوردار بوده‌اند و کمتر جای خالی در آن‌ها دیده می‌شد. امروزه شما نیز می‌توانید با سفر به اصفهان و خرید سفره قلمکار، از انواع بی‌نظیر این هنر زیبا و تاریخی بهره‌مند شوید.
منبت‌کاری
منبت‌کاری ریشه در کلمه‌ی نبات به معنای روییدن است و به دلیل استفاده از آن برای حک کردن طرح‌هایی از جمله گل، بوته و پرندگان روی چوب است. این هنر از پیشینه تاریخی بسیار زیادی برخوردار است که آغاز آن را می‌توان در ابزار چوبی مورد استفاده در انسان‌های نحستین بررسی کرد.
توجه داشته باشید که مهم‌ترین ماده‌ای که روی آن منبت‌کاری انجام می‌شود، ضمینه‌ی چوبی است. چوب مورد استفاده در این هنر باید محکم و بدون گره باشد و به همین دلیل چوب‌های شمشاد، فوفل، آبنوس، عناب و گردو مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنر منبت‌کاری در شهر اصفهان تا به امروز از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار است اما متاسفانه استفاده از نقوش اصلی مانند ختایی، اسلیمی، گل و یا بوته رو به فراموشی است و طرح‌های خارجی جایگزین آن‌ها شده است.
نگارگری
یکی دیگر از صنایع دستی ارزشمند اصفهان، هنر نگارگری است که در ایران از سابقه بسیار طولانی برخوردار است. در واقع به نقاشی ظریف و هنرمندانه که در آن از تصاویر باستانی و عارفانه استفاده می‌شود، مینیاتور و یا نگارکاری گفته می‌شود. در این میان شهر اصفهان به عنوان پایتخت نگارگری ایران از زمان شاه عباس دوم شناخته شده است و موجب تکامل هنر نگارگری در این شهر شده است. در نگارگری از عاج، چوب، فیبر و استخوان استفاده می‌شود و معمولا برای دور قاب عکس و جعبه از خاتم و مینا استفاده می‌شود.
سخن پایانی
شهر اصفهان از لحاظ تاریخی و گردشگری از محبوبیت بسیار زیادی در ایران برخوردار است. این شهر علاوه بر جاذبه‌های گردشگری متنوع، از سوغات و صنایع دستی بی‌نظیری برخوردار است که در این میان بعضی از سوغات این شهر، نامشان با نام اصفهان گره خورده و کمتر کسی بدون نام آن‌ها از اصفهان یاد می‌کند.
شما می‌توانید برای خرید سوغات اصفهان مانند سفره قلمکار یا خرید عروسک دست ساز از سایت وچری استفاده کنید. وچری صنایع دستی اصفهان را با بالاترین کیفیت به شما ارائه می‌کند.
