تنگی نفس در خواب + دلایل و روش های درمان آن
تنگی نفس در خواب می تواند دلایل مختلفی مانند چاقی، پانیک اتک، نارسایی قلبی و… داشته باشد که درمان هر کدام از آنها متفاوت است.
شاید در هنگام دراز کشیدن با مشلات تنفسی روبرو شده باشید و نگران این حال خود شده باشید. تنگی نفس عبارت است از تنفس سخت که در صورت بروز آن فرد ممکن است احساس کند که هوای کافی به او نمی رسد. گاهی اوقات افراد موقع خوابیدن یا دراز کشیدن بیشتر با این مشکل روبرو می شوند که در پزشکی به آن اورتوپنه می گویند. چندین دلیل احتمالی برای تنگی نفس در خواب وجود دارد؛ مصلا اضافه وزن، مشکلات ریه و بیماری های قلبی و … که درمان هر کدام از آنها با هم متفاوت است.
مشکل تنفسی به دلیل panic پانیک اتک و اضطراب
حملات اضطرابی و پانیک می توانند در هر زمانی اتفاق بیفتند که خیلی ترسناک هستند. این مشکلات جزو دسته بیماری های اورتوپنه نیستند، ولی می توانند باعث تنگی نفس در خواب شوند. افراد این حملات را با شروع ناگهانی ترس یا ناراحتی شدید توصیف می کنند که در چند دقیقه به اوج خود می رسد.
علائم
- احساس سرگیجه یا سبکسری
- احساس بیحسی یا سوزن سوزن شدن
- احساس غیر واقعی بودن
- ترس از دست دادن کنترل
- ترس از مرگ
- تنگی نفس
- تپش قلب
- تعریق
- لرزیدن
- احساس خفگی
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- حالت تهوع
روان درمانی برای درمان
روش های درمانی برای اختلال هراس و اضطراب وجود دارند که شامل مشاوره، روان درمانی و درمان شناختاری رفتاری می شود.
تنگی نفس در خواب به دلیل آمفیزم (Emphysema)
امفیزم نوعی بیماری مزمن انسدادی ریوی می باشد. این وضعیت به کیسه های هوا در ریه ها آسیب وارد می کند و لوله های تنفس ار باریک تر می کند و باعث می شود تنفس بسیار دشوار شود. استعمال دخانیات مهمترین عامل این عارضه اشت. قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا هوای با کیفیت پایین هم می تواند باعث این مشکل شود. افراد مبتلا به این بیماری بیشتر موقع انجام فعالیت بدنی دچار مشکل می شوند، ولی در حالت پیشرفته بیماری، فرد در موقع خواب یا دراز کشیدن دچار تنگی نفس می شود.
علائم؛ سرفه، عفونتهای تنفسی و…
- خستگی
- تولید مخاط زیاد
- خس خس
- سرفه مزمن
- تنگی نفس هنگام انجام فعالیتهای روزمره
- عفونتهای تنفسی مکرر
- کبودی لب یا انتهای ناختن
امکان بازگرداندن اثرات بیماری روی ریه وجود ندارد. با این حال، ترک کردن سیگار می تواند از وخیم شدن آسیب جلوگیری کند.
درمان با تمرکز بر جلوگیری از آسیب بیشتر و بهبود علائم
- داروهای استنشاقی که میتوانند راههای هوایی را آرام کند، مانند برونکودیلاتلاتورها
- داروهای استنشاقی که میتوانند التهاب راههای هوایی و تولید مخاط را کاهش دهند، مانند داروهای استروئیدی
- برنامههای توانبخشی ریوی که ترکیبی از آموزش، تمرینات ورزشی، مشاوره تغذیه و مشاوره هستند.
- اکسیژن درمانی یا مکمل اکسیژن
- جراحی ریه
- درمانهای مکمل مانند یوگا، ماساژ و طب سوزنی که ممکن است به بهبود زندگی فرد کمک کند.
تنگی نفس در خواب به دلیل نارسایی قلبی
یکی از شایع ترین دلایل تنگی نفس در موقع خواب، نارسایی قلبی است. در نارسایی قلبی، قلب دیگر نمی تواند طوری که باید خون را به قسمت های مختلف بدن برساند، یا اینه پس از انقباض برای شدن کردن ماهیچه ها دچار مشکل می شود؛ پس فشار در قلب افزایش پیدا می کند، که در نهایت می تواند باعث برگشت مایع به ریه، شکم یا پا شود. نارسایی قلبی می تواند باعث خستگی، تنگی نفس، ورم پا و در بعضی از موارد سرفه شود. فعالیت روزمره مانند پیاده روی کردن و بالا رفتن از پله ممکن است برای این افراد بسیار دشوار باشد.
علائم
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
- سردرگمی یا اختلال در تفکر
- افزایش ضربان قلب یا تپش قلب
- تنگی نفس
- سرفه مداوم یا خس خس سینه
- تجمع مایع در پاها، مچ پا، یا شکم
- افزایش وزن
درمان با دارو
درمانی برای نارسایی قلبی موجود نیست، ولی افراد می توانند با داروها و داشتن روش زندگی سالم این مشکل را حل کنند. بعضی از داروهای رایج برای کنترل نارسایی قلبی عبارتند از:
- مسدودکنندههای بتا مانند: متوپرول یا کارودیلول
- آنتاگونیستهای آلدوسترون مانند: اسپیرونولاکتون یا آمرینون
- دیورتیکها یا قرصهای آب مانند: فورزماید و بومتانید
- مهارکنندههای ACE مانند: آنژیوتانسین، لیسینوپریل یا آنالاپریل
- مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین نوع ۲ (ARB) مانند: کاندزارتان یا لوزارتان
- مهارکننده نپریبیزین مانند: ساکوبیتریل و والزارتان
برای درمان کردن تنگی نفس در خواب پزشک ممکن است داروهای دیورتیک برای بیمار تجویز کند تا مایعات از ریه فرد خارج شود و فشار داخلی قلبی کاهش پیدا کند.
چاقی از علل تنگی نفس در خواب
- بیماری قلبی
- سکته مغزی
- دیابت نوع ۲
- برخی از سرطانها
- فشار خون
اصلیترین درمان، کاهش وزن
- چندین وعده میوه و سبزیجات
- نان و غلات سبوسدار
- چربیهای سالم مثل آجیل، دانهها و روغن زیتون
- پروتئین بدون چربی مرغ، ماهی و لوبیا
- مقدار گوشت محدود
آپنه انسدادی خواب (OSA) و تنگی نفس
علائم؛ از خروپف تا افسردگی
درمان با اصلاح سبک زندگی
چه موقع به پزشک مراجع کنیم؟
تنگی نفسی که به دلیل فعالیت ورزشی شدید، قرار گرفتن در معرض دمای بالا، کیفیت بد هوا، چاقی یا ارتفاع زیاد مربوط نیست، می تواند نگران کننده باشد. تنگی نفس ناگهانی با درد در قفسه سینه یا احساس فشار، ضعف یا حالت تهوع می تولاند نشانه ای از وضعیت پزشکی جدی باشد و اگر فردی ناگهان دچار این تنگی نفس شود باید به پزشک مراجعه نماید.