مکمل کافئین چیست و چه تاثیری دارد؟ نحوه استفاده و مزایای آن

اطلاعات درباره مکمل کافئین

سوالی که خیلی از ورزشکاران معمولا می پرسند این است که  که آیا کافئین یک مکمل مفید و ایمن برای بدنسازی می باشد یا خیر. یکی از پر طرفدارترین  مواد ارگوژ در تمام دنیا کافئین می باشد. کافئین را می شود در قهوه، چای، کوکا، و نوشیدنی های انرژی زا پیدا کرد. بدنسازان معمولا پیش از تمرین از مکمل کافئین جهت تقویت نمودن وضعیت بدنی و بالا رفتن چربی سوزی بهره میبرند. ولی این مکمل دارای چه فواید و مضراتی است و فرق آن با سایر مکمل های موجود چیست؟ در این مطلب  به این موضوع خواهیم پرداخت.

کافئین یک محرک CNS می باشد که بر گیرنده های آدنوزین در مغز اثر میگذارد. اثر سمپاتومیمتیک این مکمل مثل آمفتامین می باشد؛ ولی به آن اندازه شدید نیست.

علت اینکه خیلی از ورزشکاران و وزنه برداران به صورت مرتب کافئین استفاده می کنند این است که به بدنساز انرژی زیاد تری در هنگام تمرین خواهد. در اصل موقعی که مکمل کافئین استفاده می شود، شخص  انرژی بیشتری خواهد داشت. پس کافئین یک مکمل اثرگذار برای بدنسازان و وزنه برداران می باشد؛ به این دلیل که انرژی شخص را موقع بلند کردن وزنه افزایش می دهد. همچنین برای فعالیت های  مثل دویدن و دوچرخه سواری، این مکمل موجب بالا رفتن دقت، کیفیت کار و سرعت می گردد.

فواید مکمل کافئین

اثر کافئین بر بدن می تواند متفاوت باشد. این فواید عبارتند از:

بالا رفتن عملکرد بدن:

کافئین باعث تحریک سیستم عصبی و سلول ها جهت تجزیه چربی می شود و مقدار آدرنالین را در خون بالا می برد؛ به این دلیل که بدن را برای فعالیت های بدنی سنگین و زیاد آماده می نماید و اسید های چرب را از بافت های چربی آزاد می نماید. یک تحقیق در مجله اسکاندیناوی  گزارش داد که کافئین  عملکرد بدن را تا 11.2 بالا می برد.

کم کردن درد های عضلانی:

قهوه و کافئین موجب کم شدن درد ماهیچه ای در هنگام ورزش می گردد و مصرف یک فنجان قهوه پیش از ورزش کردن می تواند به کسانی که در هنگام ورزش حس خستگی پیدا می کنند، کمک نماید. به این دلیل که ورزش موجب جمع شدن اسید لاکتیک می گردد که در موقع ایجاد حس درد در عضلات به وجود می آید. لازم به ذکر است که بعضی از اشخاص به دلیل به وجود آمدن این درد ورزش را متوقف می کنند. تحقیقی که در 2006 منتشر شد اثبات نمود که کافئین موجب کم شدن درد عضلانی می شود که امکان دارد کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

سیستم عصبی:

کافئین با فعال نمودن سیستم عصبی باعث کم شدن خستگی و در بالا رفتن تمرکز و انرژی می گردد.

هورمون ها:

اپی نفرین هورمونی می باشد که موجب بهبود عملکرد بدن می گردد و پاسخ را زیاد می کند.

چربی سوزی:

مکمل کافئین با تجزیه نمودن چربی سلول ها و افزایش توانایی بدن در چربی سوزی موجب کم شدن وزن بدن می گردد. تحقیقی که انجمن فیزیولوژیکی آمریکا منتشر نمود نشان داد که مصرف نمودن کافئین پیش از انجام ورزش، ترشح چربی را زیاد می کند.

ریکاوری پس از تمرین:

کافئین کم شدن عملکرد پس از تمرین را محدود می نماید و در نتیجه تاثیر جلسات بعدی را زیاد می کند. در یک تحقیق برزیلی، 11 ورزشکار تحت تمرینات سنگین قرار گرفتند که موجب آسیب خیلی زیاد به ماهیچه ها گردید و 24 ، 48 و 72 ساعت بعد به مقدار 5 میلی گرم کافئین مصرف نمودند. 50 دقیقه پس از مصرف کافئین، آزمایشات متعددی انجام شد. کافئین موجب بالا رفتن قدرت عضلانی 48 و 72 ساعت پس از تمرین گردید.

افزایش سنتز گلیکوژن عضلات:

کافئین با تسهیل ترمیم گلیکوژن در ماهیچه های بدن، باعث بهبود سریع تر آن می گردد. ورزشکاران موقعی که بعد از ورزش سنگین کربوهیدرات را با کافئین استفاده می کنند، در قیاس با وقتی که تنها کربوهیدرات استفاده می کنند، اثر آن بیشتر خواهد بود.

ضررهای مکمل کافئین

مکمل کافئین با تمام فوایدی که دارد، دارای ضررهایی نیز می باشد که عبارتند از:

بالا رفتن اضطراب

مقدار متوسط کافئین قادر است هوشیاری و تمرکز را بالا ببرد ولی مصرف مقدار زیاد آن امکان دارد اضطراب و حس عصبانیت را در شخص بیشتر خواهد کرد. در یک تحقیق بر کسانی که در طی  روز  حدود ۳۰۰ میلی‌ گرم کافئین استفاده می کنند، مشخص گردید که نسبت به دیگران اضطراب زیاد تری تجربه می کنند.

مشکلات گوارشی

مصرف مقدار متوسط مکمل کافئین ممکن است  باعث بهبود عملکرد روده گردد. ولی مقدار فراوان کافئین باعث بروز اسهال می شود  و امکان دارد باعث بدتر شدن رفلاکس معده هم شود. برخی از اشخاص نیز با مصرف میزان زیاد مکمل کافئین دچار حالت تهوع و استفراغ خواهند شد.

اعتیاد به مصرف کافئین

با وجود تمام فوایدی که کافئین دارا می باشد نمی شود این را نادیده گرفت که امکان دارد موجب به وجود آمدن عادت گردد. مواد شیمیایی که در کافئین وجود دارد مغز را تحریک می نماید و باعث می گردد که شخص به مصرف آن اعتیاد پیدا کند. خیلی از تحقیقات نشان داده اند که اشخاص اصولا به مصرف نوشیدنی ‌های کافئین ‌دار وابسته می شوند.

فشار خون زیاد

کافئین در مقادیر زیاد امکان دارد باعث بالا رفتن فشار خون شود. این عارضه ممکن است در اشخاصی رخ دهد که معمولا کافئین کم مصرف می کنند. بالا رفتن فشار خون بر اثر استفاده از کافئین موقتی می باشد ولی در صورتی که برای شما اتفاق بیفتد، در این مورد حتما با پزشک صحبت کنید.

تکرر ادرار

مصرف کافئین در دوزهای زیاد، تکرر ادرار را در پی خواهد داشت. در صورتی که این برایتان اتفاق افتاد، باید میزان مصرف کافئین را کاهش دهید. البته این عوارض معمولا به نوشیدنی ‌های دارای کافئین است مربوط می شود نه مکمل کافئین.