عوارض داروهای اشتها آور (مضرات استفاده از قرص و شربت افزایش اشتها)
داروهای اشتها آور با وجود مزایایی که دارند بدون عیب و ایراد هم نیستند و با خواندن این مطلب با شایع ترین عوارض این داروها آشنا می شوید. با وجود اینکه امروزه روش های زیادی برای افزایش وزن و اشتها به ویژه برای کودکان وجود دارد (از مصرف داروهای شیمایی و قرص های تقویتی گرفته تا داروهای شیمایی و مکمل ها)، باید بیشتر در مورد عوارض این داروها بدانید.
عوارض داروهای اشتها آور
اشتهاآور نوعی دارو، مکمل یا دارو و یا موادی هستند که حس گرسنگی را در فرد افزایش می دهند و عموما به عنوان Orexiqenic شناخته می شوند. امروزه بعضی از داروها و مکمل ها به صورت خاص در بازار عرضه می شوند و در برخی دیگر هم مسئله اشتها آوری به عنوان یک اثر جانبی در نظر گرفته می شود. به عبارتی دیگر داروها و مکمل ها به تنهایی اشتها آور هستند و بعضی دیگر کاربرد درمانی دیگری دارند و اشتها آور بودن آنها صرفا یکی از اثرات جانبی این داروها و یا مکمل ها به حساب می آید.
معمولا داروها، ویتامین ها و گیاهان دارویی توسط پزشک یا مشاور تغذیه به عنوان یک اشتها آور در کنار رژیم غذایی پر کالری برای کمک به افزایش وزن افراد لاغر توصیه می شود. با وجود اینکه خیلی از افراد دچار اضافه وزن، افزایش اشتها را مضر می دانند ولی افراد دیگری هم هستند که بزای خوردن غذا نیاز به تحریک کننده اشتها دارند.
به صورت کلی بر اساس شرایط خاص مانند سرطان و یا شرایط پیری و روانی، اشتها کاهش پیدا می کند و باعث کاهش وزن غیر عمدی می شود. از دست دادن وزن زیاد هم می تواند بر کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارد و خطر ابتلای او به بیماری ها را چندین برابر کند.
استفاده از قرص های اشتها اور روشی اشتباه و رایج است که برای افزایش وزن از آن استفاده می کنند. با وجود اینکه علم پزشکی پدیده چاقی را به عنوان یک عامل منفی در سلامت فرد معرفی می کند ولی این اثر مخرب وقتی چند برابر می شود که دلیل ایجاد چاقی استفاده از دارو باشد.
امروزه شاهد استفاده زیاد از داروهایی مانند دگزامتازون و بتامتازون در سطح جامعه هستیم که بیشتر در محصولات نامرغوبی وجود دارد که از شبکه های ماهواره ای تبلیغ می شوند و باعث افزایش وزن سریع می شوند.
بیشتر افرادی که این داروها را مصرف می کنند، جوان هستند و برای چاق شدن صورت و یا افزایش وزن با توصیه اطرافیان بدون تجویز پزشک دارو را می خرند و مصرف می کنند. به صورت قطع می توان گفت که بیشتر مصرف کنندگان داروهای اشتها آور از عوارض طولانی مدت آن اطلاع ندارند و وقتی آگاه می شوند که دچار عواض غیر قابل جبرانی شده اند.
داروهای اشتها آور
معمولا داروها و قرص اشتها اور نوعی آنتی هیستامین می باشد که یکی از تاثیرات آن افزایش اشتها است. مثلا آنتی هیستامین و ضد آلرژی سیپروهپتادین از داروهایی است که برای درمان آلرژی غذایی، فصلی، حساسیت پوست و آلرژی های مربوط به خون و پلاسما تجویز می شوند.
می توان گفت که سیپروهپتادین یکی از معروف ترین داروهایی است که اغلب برای افزایش اشتها استفاده می شود در حالی که تاثیر آن بر اشتها هم فقط یکی از عوارض این دارو است و همان طور که متوجه شدید کاربردهای سیپروهپتادین چیز دیگری است.
عوارض مصرف داروهای اشتها آور
با وجود اینکه داروهای اشتها آور مزیایایی دارند ولی فاقد عوارض نیستند و در ادامه سعی داریم تا شایع ترین عوارض داروهای اشتها آور را بیان کنیم. داروهای اشتها آر بیشتر بر روی دستگاه اعصاب مرکزی اثر می گذارند و به مرور زمان باعث ایجاد عوارض خطرناک مختلف می شوند. تاثیر این داروها به ری کودک شامل این موارد می باشد:
- گیجی
- خواب آلودگی
- نداشتن تمرکز
- بی قراری شدید
- کمبود خواب به دلیل هیجان زیاد
- کاهش فشار خون
- اثر بر عملکرد کبد
- تپش قلب شدید
- بروز اسهال و استفراغ
- یبوست شدید
در صورت مصرف بیش از جد بروز مسمومیت، کاهش هشدارهای مغزی و اختلالات در دفع ادرار می تواند جزو عوارض آن باشد. باید به یاد داشته باشید که مصرف زیاد داروهای اشتها آر در کودک می تواند باعث مشکلات قلب، توهم بینی، مشکلات ریه و یا حتی مرگ شود.
روش های علمی جهت افزایش اشتها
از آنجایی که راه افزایش وزن به بالا بردن میزان دریافت کالری ارتباط دارد به همین دلیل در افراد کم اشتها باید مواد غذایی مصرف شوند که در حجم کم انرژی بیشتری ایجاد کنند. در این افراد مصرف مایعات و حله حوله باید کاهش پیدا کند و در کودکان هم اشتها هم ساختن شیر با مغز، عسل و شیر خشک توصیه می شود. به هیچ وجه مواد پرچرب را در وعده های غذایی خود افزایش ندهید. البته که این چربی ها بیشتر در افزایش و دریافت انرژی کودکان تاثیر مثبت خواهند داشت.
به صورت کلی تمام روش های درمانی باید بر این اصل استوار باشند که حجم غذا کم ولی انرژی آن بالا باشد. توصیه بسیاری از متخصصان تغذیه این است که سالاد را همیشه قبل از غذا میل کنید ولی در مورد کودکان کم اشتها نظر این است که حجم غذا را ابتدا بخورند و سپس سالاد را میل کنند.
مصرف مایعات همراه با غذا توصیه نمی شود و بهتر است از مواد کم انرژی از جمله فیبر و سبزیجات به مراتب کمتر استفاده کنید. در مقابل نیز مواد دارای نشاسته از جمله پوره سیب زمینی و مقداری کره برای افزایش ااشتها موثر هستند و البته که مصرف بیش از حد سیب زمینی می تواند سلول های چربی را در کودک افزایش بدهید و در آینده او را با خطر افزایش وزن مواجه کند.
به همین دلیل بهتر است اگر می خواهید وزن کودک را افزایش دهید و میزان اشتهای او را بالا ببرید از تمام گروه های غذایی به میزان مشخص و منظم استفاده کنید و میزان انرژی دریافتی را هم افزایش دهید.
