افسردگی چیست؟ علایم و درمان افسردگی
“افسردگی” و دلایل ایجاد آن و درمان افسردگی
افسردگی چیست؟
افسردگی یک بیماری روانی است که باعث احساس غم و ناراحتی مداوم و از دست دادن علاقه می شود. اکثر افراد بعضی از مواقع احساس نارحتی، افسردگی و غم می‌نمایند، احساس افسرده و غمگین بودن واکنشی طبیعی بدن به مشکلات زندگی و از دست دادن چیزها و کسانی که به آنها علاقه داریم، میباشد. اما زمانی که احساس غم و اندوه شدید، بی امیدی، بی چارگی و بی ارزشی بیشتر از چند روز یا چند هفته طول بکشد، شما دچار بیماری افسردگی شده‌اید.
بیماری افسردگی بر طرز فکر، احساس و رفتار شما تاثیر می‌گذارد. افسردگی می تواند، باعث ابتلا به انواع بیماری های جسمی و روانی شود. افرادی که دچار افسردگی شده اند ممکن است در انجام وظایف روزانه ناتوان بوده و حتی احساس کنند، زندگی ارزش ندارد. برخلاف تصور افراد، افسردگی فقط یک ضعف و ناتوانی نیست و نمی توان آن را به سادگی نادیده گرفت، بلکه یک بیماری مزمن مانند دیابت، فشارخون و … است که باید برای درمان آن اقدام کرد. اکثرافراد مبتلا به بیماری افسردگی بعد از مصرف دارو، جلسات مشاوره و یا سایر اشکال درمان، بهبود می‌یابند.
تاريخچه بیماری افسردگی
اختلال افسردگی از زمان بابلي ها مورد شناسايي قرار گرفته بود. کلمه ي “”Depression يا افسردگي از عبارت لاتين Deprimere به معناي در هم فشرده شدن گرفته شده است. از اين رو بیماری افسردگي به معناي احساس در هم فشرده شدن روح، غم يا بي ارزشي است.
در اواخر قرون وسطي، رهبران مذهبي اروپا بر اين عقيده بودند که افسردگي به واسطه ي نفوذ و تسلط ارواح شيطاني بر انسان به وجود مي آيد. مارتين لوتر، اصلاح طلب مذهبي آلماني نوشت: ” تمامي سنگيني روح و ماليخوليا از شيطان سرچشمه مي گيرد “. در واقع همين اصطلاح ماليخوليا يا ملانکوليا، به افراد افسرده اشاره داشت و چنين افرادي جن زده، شيطاني، ماليخولياي يا ملانکوليک خوانده مي شدند.
به همين دليل ساليان دراز افسردگی، با روش هايي مانند شلاق زدن (براي خرج کردن ارواح شيطاني و جن)، حجامت، جن گيري و سال هاي اخير با دوش گرفتن آرامش بخش تحت درمان قرار مي گرفت. در نهايت با کشف داروی ضد افسردگی در دهه ي 60 ميلادي و تسکين بیماری افسردگی با تجويز اين داروها، کم کم روش هاي خرافي برچيده شد.
علایم افسردگی چیست؟
فرد مبتلا به افسردگی بدون هیچ دلیل خاصی گریه میکند
برطبق انستیتوی ملی سلامت روانی آمریکا، افرادی که دچار اختلال افسردگی هستند، علایم و نشانه های یکسانی ندارند. بعضی از علائم افسردگی شامل:
♦ مشکل در تمرکز، یادآوری جزئیات و تصمیم‌گیری
♦ افسردگی میتواند باعث خستگی جسمی و کاهش انرژی شود
♦ احساس گناه، بی‌ارزشی و یا درماندگی
♦ بدون امید به آینده و بدبینی از علایم افسردگی می باشد
♦ بیخوابی، بیدار شدن صبح زود و یا خواب زیاد
♦ افرادی که دچار بیماری افسردگی هستند احساس بیقراری و نا‌آرامی میکنند
♦ افسردگی باعث ازدست دادن علاقه به فعالیت‌های لذت بخش، شامل رابطه جنسی و …میشود
♦ از دست دادن لذت به زندگی
♦ یکی از علائم افسردگی پرخوری عصبی و یا کاهش اشتها است
♦ سردرد، گرفتگی عضلات و یا مشکلات گوارشی
♦ کاهش میل جنسی
♦ فرد مبتلا به افسردگی بدون هیچ دلیل خاصی گریه میکند
نشانه‌های افسردگی در کودکان و نوجوانان:
1 – در کودکان نشانه‌های افسردگی میتواند شامل، ناراحتی، بیقراری، نگرانی و نا امیدی باشد.
2 – نشانه‌های افسردگی در نوجوانان شامل، اضطراب، عصبانیت و دوری از اجتماع است.
3 – تغییر در طرز تفکر و برنامه خواب هم یکی دیگر از علایم افسردگی هم در نوجوانان و هم در کودکان می‌باشند.
4 – در کودکان و نوجوانان، افسردگی در کنار سایر بیماریها شامل اضطراب و یا اختلال کم توجهی و بیش‌فعالی رخ می‌دهد.
5 – کودکان دچار بیماری افسردگی ممکن است در انجام وظایف مدرسه دچار مشکل شوند.
برای بعضی از افراد علایم افسردگی آنقدر شدید است، که فهمیدن آن به سادگی ممکن میباشد، اما بعضی دیگر بدون اینکه بدانند، چرا احساس غم و ناراحتی میکنند.
دلایل ابتلا به افسردگی:
تغییر در سطح هورمون‌های بدن، میتواند عامل ابتلا به افسردگی باشد
معمولا دلیل ابتلا به افسردگی، ترکیبی از عوامل ژنتیکی، جسمی، محیطی و روانی میباشد. بعضی از عوامل افسردگی شامل:
– انتقال دهنده های عصبی: این مواد شیمیایی طبیعی مغزی با حال و حوصله شما ارتباط مستقیم داشته و نقش کلیدی در افسردگی ایفا میکند.
– هورمون‌ها: تغییر در سطح هورمون‌های بدن، میتواند عامل ابتلا به افسردگی باشد.
– عادات ارثی: بیماری افسردگی در افرادیکه در خانواده‌شان سابقه افسردگی دارند، شایع‌تر است.
– حوادث زندگی: حوادثی خاص همچون مرگ یا از دست‌دادن کسانی‌که دوستشان دارید، مشکلات مالی و استرس شدید، میتواند باعث ابتلای شما به افسردگی شود.
– آسیب‌ها و مشکلات کودکی: آسیب‌های و حوادثی شامل، از دست دادن والدین، تجاوز جنسی و … میتواند تاثیرات دائمی بر مغز گذاشته و خطر ابتلا به بیماری افسردگی را افزایش دهد.
چه کسانی در خطر ابتلا به افسردگی هستند؟
معمولا بیماری افسردگی در سنین نوجوانی و یا بین دهه دوم و سوم زندگی رخ می‌دهد، اما محدودیت برای آن وجود نداشته و افراد در همه سنین ممکن است دچار افسردگی شوند. تعداد زنان مبتلا به افسردگی معمولا دوبرابر مردان میباشد، اما این آمار در خصوص افسردگی دقیق نبوده و شاید بخاطر مراجعه بیشتر زنان به پزشک بوجود آمده باشد. افرادیکه هریک از شرایط زیر درباره آنها صدق میکند، خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی آن ها را تهدید می کند:
1. زنان بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی قرار میگیرند.
2. کسانی که در خانواده‌شان سابقه افسردگی وجود دارد.
3. تجربیات آسیب زننده در کودکی باعث به وجود آمدن افسردگی میشود.
4. افرادی که دوستانشان افسرده هستند.
5. کسانی که اعضای خانواده و یا کسانی که دوست داشته‌اند را از دست داده‌اند.
6. کسانی که به تازگی زایمان کرده‌اند (افسردگی پس از زایمان)
7. کسانی که سابقه افسردگی دارند.
8. کسانی که به بیماریهای خطرناک از قبیل سرطان، دیابت، بیماریهای قلبی، آلزایمر و یا اچ ای وی/ ایدز مبتلا هستند
9. کسانی که عادات شخصیتی و رفتاری خاصی دارند، مثلا افراد بسیار وابسته، بدون عزت نفس، بدبین و …
10. معتادان به الکل و موادمخدر بیشتر دچار بیماری افسردگی میشوند.
11. افرادی که داروهای خاصی از جمله داروی فشارخون، قرص خواب و یا سایر داروهای خاص مصرف میکنند.
انواع افسردگی
دوره اي از افسردگی در پاييز و زمستان تجربه مي شود
همان طور كه گفته شد افسردگی درجاتي از يك حالت احساسي زود گذر تا يك اختلال شديد را در برمي گيرد. براي فهم بهتر اين نكته، لازم است اشاره اي به انواع افسردگی داشته باشيم:
1- احساس افسردگی:
معمولا به عنوان اندوه شناخته مي شود و در اثر تغييرات موقعيتي و شرايط جديد يا برخوردهاي مقطعي ايجاد مي شود. اين احساس معمولا بعد از برطرف شدن موقعيت و سازگار شدن شخص با شرايط تازه، به سرعت از بين مي رود.
2. غم افسردگی:
غمي است كه در اثر فوت نزديكان بوجود مي آيد. وقتي رابطه ي مهمي پايان مي يابد، بيشتر بازماندگان حالتي را تجربه مي كنند كه معمولا اين حالت نيز كاملا عادي است، مگر آنكه واكنش هاي سوگ به صورت طولاني باقي بماند.
3-اختلال سازگاري با خلق افسرده:
مواجهه ي فرد با يك موقعيت قابل توجه گاهي منجر به اين حالت مي شود. در چنين وضعيتي، انتظار مي رود با كاهش تأثير موقعيت، حالت هاي بيمار گونه افسردگی نيز از بين برود.
4- اختلال افسردگی عمده و افسردگی خويي:
زماني كه شدت علائم افسردگی به حدي باشد كه كليه ي عملكردهاي آدمي را تحت الشعاع قرار مي دهد و باعث تأثيرات عمده در عواطف، رفتار، تفكر و روابط اجتماعي مي گردد، اختلال افسردگی عمده ناميده مي شود. در صورتی كه شدت علائم افسردگی به اندازه اي باشد كه عملكردها كمتر آسيب ببينند، اختلال افسرده خويي وجود دارد.
5- اختلال دو قطبي و ادواري خويي:
نوسانات خلقي شديدي كه بين دوره هاي شيدايي (شادي و خوشي افراطي كه به نشئه تعبير مي شود) و بیماری افسردگی به وجود مي آيد، نشان دهنده و شاخص اصلي اين اختلال است. در صورتي كه نوسانات خفيف باشد و كمتر بر عملكرد آدمي تأثير بگذارد، به آن اختلال خلقي ادواري يا ادواري خويي گفته مي شود.
6- اختلال دلبستگي واكنشي:
وابستگي هاي بيمار گونه ي دوران كودكي كه از آن به عنوان افسردگی هاي دوران كودكي ياد مي شود، تحت اين گروه طبقه بندي مي شود.
7- اختلال خلقي يا افسردگي فصلي :
نوعي يا دوره اي از افسردگی است كه معمولا در پاييز و زمستان تجربه مي شود و يكي از عوامل مهم آن نور ناكافي است. احتمالا نور ناكافي تغييرات معني داري را در سطوح برخي از هورمون ها به ويژه “ملاتونين” ايجاد مي كند و از طرفي تغييرات دما و نور موجب به هم خوردن ساعت دروني بدن كه الگوهاي خواب و بيداري را كنترل مي كند، مي گردد و اين تغييرات منجر به بروز اين اختلال مي شود.
عوارض بیماری افسردگی
افسردگی یک بیماری جدی و مهم است که میتواند باعث اثرات وحشتناکی برروی فرد و خانواده‌ی وی شود. افسردگی درمان نشده، میتواند باعث بوجود آمدن مشکلات عاطفی، رفتاری و جسمی شود.
این عوارض می‌توانند شامل: اعتیاد به الکل، اعتیاد به مواد مخدر، اضطراب، مشکلات درسی و یا کاری، مشکلات خانوادگی، منزوی شدن، خودکشی، آسیب رساندن به بدن، مثلا زخم کردن خود و … باشد.
شیوع بیماری افسردگی
نرخ خودکشی در بیماری افسردگی بالاتر است
در ایالات متحده آمریکا حدود 14.8 میلیون نفر از بزرگسالان از افسردگی اساسی رنج می‌برند. نرخ خودکشی در بیماری افسردگی نسبت به سایر انواع بیماری های روانی بالاتر است. متاسفانه بیشتر افرادیکه دچار بیماری افسردگی می‌باشند، بدنبال درمان نمی‌روند. بدون شناسایی و درمان بیماری افسردگی میتواند شدیدتر و سخت‌تر شود.
راه های پیشگیری از افسردگی
هنوز راه قطعی و قابل اتکایی برای پیشگیری از ابتلا به افسردگی وجود ندارد، اما با برداشتن قدم‌هایی همچون کنترل استرس، برقراری روابط اجتماعی و دوستی، ورزش، رژیم غذایی سالم و درمان بموقع و اولیه بیماری، از بهترین روشهای پیشگیری از افسردگی شدید و ناتوان‌کننده میباشد.
