دلیل سرگیجه ناگهانی + روش های درمان این مشکل
سرگیجه بین افراد شایع است و ممکن است هر انسان در طول عمرش چندین بار سرگیجه بگیرد. اما دلیل سرگیجه ناگهانی چیست؟
درمان سرگیجه های ناگهانی
سرگیجه یکی از ناراحتی های نسبتا رایج است که گاه در شرایطی خاصی مانند خستگی شدید بروز می کند. با تاری دید و بیحالی همراه است، غالبا به خاطر افت فشار ایجاد می شود و معمولا پس از چند دقیقه نیز برطرف می شود. اما گاه ممکن است نشانه ای هشداردهنده از مشکلی جدی باشد.
سرگیجه های ناگهانی و خوش خیم وضعیتی، سرگیجه هایی هستند که به دنبال تجمع کریستال های کوچک در گوش داخلی به وجود می آیند.
این مشکل یکی از شایع ترین علل بروز سرگیجه در افراد جامعه است.20 درصد سرگیجه ها از نوع خوش خیم، ناگهانی و وضعیتی است. در افراد سالمند 50 درصد سرگیجه هایی که بروز می یابد، از این نوع است.
گیجی، منگی، کمی سنگینی سر، بی تعادلی و تهوع از علائم این بیماری است. فعالیت هایی که باعث این علائم می شود، در افراد مختلف، متفاوت است، اما معمولا با تغییر وضعیت سر برخلاف جاذبه زمین بروز می یابد.
برخاستن از رختخواب یا غلتیدن به یک طرف در بستر، از شایع ترین کارهایی است که سبب این نوع سرگیجه ها می شود. از آنجا که این سرگیجه، هنگام بالا آوردن سر برای نگاه کردن به جلو و بالا بروز می یابد، گهگاه به آن سرگیجه قفسه بالا گفته می شود. نوع متناوب آن بسیار شایع است، یعنی ممکن است برای چند هفته بروز یابد و بعد متوقف شود و دوباره برگردد.
سرگیجه های ناگهانی
شایع ترین علت در افراد زیر 50 سال وارد شدن ضربه به سر است. معمولا این سرگیجه ها با میگرن همراه است. در افراد سالمند، علت این سرگیجه ها معمولا فرسودگی سیستم تعادلی موجود در گوش میانی است و با بالا رفتن سن، احتمال بروز آن بیشتر می شود. در افراد سالمند، نیمی از موارد بدون هیچ علت مشخصی بروز می یابد.
همچنین بخوانید : دلیل سردرد پس از بیدار شدن از خواب چیست و راه درمان این سردرد چیست؟
برخی ویروس ها که روی گوش اثر می گذارند، سبب التهاب عصبی گوش داخلی می شوند یا باعث اختلال درعملکرد شریان های کوچک این ناحیه می شوند و سرگیجه ایجاد می کنند که خیلی شایع نیستند. بندرت سرگیجه ها نیاز به جراحی پیدا می کنند.
تنها زمانی که ضربه ای به گوش وارد شده باشد یا سرگیجه به صورت طولانی مدت و حتی در حالت طاق باز خوابیده ادامه یابد، بیمار ممکن است نیاز به جراحی پیدا کند. فیزیوتراپیست ها برای درمان سرگیجه های ناگهانی و خوش خیم وضعیتی، از مانورهای خاصی استفاده می کنند.
آنها با قرار دادن بیمار در وضعیت های خاص و حفظ این وضعیت ها برای چند ثانیه این سرگیجه ها را درمان می کنند. 30 درصد سرگیجه ها بعد از این درمان، مجددا بروز می یابند که باید مجددا درمان برای آنها تکرار شود. بعد از جلسات درمان، آموزش بیماران برای پیشگیری از عود بیماری بسیار مهم است. بعد از انجام مانورهای درمانی در فیزیوتراپی، بیمار ده دقیقه صبر می کند تا درمانگر مطمئن شود، سرگیجه برطرف شده است.
حتی از بیمار خواسته می شود، خودش تا منزل رانندگی نکند. به بیمار توصیه می شود تا دو شب بعد از درمان، هنگام خواب سرش را در زاویه 45 درجه قرار دهد، یعنی از بالشی نسبتا بلند استفاده کند یا روی صندلی هایی که پشتی مورب دارد، بخوابد.
همچنین به بیمار توضیح داده می شود، در طول روز سر خود را مستقیم نگه دارد. مراجعه به آرایشگر یا دندانپزشک در این دو روز می تواند سبب برگشت سرگیجه شود. عقب رفتن سر از حرکات ممنوع بعد از درمان فیزیوتراپی است. یک هفته بعد از درمان، احتیاط با شدت کمتر ادامه می یابد و به بیمار گوشزد می شود که در صورت بروز علائم مجددا مراجعه کند.
درمان سرگیجه های ناگهانی با جراحی
رگیجه های ناگهانی زمانی نیاز به جراحی پیدا میکنند که سرگیجه طولانی مدت باشد و بر اثر ضربه به گوش بروز کند. فیزیوتراپیست ها اقدامات ویژه ای برای درمان سرگیجه های ناگهانی و خوش خیم انجام می دهند که در ادامه به آن اشاره می کنیم.
ابتدا بیمار را در وضعیتی خاص قرار می دهند تا سرگیجه ها بهبود پیدا کند. اغلب سرگیجه ها بعد از درمان دوباره بروز میکنند که در این صورت درمان مجدد برای بیمار تکرار خواهد شد. بعد از اقدامات لازم فیزیوتراپی بیمار برای ده دقیقه صبر میکند تا پزشک مطمئن شود سرگیجه ها درمان شده و دوباره بیمار دچار آن نمیشود. بعد از اقدامات درمانی آموزش لازم برای پیشگیری از عود بیماری الزامی است.
مطلب پیشنهادی: اسپری میگرن کات؛ اطلاعاتی در مورد اسپری میگرن کات برای سردرد میگرنی
اقدامات لازم بعد از درمان سرگیجه
از بیمار خواسته میشود تا چند ساعت بعد از درمان رانندگی نکند.
تا دو شب بعد از درمان هنگام خواب باید سر بیمار در زاویه 45 درجه قرار بگیرد برای این کار بهتر است از بالشت های بلند استفاده شود.
توصیه میشود بیمار در طول روز سر خود را به حالت مستقیم نگه دارد و از عقب و جلو بردن سر خود اجتناب نماید.
تا دو روز بعد از درمان مراجعه به دندانپزشک و یا رفتن به آرایشگاه ممنوع است زیرا سبب برگشت سرگیجه میشود.
تا یک هفته بعد از درمان مراقبتها کمتر میشود و در صورت بروز سرگیجه بیمار حتما به پزشک مراجعه نماید.
درمان خانگی برای سرگیجه های ناگهانی
1. درمان سرگیجه با تنفس عمیق
در یک موقعیت راحت نشسته یا دراز کشیده قرار بگیرید.
یک دست خود را روی شکمتان بگذارید، و انگشت شصت دست دیگرتان را روی یک سوراخ بینی خود قرار دهید و دهان خود را ببندید.
به آرامی از طریق سوراخ بینی بازتان سعی کنید شکم خود را با هوا پر کنید. نفس بکشید.
نفستان را نگه دارید و هر دو سوراخ بینیتان را ببندید و لبهایتان را محکم روی هم قرار دهید.
بعد از 2 تا 3 ثانیه، آرام آرام هوا را خارج کنید و سعی کنید هوا را از شکم خود بیرون بیاورید.
این مراحل را 10 بار تکرار کنید.
سپس، به مدت 5 دقیقه آرام بشینید و به طور معمول نفس بکشید تا از سرگیجه گرفتن دوباره جلوگیری شود.
2. نوشیدن آب سرگیجه را کم میکند
وقتی احساس سرگیجه میکنید، یک لیوان آب بنوشید. برای کم آبی بدن و در نتیجه سرگیجه گرفتن، مقدار زیادی آب در طول روز بنوشید.
همچنین می توانید چای گیاهی را با کمی عسل، سوپ و گوشت، و یا آب میوه استفاده کنید.
3.چیزی بخورید
یک میان وعده ای با کربوهیدرات بالا و یا شکری مانند، شکلات یا موز بخورید.
همه میوه هایی که حاوی مقدار زیادی آب هستند، فریب دهنده هستند.
یک کاسه ماست با میوه یک گزینه خوب دیگری است.
تعدادی مغزهای بو داده شده مانند آجیل، بادام یا گردو نیز می توانند مفید باشند.
4.بهبود سرگیجه با زنجبیل
جویدن یک تکه کوچک ریشه تازه زنجبیل یا خوردن آب نبات زنجبیل برای غلبه بر سرگیجه مفید و موثر است.
نوشیدن زنجبیل یا چای زنجبیل، چند بار در روز به جلوگیری از سرگیجه کمک می کند.
گزینه دیگری این است که از مکمل های زنجبیلی استفاده کنید، البته پس از مشاوره با پزشک خود برای تجویز دوز مناسب.
5.تسکین سرگیجه با لیمو
آب ½ لیمو را در یک لیوان آب بریزید. 2 قاشق چای خوری شکر را در لیوان مخلوط کنید. آن را برای تسکین و بهبودی سرگیجه بنوشید.
یکی دیگر از گزینه ها این است که 1 قاشق غذاخوری آب لیمو، کمی پودر فلفل سیاه و نمک به یک لیوان آب مخلوط کنید. در صورت نیاز 3 بار در روز بنوشید.
6. عسل برای درمان سرگیجه ناگهانی
قاشق چای خوری از سرکه سیب و عسل را در یک لیوان آب سرد یا گرم مخلوط کنید. آن را دو بار در روز بنوشید.
1 قاشق غذا خوری از عسل و آب لیمو را در یک لیوان آب گرم مخلوط کنید. آن برای تسکین فوری سرگیجه بنوشید.
یکی دیگر از گزینه ها این است که، 1 قاشق چای خوری از عسل و پودر دارچین را باهم مخلوط کنید و آن را یک بار در روز صبح ها، برای چند هفته استفاده کنید.
7.درمان خانگی سرگیجه با خارخاسک
این گیاه یکی دیگر از درمان های موثر برای سرگیجه است. به بهبود جریان خون به سمت مغز کمک می کند ،که به قطع و یا پیشگیری از سرگیجه نیز کمک خواهد کرد. علاوه بر این، این گیاه در درمان وزوز گوش نیز موثر است، که خودش می تواند موجب سرگیجه شود.
این گیاه به راحتی در بازار به صورت قرص، عصاره مایع و برگ خشک شده موجود است. دوز استاندارد 120 تا 150 میلی گرم عصاره گینگو است که در سه دوز متفاوت برای دو ماه تقسیم می شود.
نکته:خارخاسک ممکن است با داروهای خاصی تداخل پیدا کند. قبل از مصرف این مکمل، با پزشک مشورت کنید.
8. گل مینا(فورفیو) برای درمان سرگیجه
هنگامی که دچار سرگیجه می شوید، چند برگ تازه گل مینا را بخورید.
همچنین می توانید 1 قاشق چای خوری از برگ های خشک شده گل مینا و برگ های نعناع را در یک فنجان آب داغ بریزید و اجازه دهید 15 تا 20 دقیقه بماند، سپس آن را صاف کنید و بنوشید. این چای را چند بار در روز برای چند هفته بنوشید.
پس از مشاوره با پزشک خود، می توانید از مکمل های دارویی اش استفاده کنید.
9. غذاهای سالم بخورید
خوردن غذاهای غنی از آهن مانند توفو، اسفناج، بادام، خرما، عدس، غلات صبحانه غنی شده و مارچوبه بخورید.
می توانید پس از مشاوره با پزشک خود از مکمل آهن نیز استفاده کنید.
غذاهای غنی از ویتامین C در رژیم غذایی خود داشته باشید، مانند پرتقال، لیمو، فلفل، بروکلی، گریپ فروت و اسفناج. شما می توانید از مکمل های ویتامین C ، پس از مشاوره با پزشک خود استفاده کنید.
همچنین غذاهای غنی از اسید فولیک داشته باشید، مانند سبزیجات برگ سبز، جوانه ها، غلات غنی شده، بادام زمینی، موز و کلم بروکلی.
از نوشیدنی های مسدود کننده آهن پرهیز کنید، مانند قهوه، آبجو و … .
وعده های غذایی کوچک و متعدد در روز داشته باشید، به ویژه صبحانه.
راهنمایی ها و نکات کاربردی دیگر
بلافاصله پس از احساس سرگیجه بشینید یا دراز بکشید.
اگر به علت سرگیجه، عدم تعادل دارید، دراز کشیده و روی اشیای بی حرکت اطراف خود تمرکز کنید .این کار ذهن شما را از سرگیجه رفتن منحرف خواهد کرد.
تمرینات فیزیکی را در زندگی روزمره خود به منظور بهبود گردش خون در بدن خود و جلوگیری از سرگیجه جای دهید. یک بار در هفته، تمام بدن خود را ماساژ دهید، تا گردش خون افزایش یابد.
هنگامی که از یک مسئله بهداشتی رنج می برید، زیاد استراحت کنید تا به بهبود خونرسانی سریع بدن کمک کند و باعث کاهش احساس سرگیجه شما شود.
یوگا به طور موثر به شما کمک می کند تا از مشکلات بیرون بروید.
از حرکت و ایستادن به طور ناگهانی بپرهیزید، مخصوصا اگر تجربه سرگیجه دارید.
اگر تجربه سرگیجه مکرر دارید، از رانندگی کردن اجتناب کنید.
از مصرف کافئین، الکل و دخانیات اجتناب کنید، زیرا این موارد می توانند وضعیت شما را بدتر کنند.