مجله تاپ‌ناز‌

زندگینامه سهراب سپهری + داستان زندگی شاعر و نقاش محبوب ایرانی

زندگینامه سهراب سپهری

سهراب سپهری شاعر بزرگ ایرانی است که در سال 1307 در شهر کاشان متولد شد و پدرش کارمند اداره تلگراف خانه و مادر او شاعر و هنر دوست بود. سهراب 3 خواهر و 1 برادر داشت.

او به دلیل فعالیت های زیادی که داشت در اردیبهشت سال 1359 به دلیل سرطان خون درگذشت و در روستای مشهد اردهال در اطراف شهر کاشان به خاک سپرده شد.

سهراب سپهری یکی از شاعران معاصر ایران است که بعضی از اشعار او به زبان انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی و اسپانیایی ترجمه شده است. او در دوران ابتدایی خود در دبستان خیام کاشان و دوران متوسطه در دبیرستان پهلوی کاشان درس خواند و پس از فارغ التحصیل شدن استخدام دانش سرای پسرانه اداره فرهنگ کاشان شد. او بعد از شرکت رد امتحان شهریور ماه دیپلم را گرفت و به دانشکده هنر زیبایی دانشگاه تهران رفت و ادامه تحصیل داد و به استخدام شرکت نفت تهران در آمد ولی پس از هشت ماه استعفا داد.

زندگینامه سهراب سپهری

سهراب سپهری متولد پانزدهم ماه مهر سال 1307 در شهر کاشان است. پدر بزرگش میرزا نصرالهه خان سپری نخستین رییس تلگراف خانه کاشان بود و پدرش اسدالله و مادر ماه جبین بودند که هر دوی آنها اهل هنر و شعر بودند. او دوران ابتدایی را از سال 1319 در دبستان خیام کاشان (شهید مدرس حال حاضر) شروع و دوران دبیرستان خود را در پهلوی کاشان گذراند و پس از فالغ التحصیل شدن در خرداد سال 1322 در دوره دو ساله دانش سرای مقدماتی به استخدام اداره فرهنگ کاشان در آمد.

زندگینامه سهراب سپهری

زندگی در تهران

در شهریور سال 1327 با شرکت رد امتحانات ششم ادبی دیپلم دبیرستان را گرفت و به شهر تهران آمد و در دانشکده هنرهای زیبایی دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد که پس از استخدام شرکت نفت پس از 8 ماه استعفایش را نوشت.

انتشار نخستین مجموعه شعر

سهراب در سال ۱۳۳۰ اولین مجموعه شعر نیمایی خود را به اسم مرگ رنگ انتشار داد و در سال ۱۳۳۲ از دانشکده هنر فارغ التحصیل شد و نشان درجه اول علمی خود را دریافت کرد. همین موقع بود که در تهران چند نمایشگاه نقاشی شرکت کرد و دومین اشعار خود را به نام زندگی خواب ها انتشار داد. سپس در تاریخ ۱۳۳۳/۹/۱۵ در اداره هنرهای زیبایی بخش موزه شروع به کار کرد و همچنین در هنرستان هنر های زیبا تدریس می کرد که در تاریخ ۱۳۳۴/۷/۲۲ اشعار او به زبان ژاپنی ترجمه و در مجله سخن به چاپ رسید.

بخوانید: شعر عاشقانه سهراب سپهری | زیباترین اشعار عاشقانه سهراب سپهری

زندگینامه سهراب سپهری

علاقه به فرهنگ شرق

باید در زندگینامه سهراب سپهری اشاره کنیم که وی به فرهنگ و معارف مشرق زمین علاقه زیادی داشت که به کشور های ژاپن و چین و افغانستان و پاکستان و هندوستان سفر کرد. مدتی در کشور ژاپن زندگی کرد و هنر حکاکی روی چوب را یاد گرفت و همینطور که به شعر های کهن انواع زبان ها علاقه نشان می داد ترجمه ای از اشعار کهن ژاپنی و چینی انجام داده است.

برگزاری نمایشگاه در اروپا

سپهری در مرداد ماه سال ۱۳۳۶ از راه زمینی به کشور اروپایی سفر کرد و به لندن و پاریس رفت که آن جا به مدرسه هنرهای زیبایی پاریس در رشته لیتوگرافی اسم نوشت. که همان جا کار های هنری خود را در نمایشگاه ها به نمایش گذاشت و تا پایان عمرش این نمایشگاه ها ادامه داشت.

زندگینامه سهراب سپهری

کار در اروپا

در دورانی را که با حسین زنده رودی که در پاریس اقامت داشت بود و برای خرجی و تامین زندگی اش بورس تحصیلی اش قطع شد برای مانده در کشورر فرانسه به کار شیشه پاک کردن در آپارتمان ها مشغول بود.

فعالیت نقاشی

ایشان مدتی را در اداره وزارت کشاورزی مشغول سرپرستی سازمان سمعی و بصری در سال ۱۳۳۷ اقدام به کار کرد. و از مهر ماه سال ۴۰ شروع به تدریس هنر های تزیینی تهران کرد و پدرش به خاطر بیماری لاعلاجی که داشت در سال ۱۳۴۱ چشم از جهان بست و در اسفند ماه همین سال سهراب از همه ی کار های دولتی دوری کرد. و در زمینه نقاشی و شعر حضور پررنگ تری از خود نشان داد و با سفر های مختلفش به اجرا و برگزاری نمایشگاه ها پرداخت. این شاعر معاصر در سال های ۴۰ و ۴۱ با داریوش آشوری به کار ترجمه مقالات و نمایش نامه ژاپنی در نسخه های فرانسوی می پرداخت و در سال ۱۳۴۳ کتابی به نام نمایش در ژاپن بهرام بیضایی به چاپ رسید.

بخوانید: شعر عشق صدای فاصله هاست از سهراب سپهری

زندگینامه سهراب سپهری

آثار ایشان

با نگاهی به زندگینامه سهراب سپهری متوجه می شویم که وی از هنرمندان جستجوگر و تنها و کمال طلب و فروتن بود که فردی انسان مدار و بسیار فراگیر و گسترده شناخته می شد. کتاب های ایشان از قبیل؛ سهراب مرغ مهاجر، تا انتها حضور، هنوز سفرم، تنفسیر حجم سبز، نیلوفر خاموش، بیدل سپهری و سبک هندی، حافظ پدر. سهراب پسر. حافظان کنگره، نگاهی به سهراب سپهری می توان نام برد. که آثار او مرگ رنگ، زندگی خواب ها، صدای پای آب، مسافر، حجم سبز، هشت کتاب، آواز آفتاب، ما هیچ ما نگاه، اتاق آبی و شرق اندوه از آثار قابل ذکر در زندگینامه سهراب سپهری می باشد.

خانواده سهراب سپهری

پدر سهراب که کارمند اداره تلگراف خانه و پست کاشان و اهل هنر بود در سال ۱۳۴۱ در گذشت. مادر سهراب به نام ماه جبین که اهل ادب و شعر بود در خرداد ماه سال ۱۳۷۳ درگذشت. سهراب دارای یک برادر به اسم منوچهر سپهری می باشد که هم بازی دوران کودکی او در سال ۱۳۶۹ دار فانی را وداع گفت. و دارای سه خواهر به نام های همایون دخت، پروانه و پری دخت می باشد.

زندگینامه سهراب سپهری

اشعار نیمایی

سهراب سپهری با اثر نیمایی با تاثیر هوشنگ ایرانی از اشعار ایشان به ثبوت رسید که تمامی شعر های او تصویر سازی است که بعد ها رویه خود را باز شناخت. در این روش نو سهراب سپهری با چشم انداز انسان مدارانه و طبق آموخته ها از فلسفه در کنونی ک بود فراگرفت و شیوه جدیدی را آموخت. که در همین راستا اثر حجم سبز شیوه کامل شده از سبک جدیدش است ایشان عادت داشت از جامعه هنری آثار نوینی را خلق کند که در راه رسیدن به تنهایی قریه چنار و کویر کاشان را انتخاب نمود. اشعار زیبای او با داشتن تصویر های تازه و بکر سرشار از زبانی لطیف که همراه با نرمی در سخنی پاکیزه و منسجم کننده در تصویر سازی اش می باشد. مشهور ترین شعر های او مسافر و صدای پای آب بوده که صدای پای آب یکی از طولانی ترین شعر های نو فارسی زبان است.

از دوستان وی می توان به کریم امامی اشاره کرد که در زمان حیاتش شعر های سهراب زبان انگلیسی ترجمه کرده است، همچنین در سال ۱۳۵۷ آثار ۲ مجموعه صدای پای آب و حجم سبز با ترجمه آقایان عباس زاهدی و اسماعیل سلامی صورت گرفته که در انتشارات زبانکده منتشر شد. همینطور از اشعار سهراب سپهری به زبان های فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و اسپانیایی ترجمه شد که در سال ۷۱ منتخبی از ۲ کتاب به نام های شرق اندوه و حجم سبز که اسم های (کلارا خانیس) و (ماهیچ، مانگاه) به زبان اسپانیایی ترجمه گردید. در سال ۱۳۷۵ اشعار سپهری توسط هنرمند ایرانی (جاوید مقدس صدقیانی) به زبان ترکی اتانبولی ترجمه و در انتشارات ترکیه انتشار یافت.

بخوانید: شعری متفاوت از سهراب سپهری بنام خیال پدر

زندگینامه سهراب سپهری

نقاشی های سهراب

سهراب از دستاورد های نقاشی زیبای خود که در شرق و غرب تاثیر شگرفی در آثار وی جلوه داشت بهره مند شد. این نقاشی ها از روی آوردن به تفاوتی هندسی و زیبا که رنگ خاکستری و نقاشان فیگوراتیو همزمان با او تفاوت داشت. شیوه نقاشی های وی موجز به نیمه انتزاعی مکشفانه در طبیعتی کویری است که دست پیدا کرده بود. در زندگینامه سهراب سپهری آمده سات که نمایشگاه های نقاشی سپهری در گالری سیحون برگزار می شد که در روز معرفی هم شرکت نمی کرد. آثار فی البداهه ایشان با قلم مو توسط ابزار های غیر سنتی نقاشی می باشد که اثر هایش طبیعت بی جان در سال ۱۳۳۶، شقایق ها و تنه درخت در سال ۱۳۳۹، علف ها و تنه درخت در سال ۱۳۴۱، ترکیب بندی با مربع ها در سال ۱۳۵۱، ترکیب بندی با نوار های رنگی در سال ۱۳۴۹ و منظره کویری در سال ۱۳۵۷ می توان نام برد. که طبق گفته های شهروز نظری؛

او در آخرین دوران کاری اش به تکنیکی از بافت‌گذاری (texture) دست یافت که تا به امروز برای بسیاری از هنرمندان دست نیافتنی به نظر می‌رسد. درخت‌های او نتیجه پرهیزش از رنگ‌گذاری با قلم مو هستند. او در این آثار حوادث رنگی را تبدیل به موضوع آثارش می‌کند. استفاده از کاردک‌های بزرگ چوبی و رنگ‌های رقیق شده و بافت ریز و درهم شده پارچه‌های بوم محصول تحقیقات وسیع او بر نقاشی آن سال‌های غرب (آبستره) و شگردهای نقاشی سنتی مشرق زمین است.

امضاهای ایشان در آثار نقاشی وی با خط نستعلیق جلوه ای از روحیه ایرانی او بوده است. که بعضی از این آثار ها مجموعه دوستان سپهری قرار دارد و پروانه خواهرش این آثار را در اختیار دارد و به موزه کرمان هدیه کرده است. سهراب سپهری از رکورد داران نقاشی مدرن در ایران بوده است که ۲ تابلو آن در سال ۱۳۹۳ با قیمت ۱۸۰۰ میلیارد تومان به فروش رسید. و ۲ تابلو دیگر در تنه درخت حراجی تهران با قیمت بالاتر یعنی ۳ میلیارد خریداری شد. همچنین در سال ۱۳۹۷ یکی دیگر از آثار او به قیمت ۵ میلیارد در تهران فروخته شد.

زندگینامه سهراب سپهری

پایان خلق آثار هنری سهراب سپهری و وفاتش

سهراب برای درمان بیماریش به سرطان خون در سال ۱۳۵۸ به انگلستان رفت اما بیماری آن پیشرفت زیادی کرده بود و ناچار به تهران آمد. سهراب سپهری به علت سرطان خون در تاریخ دوشنبه ۱۳۵۹/۲/۱ در بیمارستان پارس تهران به پایان رسید و جسم سرد ایشان را در صحن امام زاده سلطان علی در روستای مشهد اردهال کنار شهر کاشان به خاک سپردند. شهر های نیمایی سهراب در نخستین کار او به نام مرگ رنگ به خوبی دیده می شود که سبک آن دستخوش تغییراتی قرار گرفت و شعر هایش با دیگر شاعران هم دوره خودش متمایز می باشد.

در آرامگاه این بزرگوار ابتدا یک کاشی فیروزه ای در محل دفن قرار داشت که با حضور خانواده وی سنگ سفید رنگی جایگزین آن شد. در روی سنگ قسمتی از اشعار اثر او واحه ای در لحظه از کتاب حجم سبز با خطاطی رضا مافی حکاکی شده بود. که این سنگ در مهر ماه سال ۱۳۸۴ بر اثر بی دقتی کارگردان با سقوط مصالح ساختمانی شکست و با سنگ دیگری شبیه آن تعویض گردیده شد. و سپس در تاریخ ۱۳۸۷/۱۲/۲۹ سنگ بزرگ تر و سیاه رنگی در روی آن نصب شد و آرامگاهی برای ایشان نساختند و به سنگ اکتفا کردند. مراسمی به مناسبت نکوداشت ۸۰ امین سالگرد تولد سهراب سپهری در تاریخ ۱۳۸۷/۰۷/۱۵ با ۸۰ شاخه گل برسر مقبره وی اهدا شد و بعد این مراسم در مجموعه فرهنگی اقامتی خانه احسان یکی از مکان های تاریخی و دیدنی کاشان برگزار شد که افراد مشهور و چهره های فرهنگی مثل: شهرام ناظری، علی دهباشی، امین الله رشیدی و حمد سمیعی گیلانی در این مراسم حضور داشتند.

امیدواریم زندگینامه سهراب سپهری شاعر نامدار ایرانی مورد توجه شما قرار گرفته باشد.

مطلب پیشنهادی: شعر تا شقایق هست زندگی باید کرد از سهراب سپهری

مطالب مشابه را ببینید!