نگهداری از لنز چشم + روش های استفاده از لنزهای چشم

لنز یکی از تجهیرات طبی است که از آن به جای عینک استفاده می شود و مشکلات بینایی را رفع می کند. اگر از لنز چشم استفاده می کنید می بایست که استفاده صحیح و روش نگهداری از لنز را بدانید تا دچار مشکلاتی مانند عفونت نشوید. امروزه استفاده کردن از لنزهای طبی به جای عینک بسیار رایج شده استع و اگر شما هم از لنزهای طبی، رنگی و … استفاده می کنید در این مطلب همراه ما باشید تا اصول صحیح شستشو و نگهداری از لنز چشم را بدانید.

اصول درست شستشو و نگهداری از لنز چشم

لنز یکی از تجهیزات طبی است که می تواند برای مشکلات بینایی استفاده شود. برای نگهداری و استفاده درست از لنز چشم دانستن روش و نکاتی در این مورد بسیار مهم است. امروزه استفاده از لنز طبی به اجای عینک متدوال شده است، کسب آگاهی و اطلاعات در مورد روش صحیح نگهداری از لنز از بروز مشکلاتی مانند عفونت چشم پیشگیری می کند و کمک می کند که شما چشمان سالمی داشته باشید و باعث افزایش طول عمر لنز می شود.

رعایت اصول و نکات خاص برای نگهداری از لنز چشم باعث می شود بدون که این که با مشکلاتی مانند خارش، تورم، قرمزی و عفونت چشم روبرو شوید بتوانید از این محصول استفاده مناسبی داشته باشید. بعضی از افراد به دلیل نگرانی زیاد در مورد بهداشتی بودن لنز و ضد عفونی بودن آن، سعی می کنند که از لنزهای یک بار مصرف استفاده کنند.

این لنزها شاید برای افرادی که به لنزهای رنگی برای زیبایی نیاز دارند، جذاب باشد ولی برای افرادی که به لنز طبی نیاز دارند، جالب نیست. برای افرادی که به جای عینک از لنز استفاده می کنند، خرید مداوم لنزهای یکبار مصرف تقریبا غیر ممکن می باشد. در ادامه با اصال صحیح شستشوی لنز چشم و نکات مهم مراقبتی از آن آشنا می شویم.

• قبل از هر تماسی با لنز چشم، هر نوع کرم، لوسیون و روغن را از دست پاک کنید. این مواد ممکن است به سطح لنز بچسبند و باعث عفونت چشم بشوند. دست های خود را با صابون ملایم و غیر عطری بشویید و سپس با حوله بدون پرز دست ها را خشک کنید.
• قبل از قرار دادن لنز در چشم، در ابتدا آنها را با محلول لنز بشویید. برای این کار، یک لنز را کف یکی از دست ها قرار دهید و کمی مایع لنز روی آن بریزید. سپس با انگشت دست دیگر، سطح لنز را مالش دهید تا چربی و پروتئین های چشم از روی آن تمیز شود. در ادامه باز لنز را با محلول مخصوص آبکشی کنید و حتما دقت کنید که این کار با ملایمت انجام شود.
• همیشه و هر دفعه از محلول لنز تازه برای نگهداری و شستن لنز چشم بهره بگیرید. هیچ موقع لنز را در محلولی که یک بار لنز را با آب شسته یا نگهداری کرده اید، قرار داده نشود. زیرا که تمام آلودگی های موجود در مایع به لنز می چسبد و باعث می شود که چشم عفونت کند.
• از لنزهای طبی بر اساس تاریخ مصرف استفاده کنید. اگر لنز یک ماهه باشد، پس از اتمام این دوره لنز را کنار قرار دهید و یک جفت لنز نو تهیه نمایید.
• هیچ موقع لنز تماسی خود را با آب لوله کشی نشویید. زیرا این آب دارای مواد معدنی و میکروارگانیسم هایی است که برای بافت لنز و سلامت چشم مضر است.
• جا لنزی را پس از سه ماه تعویض کنید.
• چنانچه می خواهید از اسپری مو استفاده کنید برای جلوگیری از صدمه چشم، قبل از استفاده از لنز به موهای خود اسپری بزنید. وقتی که اسپری هیچ تماسی با لنز نداشته باشد، خراشیدگی و صدمه دیدن لنز و بروز تاری دید و عفونت چشم ایجاد نمی شود.
• پس از استفاده کردن از لنز به آرایش چشم بپردازید. برای پاک کردن آرایش چشم باید اول لنز را خارج کنید و سپس آرایش را پاک کنید. این کار مانع از صدمه دیدن لنز به دلیل تماس به موارد آرایشی می شود.
• برای لنزهای حساس که به مراقبت های بیشتری نیاز دارند هنگام ضد عفونی کردن باید از مواد خاصی که پزشک تجویز می کند، استفاده کنید. در صورتی که از دیگر مواد ضد عفونی کننده مانند قطره های چشمی استفاده کنید، این لنزها صدمه می بینند و قابل استفاده نمی باشند.
• به هیچ وجه لنز را در آب شیرین یا آب شرب قرار ندهید. آب مقطر هم برای شستشوی لنز نباید استفاده شود. آب و آب مقطر می تواند خراش های ریز و درشت روی لنز ایجاد کند. لنزهایی که به این شیوه ضد عفونی می شوند، به احتمال زیاد می توانند باعث عفونت چشم گردند.

اصول گذاشتن و برداشتن لنز از چشم

• برای قرار دادن لنز تماسی در چشم نخست لنز را با سرم فیزیولوژی  بشویید و در انتهایی ترین نوک انگشت نشانه قرار دهید، سپس پلک پایین را از ریشه مژه از بخش وسط به صوی پایین بکشید و پلک بالا را با دست دیگر از ریشه مژه از بخش وسط به صوی پایین بکشید  و سپس لنز را در چشم قرار دهید و با نگاه کردن به بالا و پایین و راست و چپ اجازه دهید در چشم جا بیفتد و سپس اول پلک پایین را رها کنید و بعد به سوی بالا نگه کنید و پلک را رها کنید.
• برای برداشتن لنز هم در ابتدا به بالا نگه کنید و لبه پلک را با انگشت وسط از ریشه مژه ها به سوی پایین بکشید، سپس لنز را از انتهایی ترین بخش به سوی پایین بکشید و با نرمی انگشت های شست و نشانه یا نیشگونی آن را خارج کنید.
• پس از برداشتن لنز از جا لنزی و برداشتن از چشم حتما با سرم مخصوص آن را بشویید و اگر مرتب از لنز استفاده می کنید هر 48 ساعت یک بار محلول را عوض کنید.
• هر ماه یک بارز برای از بین بردن رسوبات لنز، از قرص لنز استفاده کنید. یک عدد قرص را در محلول حل کنید و به مدت 3 الی 4 ساعت لنز را در محلول آغشته به قرص رها کنید و سپس محلول را تعویض کنید و لنز را بشویید و حدود 10 ساعت در محلول جدید قرار دهید تا باقی ذرات قرص از سطح لنز پاک شود.
• با لنز روی چشم به حمام به استخر نروید ولی برای شستن صورت مانعی نیست.
• لنزها را در جا لنزی قرار دهید و درون جا لنزی همیشه محلول بریزید به صورتی که لبه لنز بیرون از محلول نمانده زیرا لنزها به دلیل ژلاتینی بودن باید همیشه در محلول مرطوب بمانند.
• به منظور خارج کردن لنزها اصلا از ناخن استفاده نکنید و فقط با نرمی انگشت لنز را خارج کنید و هنگام قرار ددادن لنز در جا لنزی مراقب باشید که لنز لای درب جا لنزی گیر نکند.
• برای پیشگیری از عفونت لبه پلک هفته ای سه باز از شامپو بچه رقیق شده استفاده کنید.
• در صورتی که گذاشتن و برداشتن لنز طولانی شد و لنز چروک شد، برای صاف و باز شدن لنز از سرم استفاده کنید.
• هیچ موقع از محلول لنز سخت رای لنزهای نرم استفاه نکنید و هرگز محلول یک بار استفاده شدن درون جا لنزی را مجددا استفاده نکنید و به خاطر داشته باشید جا لنزی آلوده ممکن است باعث عفونت چشم شما شود.

در صورت آسیب دیدن لنز چشم چه باید کرد

قبل از هر کاری تاکید می شود که از لنز چشم باید به بهترین شکل ممکن نگهداری کنید. اگر حس می کنید که چشم های شما اذیت می شود به احتمال قوی لنزها دچار مشکل شده است. ممکن است که لنزها کثیف شده و گرد و غبار گرفته باشد یا لنزها پاره شده اند.

برای این که متوجه شوید چه اتفاقی برای لنزها افتاده آنها را از چشم خارج کرده و به دقت نگاه کنید که اشکال را پیدا کنید. در ضمن آن را با محلو ضد عفونی کننده بشویید تا گرد و غبار احتمالی از بین برود. تا وقتی که چشم شما قرمز و تجریک شده لنزها را در چشم قرار ندهید. صبر کنید که اوضواع بهتر شود و سپس اقدام کنید.

نگهداری لنز در یخچال ؟

یکی از سوالات رایج در مورد لنز تماسی این است که آیا می توان آن را در یخچال نگهداری کرد. بعضی تصور می کنند که این کار میکروب ها و باکتری ها را به دلیل سرما از بین می برد. اما باید گفت که شواهد علمی دقیق در این مورد گزارش نشده است که نگهداری لنز درون یخچال را تایید یا تکذیب کند.

ولی بیشتر کارشناسان و اپتومتریست ها موارد زیر را توصیه می کنند.

• همواره لنزهای تماسی را درون محلول تازه ضد عفونی نگهداری نمایید به این معنی که با هر بار استفاده از لنز محلول درون جالنزی را تعویض کنید.
• همیشه پیش از گذاشتن و برداشتن لنز طبی دست ها را با آب و صابون، خوب بشویید.
• جالنزی را با محلول مخصوص شستشو داده و آن را در هوای اتاق قرار داده تا خشک شود. هیچ وقت قبل از خشک شدن قابل لنز، درب آن را نبسته تا باکتری و میکروب ها در آن محبوس نشده و رشد نکنند.
• همانطور که اشاره شد از تماس لنز با آب کلردار، ولرم و .. اجتناب شود تا مانع از صدمه جدی به لنزها گردد. از این رو از حمام رفتن، قرار گرفتن در وان آب گرم، شنا و هر فعالیت مشابهی در حالی که لنز استفاده می کنید، بپرهیزید.
• هیچ گاه هنگام استفاده از لنز از آب دهان یا آب نمک کمک نگیرید. این کار سبب خراش روی لنز شده و آن را کدر می سازد. در ضمن بزاق دهان آلودگی هایی داشته و موجب عفونت چشم، اشک آلود شدن، درد چشمی و … خواهد شد.
• از لنزها به صورت جداگانه نگهداری کنید. این کار مانع از تماس لنزها با هم شده و موجب خراشیدگی آن ها نمی شود. در ضمن از مشکل چسبیدن لنزها به یکدیگر نیز جلوگیری می شود.
• هرگز موقع خواب نباید لنز در چشم قرار داده باشد. زیرا ممکن است هنگام بسته شدن چشم به قرنیه صدمه وارد شود. در حقیقت مانع از رسیدن اکسیژن به چشم خواهد شد.

دمای مناسب نگهداری لنز

همان گونه که اشاره کردیم بعضی از افراد تصور می کنند که نگهداری لنز در یک محیط سرد باعث از بین بردن میکروب های لنز می شود و می توان مدت بیشتری از آن استفاده کرد. فقط در یک مورد می توان لنز چشم را در یخچال نگهداری کرد و آن هم قرار دادن در جا میوه ای است که دمای متعادل تری نسبت به باقی قسمت های یخچال دارد.

کارشناسان توصیه می کنند لنز چشم را در دمای اتاق نگهداری کنید تا همیشه انعطاف پذیری آنها حفظ شود و بتوان راحت تر از آن استفاده کرد. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد و افراد کمتر به آن توجه نشان می دهند، ضد عفونی کردن جا لنزی است.

در صورتی که جا لنزی تمیز نباشد، آلودگی به لنزها منتقل می شود و توسط آن به چشم راه پیدا می کند. برای ضد عفونی کردن جا لنزی توصیه می شود آن را هر دو یا سه هفته یک بار بجوشانید و هر دو ماه یک بار جا لنزی جدید تهیه کنید. اگر لنزها در محلول نگهداری نشوند، به مرور خشک می شوند و دیگر کارایی قبل را نخواهند داشت. پس محلول مخصوص همیشه لنزها را مرطوب و تمیز نگه می دارد و در مواقع لزوم به راحتی و سریع می توان از آن استفاده نمود.

دلیل قرمز شدن چشم در استفاده از لنز

یکی از عوارض استفاده طولانی مدت از لنز و همچنین رعایت نکردن اصول مراقبتی صحیح آن، قرمز شدن و سوزش چشم است. تماس لنز با مواد آرایشی می تواند باعث قرمز شدن و التهاب چشم شود. یا لنز آلوده بوده و باعث انتقال میکروب به چشم و قرمزی آن گردد. از دیگر دلایل می توان به وجود آلودگی و گرد و خاک محیط اشاره نمود.

استفاده از لنز چشمی برای چه کسانی ممنوع است؟

افرادی که در محیط آلوده زندگی یا کار می کنند، افرادی که دچار آلرژی هستند و افرادی که چشم ضعیف پدر مقابل عفونت ها و بیماری های چشم دارند بهتر است از لنز استفاده نکنند. زیرا آلودگی های محیط هم به لنزها صدمه می زند و باعث خراشیدگی و رسوب گرفتن لنز می شود که تاری دیدی را به همراه خواهد داشت و هم عفونت چشمی شدید ایجاد می کند. پس بهتر است که این افراد از لنز چشمی استفاده نکنند.