دلایل تپش قلب؛ علائم، انواع، تشخیص و درمان تپش قلب
چه زمانی تپش قلب در افراد طبیعی تلقی می شود؟ اینکه بدانید چه زمانی ضربان قلب در محدوده نگران کننده قرار می گیرد قابل درک می باشد. این حالت که تپش قلب نام دارد برای موقعیتی بکار می رود که قلب فراتر از محدوده طبیعی و نرمال خود می تپد. قطعا همه ما با این حالت آشنا هستیم و زمانی که اسم تپش قلب به گوشمان می خورد لحظاتی در ذهنمان تداعی می شوند که یکدفعه و بدون هیچ علت خاصی قلبمان برای چند ثانیه شروع به تپیدن می کند. ضربان نامنظمی دارد. به طوری که به وضوح کوبیدن ضربات شدیدی را به دیواره قلبمان احساس می کنیم. قطعا این اتفاق عادی نیست و چندین عامل می توانند سبب بروز این عارضه شوند.
به این سوال که چه زمانی تپش قلب نگران کننده است نمی توان پاسخ قطعی داد. این را هم باید گفت که همیشه این حالت نشان دهنده وجود مشکل خاصی نیست و معمولا آسیبی به بدن وارد نمی کند. اما در برخی مواقع می تواند یک وضعیت هشدار دهنده باشد. ما در این مطلب خود می خواهیم درباره دلایل ایجاد تپش قلب، نشانه های آن و روش های درمان این بیماری صحبت کنیم.
فهرست موضوعات این مطلب
تپش قلب چیست؟
زمانی که صحبت از بیماری تپش قلب به میان می آید به این معنی است که فرد شدت ضربان قلب خود را احساس می کند. تپش قلب با اصطلاح لاتین Palpitations به یکی از عارضه های قلبی گفته می شود که ممکن است در برهه مشخصی از زندگی برای هر فردی اتفاق بیفتد. این عارضه به ظاهر نگران کننده است. هر کسی را نگران کرده و بسیاری از بخش های زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. خیلی از بیماران نگران این موضوع هستند که هر لحظه امکان دارد این عارضه باعث ایست قلبی شود. بی شک همین احساس علائم تپش قلب را شدیدتر می کند.
قلب یک تلمبه ماهیچه ای در مرکز قفسه سینه می باشد که وظیفه خونرسانی حاوی اکسیژن به تمامی نقاط بدن را برعهده دارد. همچنین این عضو عضلانی خون سرشار از دی اکسید کربن را به شش ها ارسال کرده و مواد زائد داخل آن ها را باز می گرداند. زمانی که قلب که در حالت نرمال و طبیعی باشد خون رسانی بدن را با سرعت مناسبی انجام داده و هر کاری را بدن نیاز داشته باشد تامین می کند.
به عنوان مثال زمانی که بدن آدرنالین ترشح نمی کند و یا در شرایط آرامبخشی قرار دارد ضربان قلب به طور نرمال انجام شده و بدن انرژی مناسبی دریافت می کند. اما زمانی که این عملیات با سرعت انجام شود و یا در انجام دادن آن اشتباهی رخ دهد ضربان قلب محکم تر و تندتر از حالت نرمال خود می زند. به گونه ای که شدت آن را در ناحیه قفسه سینه و زیر گردن خود احساس می کنید. به این عارضه تپش قلب گفته می شود.
دلایل تپش قلب چیست؟
یکی از مشکلات شایعی که این روزها خیلی از افراد را فارغ از هر جنس و سنی به خود درگیر کرده عارضه تپش قلب می باشد. اگرچه این عارضه در برخی از افراد بدون بیماری خاصی نیازی به درمان ندارد و پس از گذشت چند ثانیه خود به خود برطرف می شود. در برخی از افراد نیز ممکن است ترسناک و آزار دهنده بوده و خبر از بیماری زمینه ای همچون ناراحتی های قلبی، استرس، بیماری های فشار خون ناشی از مصرف زیاد الکل، نیکوتین و کافئین و… می دهد.
مطلب مشابه: قرص فشار خون + معرفی انواع داروهای گیاهی و قرص های فشار خون و تنظیم فشار
اگرچه این بیماری هم در بین زنان باردار به دلیل نوسانات جسمی و روحی ایجاد می شود. اگر شما جزو کسانی هستید تیروئید پرکار دارید حتما متابولیسم بدنتان بخاطر تولید بیش از حد تیروکسین افزایش می یابد. این عارضه منجر به ضربان نامنظم و سریع و در نهایت تپش قلب می شود. برخی دیگر از شایع ترین علت های تپش قلب در افراد عبارتند از:
- کم آبی بدن
- بی خوابی و خستگی مفرط
- پرخوری
- حساسیت شدید به انواع مواد غذایی
- مصرف بی رویه مواد مانند مشروبات الکلی، کافئین و نیکوتین
- مصرف برخی داروهای غیرقانونی مانند کوکائین
- انجام فعالیت زیاد در طول روز
- انجام تمرینات شدید ورزشی
- مصرف روزانه داروهایی مانند قرص های تیروئید پرکار، آسم، داروهای فشار خون، قرص های لاغری و…
- داشتن بیماری های زمینه ای مانند تیروئید پرکار، استرس، بیماری های ریوی، کم خونی و…
- تغییرات دوران بارداری
- در زمان افت پتاسیم و اکسیژن بدن
- مصرف داروهای حاوی مواد محرک
- در زمان خونریزی
مدت زمان بروز تا اتمام این عارضه به علت پیدایش آن بستگی دارد. چنانچه مشکل خاصی در بدن وجود نداشته باشد طی چند ثانیه تا چند دقیقه به خودی خود برطرف می گردد.
علائم و نشانه های تپش قلب
حتما تاکنون از اطرافیان خود شنیده اید که می گویند قلبمان هری ریخت و برای چند لحظه تپش قلب خود را در دهانمان شنیدیم و پس از چند ثانیه دوباره به حالت عادی خود برگشت. همچنین ممکن است از افراد دیگری هم شنیده باشید که می گوید تپش قلب همیشه و در همه حال همراهشان است. این به این معنی است که نشانه های تپش قلب با توجه به دلایل ایجاد آن در هر فرد می تواند متفاوت باشد.
به عنوان مثال زمانی که ضربان قلب شما نامنظم و سریع است ممکن است شدت آن را در زیر گردن خود احساس کنید که این نشانه ها در افراد دیگری ممکن است به شکل دیگری بروز کنند. اگر بخواهید از 4 نفر هم درباره این نشانه های تپش قلب سوال کنید بی شک هر کدام توضیحات متفاوتی به شما خواهند داد. در ادامه به طور مفصل راجع به علائم این بیماری در افراد مختلف صحبت خواهیم کرد.
به طور کلی زمانی که تپش قلب دارید به احتمال زیاد نشانه های زیر را تجربه می کنید:
- قلب شما خیلی تند می زند. به طوری که با دست گذاشتن بر روی قلبتان شدت آن را احساس می کنید
- قلبتان در قفسه سینه تاب تاب می کند
- ضربان قلب نامنظم احساس می شود. گویی که قلب چند ضربان را جا گذاشته باشد
- احساس سرگیجه و سبکی سر دارید
- فشار زیادی را در ناحیه قفسه سینه احساس می کنید
- مشکلات تنفسی در شما بروز می کنند
- لرزش اندام هایتان را احساس می کنید
- مدام احساس تشنگی می کنید
- در برخی مواقع حالت زبری در صدایتان احساس می شود
- در موارد خطرناک، رنگ پریدگی از دیگر نشانه های تپش قلب می باشد.
نشانه های تپش قلب در اثر حملات اضطرابی
بکی از نشانه های بارز تپش قلب در اثر حملات اضطرابی دلهره زیاد به همراه تهوع و تعریق می باشد. زمانی که فرد در معرض حمله پانیک یا همان اضطراب شدید قرار می گیرد بدن دچار تپش قلب شدید همراه با تهوع و استفراغ می شود.
مطلب مشابه: بزرگ شدن دهلیز راست | دلیل بزرگی دهلیز راست قلب و پیشگیری از آن
علائم تپش قلب ناشی از اختلالات تیروئید
به طور کلی در افراد مبتلا به بیماری تیروئید علاوه بر کاهش میزان سطح خون ممکن است عارضه های دیگری همچون تپش قلب ایجاد شود. برخی از نشانه های ناشی از تپش قلب در این بیماران عبارتند از:
- بی خوابی
- نفس نفس زدن
- خشکی موها
- خشکی پوست
- زبری صدا
- لرزش اندام ها
- تشنگی مداوم
- و…
علائم تپش قلب ناشی از کم خونی
علائم تپش قلب ناشی از کم خونی در افراد شامل موارد زیر می باشند:
- ضعف
- خستگی
- رنگ پریدگی
علائم تپش قلب ناشی از فشار خون
هنگامی که یک فرد به عارضه فشار خون پایین مبتلا باشد توانایی قلب برای پمپاژ کردن خون و اکسیژن رسانی به اندام های بدن پایین می آید. در چنین شرایطی احتمال تپش قلب شدید در فرد بسیار است. از دیگر نشانه های ناشی از تپش قلب در این افراد شامل موارد زیر می باشند:
- سرگیجه
- تهوع
- تعریق زیاد
علائم تپش قلب هنگام تمرینات ورزشی
شایع ترین علائم تپش قلب ناشی از تمرینات سخت ورزشی قرمز شدن و انقباض ماهیچه های صورت می باشد. اگرچه این علائم در زمانی نرمال و طبیعی است که تنها به خاطر ورزش کردن باشد. چنانچه فرد دچار عارضه های دیگری مثل استرس، حملات پانیک، اختلالات ریتم قلب و … باشد احتمال دارد این علامت به همراه نشانه های دیگری مثل درد در ناحیه قفسه سینه همراه باشد.
علائم تپش قلب عصبی
در برخی از مواقع عصبانیت شدید همانند اضطراب و حملات پانیک تاثیرات منفی بر روی عملکرد طبیعی قلب گذاشته و باعث بالا رفتن ضربان قلب می شود. چنانچه افراد دچار بیماری های عصبی حاد باشد تپش قلب یک عارضه خطرناک و نگران کننده برای آنان است. لذا برای کنترل و درمان این عارضه بایستی اقدامات لازم به عمل آیند.
مطلب مشابه: تست مشکلات قلبی | روش فهمیدن مشکلات قلبی با یک تست در خانه
علائم تپش قلب ناشی از رفلاکس معده
باید گفت که رفلاکس معده خود به تنهایی نمی تواند باعث بروز بیماری تپش قلب در افراد شود. البته نمی توان تاثیرات غیر مستقیم آن را هم نادیده گرفت. به عنوان مثال زمانی که فرد به طور مداوم دچار اسید معده شدید می شود ممکن است اختلالی همچون استرس در وی بروز گردد. بی شک استرس ناگهانی در این افراد موجبات تپش قلب را فراهم می آورد.
انواع تپش قلب
به طور کلی تپش قلب دارای انواع مختلفی است که هر یک از آن ها بر اساس دلایل بروز و قسمتی از قلب را که تحت تاثیر قرار می دهند طبقه بندی می شوند. در ادامه به انواع مختلف این عارضه اشاره خواهیم کرد:
- تاکی کاردی فوق بطنی (SVT)
- فلوتر دهلیزی
- تاکی کاردی بطنی (VT)
- تاکی کاردی سینوسی نامناسب
- فیبریلاسیون بطنی (VF)
- فیبریلاسیون دهلیزی (AF)
روش های تشخیص تپش قلب
روش های مختلفی برای تشخیص بیماری تپش قلب وجود دارند که انجام آن ها نشان می دهد کدام عوامل باعث بروز آن شده اند. اگر شخص به طور ناگهانی و یکباره دچار تپش قلب شود ممکن است این عارضه پس از چند ثانیه یا چند دقیقه برطرف گردد.
در چنین شرایطی باید فرد آرامش خود را حفظ نموده تا ضربان قلب به حالت نرمال خود برگردد. اما اگر فرد از تپش قلب مداوم و همیشگی خود شکایت داشته باشد بهتر است پیش از هر چیزی برای درمان صحیح و اصولی آن به پزشک متخصص مورد نظر مراجعه کند.
پزشک ممکن است برای تشخیص دلایل پیدایش این عارضه آزمایشاتی را بخواهد که انجام دهد. انواع روش های تشخیص عارضه تپش قلب به شرح زیر هستند:
اکوی قلبی
اکوی قلبی یکی از روش های غیر تهاجمی تشخیص بیماری تپش قلب می باشد که پزشک متخصص از فرد بیمار می خواهد انجام دهد. این روش شامل سونوگرافی تخصصی از ناحیه قفسه سینه است. تصویری که بر اساس این آزمایش به دست می آید ساختمان قلب، وضعیت نرمال یا غیر نرمال و نیز عملکرد آن را به وضوح نشان می دهد. پزشک با کمک تصاویر به وجود آمده ناشی از اکوی قلبی می تواند تشخیص دهد که علت اصلی تپش قلب بیمار از چیست.
تست نوار قلب
یکی دیگر از روش های ایمن برای بررسی عملکرد قلب برای تشخیص دلایل تپش قلب، تست نوار قلب می باشد. این روش نیز همانند اکوی قلبی یک روش تشخیص غیر تهاجمی است که طی انجام آن دستگاه مورد نظر، ضربان الکتریکی قلب بیمار را ثبت می کند. با ارائه تست نوار قلب پزشک می تواند پی به علت عارضه تپش قلب در بیمار شود.
مانیتورینگ هولتر
برخی مواقع تپش و بی نظمی شدید ضربان قلب باعث می شود که پزشک متخصص نتواند با استفاده از روش های فوق علت اصلی این عارضه را در فرد بیمار تشخیص دهد. در چنین شرایطی انجام آزمایشات و بررسی های لازم را به وسیله دستگاه مانیتورینگ هولتر تجویز می کند. مانیتورینگ هولتر به یک دستگاه قابل حمل گفته می شود که بیمار بایستی آن را طی 48 الی 72 ساعت به خود وصل کرده و همراه داشته باشد. طی این مدت زمان پزشک مربوطه ضربان قلب بیمار را مورد بررسی قرار می دهد.
ثبت وقایع
در صورتی که با وجود استفاده از هر کدام از روش های بالا بازهم علت اصلی تپش و ضربان قلب نامنظم در بیمار تشخیص داده نشد پزشک مربوطه از بیمار می خواهد طی چند روز وسیله ای را برای ثبت وقایع استفاده کند. این وسیله دارای دکمه اضطراری است که با فشار دادن آن دستگاه می تواند حالات متغیر قلب را ثبت نماید. طی این چند روز که بیمار وسیله مربوطه را با خود به همراه دارد چنانچه دچار عارضه تپش قلب شد می تواند دکمه آن را فشار دهد. پس از ثبت وقایع، پزشک دلایل اصلی ایجاد تپش قلب در بیمار را تشخیص داده و روش های درمانی لازم را بکار می برد.
روش های درمان تپش قلب
تا زمانی که پزشک علت اصلی بروز تپش قلب در فرد را تشخیص ندهد این عارضه به درمان خاصی نیاز ندارد. این امکان وجود دارد که از فرد بخواهد سبک زندگی خود را تغییر داده و از برنامه غذایی متعادل استفاده کند. اما در صورتی که علت اصلی تپش قلب تشخیص داده شود پزشک روش های زیر را برای درمان آن تجویز می کند.
درمان دارویی
چنانچه تپش قلب به صورت مداوم و همیشگی باشد باتوجه به صلاحدید پزشک مربوطه و انجام روش های مورد نیاز برای تشخیص علت بیماری، مصرف داروهای زیر به فرد بیمار تجویز می گردند:
- داروهای ضد اضطراب و حملات پانیک
- داروهای مهارکننده aca
- مصرف بتابلوکرها
- مصرف مسدودکننده های کانال کلسیم
لازم به ذکر است فرد بیمار بایستی از مصرف خودسرانه هر یک از داروهای فوق بدون تجویز پزشک خودداری کند. زیرا مصرف خودسرانه آن ها نه تنها علائم این بیماری را در بدن کاهش نمی دهد بلکه ممکن است سلامت بدن را نیز به خطر اندازد.
درمان خانگی
بنا به تشخیص پزشکان، بهترین روش های درمانی خانگی تپش قلب دوری کردن از عوامل تحریک کننده این بیماری است. بنابراین فرد بیمار لازم است:
- از مصرف داروهای شیمیایی غیرقانونی مانند کوکائین پرهیز کند
- استرس خود را کاهش داده و از قرار گرفتن در موقعیت های استرس زا دوری کند
- حتی الامکان از مصرف بی رویه محرک ها مانند نوشیدنی های انرژی زا، کافئین، نیکوتین و… اجتناب نماید.
- تا جایی که ممکن است سبک زندگی خود را به سمت رژیم غذایی سالم و مناسب تغییر دهد.
منبع: healthdirect
