نحوه هماهنگ کردن بدن با تغییر ساعت
چگونه ساعت درونی بدن را با تغییر زمان هماهنگ کنیم؟
برای سازگار شدن ساعت درونی بدن با تغییر ساعت در فصل بهار، دانشمندان توصیه هایی دارند. تغییر ساعت ( در ایران اول فروردین ساعت یک ساعت جلو کشیده می شود) با هدف صرفه جویی در مصرف انرژی توسط دولت اجرا می شود که برای افرادی که صبح ها باید زودتر بیدار شوند شاید کمی ناراحت کننده و سخت باشد. تغییر زمان شبانه روز بار سنگینی بر بدن انسان تحمیل می کند و حتی طبق مطالعات معلوم شده است که وقتی ساعت ناگهان تغییر می کند، خطر حمله قلبی 24 درصد بیشتر می شود و افزایشی موقتی در میزان خودکشی، تصادفت رانندگی و سکته هم دیده می شود.
این روند منفی که با تغییر ساعت پیش می آید، نشان می دهد که حتی کاهش یک ساعت خواب تا چه حد برای سلامت بد است. برای جبران ساعتی که تغییر داده شده است، کار چندانی نمی شود انجام داد ولی دانشمندان در مورد نحوه سازگار کردن ساعت درونی بدن با این تغییر ساعت، توصیه هایی دارند که مفید است. همه انسان ها نوعی ساعت طبیعی درونی دارند. این ساعت باعث می شود هنگامی که به زمان خواب نزدیک می شویم، احساس خستگی و خواب آلودگی داشته باشیم و وقتی هم صبح شد از خواب بیدار شویم. البته باید برنامه منظمی برای خواب و بیداری داشته باشیم.
در گونه انسان این ساعت درونی به گونه ای تکامل پیدا کرده است که با برنامه روشنایی طبیعی 24 ساعته سازگار شود (ساعت درونی بدن انسان کمی طولانی تر از 24 ساعت است و به طور طبیعی با علائم محیطی هماهنگ می شود).
هنگامی که در معرض نور و یا تاریکی قرار میگیریم بدن ما هورمون هایی مانند ملاتونین ترشح می کنند که به ما می گوید چه زمانی باید بخوابیم و چه زمانی باید بیدار شویم که البته نوردهی مصنوعی می تواند باعث بهم خوردن این سیستم در بدن شود.
تغییر ناگهانی ساعت باعث بهم خوردن ساعت درونی ما می شود. شما نمی توانید با تغییر ساعت ناگهان در یک شب یک ساعت زودتر احساس خستگی کنید و بخوابید. هنگامی هم که صبح می شود هنوز حس می کنید که احتیاج به خواب دارید. البته با این جال می توان ساعت درونی بدن را تا حدی دستکاری کرد و مؤثرترین استراتژی، قرار گرفتن در معرض نور در زمان مناسب است.
چگونه ساعت درونی خود را با تغییر ناگهانی هماهنگ کنیم؟
بر اساس بررسیها مؤثرترین راه برای تنظیم مجدد برنامهی زمانی خواب طبیعی این است که به یک اردو (در فضای طبیعی که فقط از نور طبیعی بهره ببرید) بروید. حتی در زمستان هم نور طبیعی بهاندازهی کافی برای تغییر این ریتم درونی وجود دارد. اگر انجام چنین کاری آسان نباشد، راه دیگر این است که هر روز صبح کمی زودتر از قبل نور بگیریم تا برای روزهای بعد آماده شویم. همچنین اجتناب از قرار گرفتن در مقابل نور هنگام غروب و قرار گرفتن در محیطی تاریک هنگام خواب مؤثر است. ریچارد راسن، مدیر خدمات شبکیه چشم در بیمارستان مونت سینای نیویورک، میگوید:
نوردهی کامل در مدیریت هورمونهای وابسته به ساعت که فیزیولوژی پیچیدهی ما را هدایت میکنند، مؤثر است.
حتی داشتن عینک آفتابی هنگامی که میخواهید بدنتان را برای خواب آماده کنید، میتواند کمککننده باشد. بر اساس برخی بررسیها، ورزش صبحگاهی هم میتواند اثر داشته باشد؛ هر چند اطلاعات مربوط به اینکه این مسئله چقدر میتواند در تغییر دادن ریتمهای شبانهروزی مؤثر باشد، قطعی نیست. در برخی مناطق جهان برای اجتناب از این مشکلات برنامهی تغییر ساعت را اجرا نمیکنند.
» همچنین بخوانید :
دلیل تنگی نفس در خواب (آپنه) چیست؟
