انواع عشق از دیدگاه روانشناسی و توضیحات درباره خوب و بد هر کدام

انواع عشق از دیدگاه روان شناسی

عشق پدیده ای مقدس و انرژی بخش است که از بزرگ ترین نعمت های خدا برای انسان محسوب می شود. انواع عشق در روان شناسی دارای ویژگی های خاصی هستند که در این مقاله به آن ها می پردازیم.

انواع عشق در یونان باستان

اروس (Eros)

اروس یا عشق شهوانی، عشق به زیبایی است و آتشین مزاج و فاقد منطق می باشد. اروس عشق فیزیکی است که به واسطه ی جذابیت و کشش های جسمانی و یا ابراز فیزیکی به وجود می آید. این عشق در بسیاری از افراد ایجاد می شود و فرایندی است برای بقا و تولید. همان عشق در نگاه اول که با شدت شروع می شود و به سرعت فروکش می کند.

لودوس (Ludus)

لودوس یک نوع عشق غیر متعهد است که بیشتر متعلق به دوران نوجوانی است. لودوس شامل فعالیت هایی مانند اذیت کردن، اغوا کردن و وقت گذرانی می باشد. لودوس یک عشق زود گذر است، وابستگی در آن وجود ندارد و بیشتر بر روی شوخی و تفریح تمرکز دارد.

فیلو(Philo)

فیلو عشق برادرانه است. عشقی که مبتنی بر پیوند مشترک می باشد. این نوع عشق بر پایه ی وحدت و همکاری با حسن نیت است و هدف آن رسیدن به منافع مشترک می باشد.

استورگ (Storge)

استورگ (عشق به فرزند) یک عشق دوستانه و ریشه دار است. در واقع استورگ همان انس و وابستگی است که پدر و مادر از بدو تولد فرزندشان نسبت او دارند. در این نوع عشق، احترام و نگرانی نسبت به منافع متقابل وجود دارد و همنشینی بیشتر آشکار می باشد. این رابطه دراز مدت و بدون شهوت است و تعهد و صمیمیت در آن وجود دارد.

پراگما (Pragma)

پراگما یک عشق منطقی است. مبتنی بر اهداف و منافع مشترک است و به اصول منطق و خردگرا پایبند است.

مانیا (Mania)

مانیا یک عشق افراطی ست. ویژگی های این نوع عشق وابستگی، حسادت و شیفتگی شدید به معشوق است و اغلب در آن عزت نفس وجود ندارد.

اگیپ (Agape)

اگیپ (عشق الهی) از کامل ترین نواع عشق در روانشناسی است. در آن از خود گذشتگی و فداکاری وجود دارد و یک عشق نوع دوستانه است که به معنی تلاش برای رفاه حال دیگران بدون چشم داشت می باشد.

این عشق هیچ ارتباطی با وابستگی یا باروری ندارد، در کوتاه مدت باعث احساس رضایت می شود و باعث افزایش سلامت جسمی، ذهنی و عمر طولانی می شود. مانند عشق به خداوند، عشق به یک بیگانه و عشق به طبیعت.

فیلاوتیا (Philautia)

فیلاوتیا یا عشق به خود، از مهم ترین انواع عشق در روانشناسی است که می تواند سالم و یا ناسالم باشد. جنبه ناسالم این است که می تواند باعث غرور شود. غرور باعث کینه جویی، تباهی و گستاخی می شود.

جنبه سالم و مثبت عشق به خود این است که باعث عزت نفس می شود که نتیجه آن احساس ارزشمندی نسبت به خود در برابر دیگران است و بر روی احساسات، افکار و اعمال ما هم تاثیر می گذارد.

مطلب مشابه: ابراز علاقه به همسر + ترفندهایی که باعث می شوند همسر شما عاشق تر شود

انواع عشق در روان شناسی

شیفتگی

شیفتگی شامل جذب فیزیکی سریع و شدید شخصی نسبت به شخص دیگر است. شخصی که شیفته شده است، به سختی می تواند به چیزی جز معشوقه اش فکر کند. شیفتگی ممکن است فقط چند ماه یا یک سال یا بیشتر طول بکشد.

دلبستگی

در دلبستگی، احساس نزدیکی و صمیمیت یا شناخت نسبت به دیگری وجود دارد. هر دو طرف احساس آزادی دارند و بین آن ها تعهد وجود دارد. آن ها احساس می کنند طرف مقابل را به خوبی می شناسند و می توانند با او صادق باشند و در صورتی که اشتباهی از سمت طرف مقابل ببینند به او اطلاع می دهند. دوستی و اشتیاق در این نوع عشق وجود دارد.

عشق کامل

در این نوع عشق، تعهد، صمیمیت و اشتیاق مشترک وجود دارد. هر دو طرف بهترین دوست هم هستند ، عاشق هم می باشند و متعهد به ماندن در کنار هم هستند.

عشق رومانتیک

در عشق رومانتیک بین طرفین علاقه و صمیمیت وجود دارد اما به هم هیچ تعهدی ندارند. آن ها از با هم بودن لذت می برند اما برنامه ای برای آینده این رابطه ندارند. هر دو اعتقاد دارند که در موقعیتی نیستند که چنین تعهداتی را بپذیرند و می ترسند اگر به هم متعهد شوند عشق بینشان از بین برود. این نوع نگرش عشق را بسیار آسیب پذیر می کند.

عشق تهی

در این نوع عشق، طرفین به ماندن در رابطه متعهد هستند اما احساسات و عقاید خود را با یکدیگر به اشتراک نمی گذارند و هیچ جذابیت جسمانی برای یکدیگر ندارند.

عشق فروتنانه

در این نوع عشق، اشتیاق و تعهد وجود دارد اما هیچ صمیمیتی وجود ندارد و این تعهد عجولانه است. طرفین عقاید خود را با هم به اشتراک نمی گذارند و کمتر به صورت جدی با هم صحبت می کنند.

عشق همنشینی

در این نوع عشق، تعهد و صمیمیت وجود دارد . هر دو طرف یکدیگر را دوست دارند و به هم احترام می گذارند. ممکن است بعد از گذشت مدت زمان طولانی احساس پشیمانی در آن ها به وجود بیاید. اما با این حال، هر دو طرف دوستان خوبی برای یکدیگر هستند و به هم متعهد می باشند.

مطلب مشابه: نشانه های عشق پنهانی + شناخت افرادی که عاشق شما شده اند

انواع عشق از دیدگاه جان لی

جان لی در سال 1370، پس از بررسی های متعدد در بیش از هزاران نفر، انواع عشق را به 6 گروه تقسیم بندی کرد:

عشق مالکانه

عشق مالکانه معمولا با آشفتگی، حسادت و وسواس فکری بیش از حد همراه است و فرد به دنبال مالکیت در رابطه خود است.افراد در این نوع عشق دائما نگران از دست دادن معشوق خود هستند، زندگی پر پیچ و خمی دارند و اگرچه عشق آن ها روز به روز به هم بیشتر می شود اما احتمالا باعث بروز آشفتگی هایی هم می شود که می تواند برای آن ها دردناک باشد.

عشق نوع دوستانه

کسانی که این نوع عشق را تجربه می کنند معمولا روابطی همراه با دلسوزی، مراقبت و فداکاری را تجربه می کنند. آن ها تمایل دارند تا هر کاری که از دستشان بر می آید بدون هیچ چشم داشتی برای طرف مقابل انجام دهند.

عشق منطقی

در این نوع عشق، افراد سعی می کنند بر مبنای واقعیت و مطابق با ملاک های عقلانی و منطقی، اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، تحصیلی و… خود فرد مناسبی را انتخاب کنند. به دلیل اینکه وقتی افراد طبق شناخت هایی که به دست آورده اند، وارد رابطه عاطفی می شوند، به نظر می رسد از رابطه خود رضایت بیشتری دارند.

عشق همیارانه

در این نوع عشق، تعهد، صمیمیت و عطوفت به تدریج به وجود می آید و معمولا رابطه زوج ها طولانی مدت و بر پایه صلح و آرامش و روابط دوستانه حاکم است. طرفین به یک دیگر کمک می کنند و زمینه های پیشرفت یکدیگر را فراهم می کنند.

عشق بازیگوشانه

افراد در این نوع عشق، تعهد زیادی به هم ندارند و بیشتر تمایل به برقراری روابط جنسی متعدد برای کسب لذت های مقطعی دارند. این عشق ناپایدار برای آن ها نوعی تفنن و لذت زودگذر می باشد.

عشق رومانتیک

افرادی که این نوع عشق را تجربه می کنند، بیشتر تحت تاثیر زیبایی های ظاهری و جسمانی طرف مقابل قرار می گیرند. آن ها از تماس فیزیکی و لمس کردن طرف مقابل لذت می برند و میل زیادی به داشتن رابطه با معشوق خود دارند.

مطلب مشابه: زبان عشق چیست؟ آشنایی با انواع زبان عشق

عشق واقعی چیست؟

عشق واقعی نوعی عشق و محبت است که نسبت به شخصی دارید و محدود به قوانین انسانی نیست. وقتی کسی به شما آسیب می زند، از دست او عصبانی می شوید. وقتی کسی خوش شانسی می آورد به او حسادت می کنید. وقتی کسی شما را تحقیر می کند می خواهید از او انتقام بگیرید. این ها همه رفتارهای انسان هستند.

اما عشق واقعی فرا تر از رفتار معمولی انسان است. هنگامی که شما عشق واقعی را با کسی تجربه می کنید، غرایز اولیه و رفتار خود را در برابر این فرد تغییر می دهید. بنابراین عشق واقعی شما را در برابر یک شخص خاص تبدیل به انسان بهتری می کند. در ادامه به بررسی نشانه های عشق واقعی می پردازیم.

به او اهمیت زیادی می دهید

زمانی که شما عشق واقعی را تجربه کنید، تمام احساسات شما یک فرد را نشانه می رود و همین باعث می شود شما نسبت به افراد دیگری که در زندگی تان هستند بی تفاوت تر باشید.

فداکاری

شما برای شادی و راحتی او فداکاری می کنید، حتی اگر او هرگز متوجه این موضوع نشود.

فردیت خود را حفظ می کنید

عشق واقعی همیشه دو طرفه است. زمانی که به شریک زندگی تان این حق را می دهید که خودش باشد، شما هم سعی کنید خودتان باشید و با او ادغام نشوید. سرگرمی ها، دوستان و موضوعات مورد علاقه خودتان را داشته باشید.

اگر شریک زندگی تان را با تمام نقص ها و معایبی که دارد، قبول می کنید و می توانید شخصیت خود را حفظ کنید، عشق واقعی خود را پیدا کرده اید.

در کنار او احساس امنیت دارید

اگر عاشق کسی باشید، با وجود همه شرایطی که ممکن است پیش بیاید، همیشه در کنار او احساس امنیت دارید. او به نقطه امن شما وارد می شود و گرمای او و یکپارچگی شما باعث آرامش و راحتی شما می شود، حتی اگر کل دنیای اطرافتان در حال نابود شدن باشد.

دیدگاه او را در نظر می گیرید

هر کاری که شما انجام بدهید، همیشه طرف مقابل را در ذهن دارید و از زاویه دید او هم به موضوعات نگاهمی کنید. شما هرگز نمی گذارید او ناراحت شود، بنابراین همیشه نقطه نظر او را هم درنظر می گیرید.

همیشه سر قول خود می مانید

وقتی که به طرف مقابل وعده ای می دهید، حتما به آن عملی می کنید حتی اگر بدانید اگر زیر قول خود بزنید او هرگز متوجه نمی شود. زمانی که شما عشق واقعی را تجربه می کنید، وجدان اخلاقی بیشتری خواهید داشت.

از او انتظار ندارید

شما با تمام وجود برای رابطه تلاش می کنید، بدون این که خواسته ای داشته باشید یا در قبال خوبی هایی که می کنید توقعی از طرف مقابل تان داشته باشید.

نمی دانید او را برای چه دوست دارید

شما شریک عاطفی تان را به دلیل یک چیز عجیب و غریب دوست ندارید بلکه شما او را به این دلیل دوست دارید که در زندگی تان حضور دارد. علاوه بر این، شما احساس می کنید که او نیمه دیگر شما است و هیچ چیز دیگری اهمیت ندارد.

اصول گفت و گو را رعایت می کنید

شما با توجه به اصول درست و به طور صحیح گفت و گو می کنید. هر دوی شما اطمینان دارید که نتیجه خوب خواهد بود و به جای این که احساس گناه داشته باشید، با هم مذاکره می کنید.

می دانید چه موقع سکوت کنید

این که از صحبت کردن تلفنی با شریک عاطفی خود لذت می برید و دوست ندارید صحبت کردن را تمام کنید، اولین نشانه ی علاقه ی متقابل شما به یکدیگر است. با این حال گاهی اوقات سکوت می تواند گویاتر از یک گفت و گوی چند ساعته باشد و این زمان را به خوبی تشخیص می دهید.

عشق واقعی باعث می شود آدم بهتری شوید.

وقتی کسی عشق واقعی را تجربه می کند، انگیزه ای برای خودآموزی و رشد در خود پیدا می کند. بودن در یک رابطه عاطفی کار سختی نیست. بدون شک، همیشه باید خود را به لحاظ اخلاقی بهبود ببخشید و خود را رشد دهید، اما عاشق بودن نباید باعث شود که بخش هایی از خود را حذف کنید و آن ها را نادیده بگیرید.

او را در آینده خود می بینید

در یک رابطه کامل، خوب است که فضای خودتان را برای رشد فردی داشته باشید. اما در عین حال، اگر شما واقعا شریک زندگی خود را دوست دارید، باید او را به عنوان بخشی از زندگی خود ببینید و هنگامی که درباره ی آینده تان فکر می کنید، قطعا او را هم کنار خود می بینید.

احساس خوشبختی دارید

با تماشای خنده های او احساس شادی و خوشبختی می کنید حتی اگر مشکلی داشته باشید یا در حال سپری کردن یک روز سخت و خسته کننده باشید.

تلاش در مسیر درست

شما برای بهبود رابطه تلاش های فراوانی می کنید. نقشی آگاهانه در خشنود کردن شریک زندگی تان دارید و کاری می کنید که او احساس کند خاص و دوست داشتنی است. همچنین اگر او در حال مقابله با مشکلی است همیشه دوست دارید به او کمک کنید حتی با وجود این که مشغله ی خودتان را  دارید.

رنج و خشم

وقتی طرف مقابل تان شما را ناراحت می کند به شدت آسیب می بینید، اما برای نمی توانید به مدت طولانی ازدست او عصبانی باشید چون عصبانی ماندن یا سکوت در برابر او بیشتر شما را آزار می دهد.

نمی توانید او را آزار دهید

زمانی که شما واقعا عاشق کسی هستید، حتی نمی توانید آزار دادن او را به لحاظ روحی یا جسمی تصور کنید. انتقام یک غریزه ی قوی در انسان است اما عشق واقعی باعث می شود شما به طور کامل از خود گذشته و فداکار شوید.

او را با تمام خوبی ها و بدی هایی که دارد می پذیرید.

شما آماده هستید با افکار، عقاید و شیوه سخن گفتن او کنار بیایید. شریک زندگی شما یک فرد بالغ است که شخصیت خودش را دارد و نباید سعی کنید شخصیت او را تغییر دهید. او حق دارد درک خود را از جهان داشته باشد، حتی اگر دیدگاه او از نظر شما عجیب و غریب باشد.

از موفقیت های طرف مقابل احساس غرور می کنید نه حسادت

زمانی که طرف مقابل تان موفقیتی کسب می کند، شما احساس غرور می کنید. حتی اگر همان چیزی باشد که شما قبلا در آن شکست خورده بودید. وقتی عشق واقعی را پیدا کنید، هرگز حسادت وارد رابطه شما نمی شود.

از فرد مورد علاقه خود حمایت می کنید

شما باید آماده باشید تا زمان، انرژی و توجه خود را به شخص دیگری اختصاص دهید. سعی کنید برای او وقت بگذارید، به او عشق بدهید و از او حمایت کنید. نیازی نیست که تمام مشکلات او را روی دوش خود بگذارید.

احساسات شما رشد می کند

گاهی اوقات احساسات واقعی نیاز به کمی زمان دارند تا یک شکل مشخص را به خود بگیرند. به همین دلیل وقتی شور و شوق اولیه ی شما از بین می رود، اما تمایل شما برای مراقبت از شریک زندگی تان افزایش یافته است، قطعا شما عاشق هستید.

شما یک تیم قوی هستید

شما مطابق با یک قانون بازی می کنید و با هم تعارض ندارید. هرگز شکایت طرف مقابل را به دیگران نمی کنید و می توانید مطمئن باشید که او هم چنین رفتاری دارد. علاوه بر این، در مقابل خانواده تان قطعا از او دفاع می کنید و در مقابل هیچکس به او توهین نمی کنید تا همه به او احترام بگذارند.

همیشه حرفی برای گفتن با هم دارید

اگر احساس بین شما قوی باشد، حرف هایی که دوست دارید به هم بزنید هیچ وقت تمام نمی شود و همیشه آنقدر موضوع مشترک برای صحبت کردن و علاقه مشترک برای تفریح کردن خواهید داشت.

مطلب مشابه: تفاوت عشق و هوس + چطور میان عشق را از هوس تشخیص دهیم