آمپول بتامتازون در بارداری + عوارض و خطرات و شرایط تزریق
عوارض و خطرات استفاده از آمپول بتامتازون در دوران بارداری
زایمان زودرس ممکن است باعث بروز مشکلات ریه و اسیب به قلب و مغز شود و دیگر ارگان های اساسی نوزاد هم شاید دچار آسیب شوند. پزشم وقتی که خطر زایمان زودرس باشد، با تجویز آمپول های استروئیدی سعی می کند زایمان را به تاخیر بیندازد تا ارگان های نوزاد به اصطلاح رسیده شوند و عوارض ناشی از زایمان زودرس کم شوند. این درمان خطر ابتلا به بیماری ریه را به نصف کاهش می دهد. باید توجه کنید که تزریق خوسرانه این آمپول ممنوع است و در صورت نشانه های زایمان زودرس باید به پزشک اطلاع دهید.
آمپول بتامتازون در هنگام بارداری چه مواقعی تزریق می شود؟
عموما در روند بارداری مشکلی پیش نمی آید و جنین تا پایان دوره در رحم مادر می ماند. در این حالت نیازی به تزریق آمپول بتامتازون نمی باشد. اگر احتمال زایمان مادر پیش از هفته 34 بارداری باشد، پزشک برای بهبود عملکرد ریه کودک و شانس بهبودی نوزاد از تزریق کورتیکواستروئیدها استفاده می کند. بتامتازون خطر ابتلا به بیماری ریه را برای نوزادان زودرس، به ویژه برای نوزدانی که در مابین هفته های 29 تا 34 بارداری متولد می شوند، کاهش داده و در نتیحه خطر عوارض جدی یا حتی مرگ نوزاد را تا حد زیادی برطرف می کند.
- کیسه آب جنین بین هفته ۲۸ تا هفته ۳۴ بارداری یا حتی زودتر دچار پارگی یا نشت شود
- اگر مادر سابقهی زایمان زودرس داشته و حالا در اواسط دوره بارداری انقباضات منظم و شدید را تجربه میکند
- اگر مادر دوقلو یا چندقلو باردار بوده و علائم زایمان زودرس مشاهده شده است
شرایط و زمان تزریق آمپول در هنگام بارداری
آمپول های استروئیدی به صورت معمول به یکی از ماهیچه های بزرگ بازو و یا باسن تزریق می شود و این تزریق بسته به نوع کورتون به مدت 2 روز، دو تا چهار بار، انجام می گیرد. آمپول بتامتازون با مشاهده علائم بارداری زودرس در دو روز متوالی و هر بار 3 عدد تزریق می شود که بعد از آن حرکت جنین تا حدی کمتر می شود. در صورت کم شدن غیر معمول حرکات جنین، باید نوار قلب بگیرید. این نکته را هم باید بدانید که اثر این دارو از 2 تا 7 روز بعد از دریافت نخستین دوز قابل مشاهده خواهد بود.
خطرات استفاده
طبق مطالعاتی که انجام شده، هیچ نوع شواهدی مبنی بر خطر استفاده دوره ای استروئید بر سیستم ایمنی نوزاد، رشد عصبی یا رشد فیزیکی نوزاد گزارش نشده است. با این حال، مطالعات بیشتری باید در این مورد انجام گیرد. نمی توان از عوارص استفاده از آمپول بتامتازون در بارداری چشم پوشی کرد.
عوارض استفاده
شایعترین عارضه جانبی موضعی بتامتازون، سوزش است. سایر عوارض جانبی عبارتاند از:
- سوزش، خارش یا خشکی پوست
- تودههای قرمز در اطراف دهان
- رشد موهای بسیار ضخیم در مناطق غیرمعمول بدن
- روشن شدن پوست یا از دست دادن رنگ طبیعی پوست
- نازک شدن پوست
- خط افتادن پوست
- افزایش فشارخون مادر
- باقی ماندن آب در ریهها که اِدم ریه (Pulmonary Edema) نامیده میشود
- بالا رفتن قند خون و نیاز به انسولین
- بثورات قرمزرنگ و التهاب پوست
- حساسیت پوست به نور خورشید
- وزن و رشد کم نوزاد در موارد نادر
چه افرادی نباید بتامتازون مصرف کنند؟
خانم هایی که دچار دیابت بارداری هستند، بعد از دریافت نخستین تزریق استروئید، به 3 الی 4 روز نظارت مستقیم بر قند خون نیاز دارند، زیرا بتامتازون می تواند دیابت را کنترل کند و حتی در ترکیب با داروهای بتا-مینیمم، عوارض و مشکلاتی ایجاد کند.
مصرف استروئید توسط مادران باردار مبتلا به عفونت رحم (کوریو آمنیونیت) اصلا توصیه نمی شود.