طرز تهیه نان شیرمال؛ 3 نوع نان شیرمال خوشمزه و نکات مهم تهیه آن
نان‌های سنتی زیادی در ایران وجود دارد که هرکدام طعم خاص خود را داشته و معمولا برای صبحانه یا در وعده عصرانه خورده می‌شوند. یکی از معروف‌ترین نان‌های سنتی که از بزرگ تا کوچک به آن علاقه دارند، نان شیرمال است. این نان به روش‌های مختلف تهیه شده و مخصوصا به دلیل شیرینی کمی که دارد، به یکی از نان‌های محبوب تبدیل شده است. با این حال اگر قصد دارید خودتان برای تهیه نان دست به کار شوید، در ادامه با ما همراه باشید تا طرز تهیه نان شیرمال را به سه روش مختلف ترکی، سنتی و نان شیرمال شیرین به شما همراههان گرامی آموزش دهیم.
فهرست موضوعات این مطلب
طرز تهیه نان شیرمال خوشمزه به روش ترکی
نان شیرمال یکی از محبوب‌ترین نان‌هایی است که طبخ راحتی دارد و می‌توانید با کمترین مواد اولیه نیز آن را درست کنید. یکی از این روش‌هایی که می‌توان برای طبخ این نان شیرین استفاده کرد، به روش ترکی است که طعم بسیار جذابی داشته و درست کردنش خیلی راحت است.
مواد لازم برای تهیه نان شیرمال خوشمزه ترکی
- آرد نانوایی 400 گرم
- شیر نصف پیمانه
- آب نصف پیمانه
- شکر 120 گرم
- پودر مخمر فوری
- تخم مرغ 1 عدد
- روغن مایع ¾ پیمانه
- نمک ½ قاشق چای خوری
دستور پخت نان شیرمال
مرحله اول (درست کردن خمیر مایه)
یک کاسه مناسب انتخاب کرده و خمیر مایه را به همراه یک قاشق غذا خوری شکر داخل کاسه بریزید و یک مقدار آب ولرم اضافه کنید. ابتدا مواد را مخلوط کرده و سپس درب کاسه را ببندید و کنار بزارید تا خمیر مایه به عمل بیاید.
نکته: خمیر مایه پس از به عمل آمدن باید حباب بزند، در غیر این صورت به معنی فاسد بودن خمیر مایه است.
مرحله دوم (مخلوط کردن شیر، تخم مرغ، شکر و نمک)
در ادامه برای درست کردن خمیر نان شیرمال، یک ظرف جادار و بزرگ را انتخاب کنید و ابتدا تخم مرغ‌ها را داخلش بشکنید و سپس شیر ولرم، شکر و نمک را نیز اضافه کرده و مواد را به خوبی هم بزنید تا یکدست شوند.
مرحله سوم (مخلوط کردن خمیر مایه با مخلوط شیر و تخم مرغ)
خمیر مایه به عمل آمده را به ظرف تخم مرغ اضافه کرده و به سراغ آرد رفته و آن را دو مرتبه الک کنید. در ادامه نصف آرد را به صورت تدریجی به مواد اضافه کرده و هربار به خوبی هم بزنید تا یک توده خمیری به دست بیاورید.
مرحله چهارم (اضافه کردن آرد و روغن)
برای به دست آوردن یک خمیر منسجم، روغن مایه را به مواد داخل کاسه اضافه کرده و پس از یک مقدار مخلوط کردن، باقی مانده آرد الک شده را به مواد اضافه کنید و هربار به خوبی هم بزنید تا خمیر نان به عمل بیاید.
مرحله پنجم (مقدار سفت بودن خمیر)
در صورتی که خمیر به دست آمده سفت بود، به مقدار خیلی کم شیر ولرم اضافه کنید تا به حالت عادی برگردد. اما در صورت شل بودن بیش از حد خمیر، به مقدار کم آرد اضافه کنید و به خوبی مواد را هم بزنید تا به انسجام مناسب برسد.
مرحله ششم (ورز دادم خمیر)
خمیر به دست آمده نیاز به ورز دادن دارد. برای این کار روی سطح کار یک مقدار آرد بپاشید و سپس خمیر را به مدت 15 دقیقه با دست ورز بدهید تا نرم، لطیف و یکدست شود. در این مدت فر را نیز با دمای 180 درجه روشن کنید و یک کاسه آب درون فر قرار دهید تا گرم شود.
مرحله هفتم (استراحت دادن به خمیر)
بهتر است یک ظرف جادار و بزرگتر از حجم خمیر انتخاب کرده و ابتدا یک مقدار درونش را چرب کنید، و خمیر را درونش قرار داده و روی ظرف را با یک پارچه بپوشیانید و اجازه دهید که به مدت 1 ساعت استراحت کند.
مرحله هشتم (تقسیم کردن خمیر نان)
پس از استراحت کردن، خمیر را از ظرف خارج کرده و روی سطح کار قرار دهید. ابتدا با استفاده نوک انگشتان خمیر را فشار دهید تا هواگیری شود و سپس به دستان خود آرد بزنید و چونه های 100 گرمی بگیرید.
مرحله نهم (چیدن خمیر ها روی سینی فر)
هرکدام از چونه‌های نان شیرمال را با وردنه صاف کنید. به اندازه‌ای که نه خیلی نازک باشد و نه خیلی ضخیم. در ادامه سینی فر را با یک مقدار روغن چرب کرده و خمیرهای صاف شده را روی سینی قرار دهید.
مرحله دهم (رومال کردن خمیر)
برای خوشمزه‌تر شدن نان و همچنین زیبا‌تر شدن ظاهر آن‌ها، می‌توانید از رومال زرده تخم مرغ و زعفران به سلیقه خود استفاده کرده و خمیرها را رومال کنید و کنجد بپاشید و سینی را درون فر از قبل گرم شده قرار دهید.
مرحله یازدهم (پختن نان شیرمال)
برای پخته شدن نان شیرمال، حدود 20 الی 30 دقیقه زمان نیاز است. در آخر پخت نان می‌توانید گریل را نیز روشن کرده تا روی نان طلایی شود و سپس از فر بیرون بیاورید و اجازه دهید خنک شوند و به همراه چایی نوش جان کنید.
مطلب مشابه: طرز تهیه نان گیپور با طعمی فوق العاده و روش پخت آسان
طرز تهیه نان شیرمال سنتی با طعم بی نظیر
مواد لازم
- آرد فانتزی 3 لیوان
- سفیده تخم مرغ 1 عدد
- بکینگ پودر ½ قاشق غذا خوری
- وانیل ½ قاشق چای خوری
- شکر ½ لیوان
- نمک ½ قاشق غذا خوری
- شیر 1 لیوان
- خمیر مایه فوری 1 قاشق غذا خوری
- گلاب 2 قاشق غذا خوری
مواد رومال نان شیرمال سنتی
- زرده تخم مرغ 1 عدد
- سرکه سفید 1 قاشق غذا خوری
- زعفران دم کرده 1 قاشق غذا خوری
- کنجد 2 قاشق غذا خوری
دستور پخت
مرحله اول (مخلوط کردن خمیرمایه با شیر و شکر)
طرز تهیه نان شیرمال سنتی را با انتخاب یک کاسه مناسب شروع کرده و ابتدا شیر را درون کاسه ریخته و خمیرمایه فوری و 2 قاشق شکر را نیز اضافه کنید . یک مقدار هم بزنید و سپس روی کاسه را ببندید تا به مدت 10 دقیقه خمیر مایه به عمل بیاید.
مرحله دوم (جدا کردن زرده و سفیده تخم مرغ)
در این مدت زرده و سفیده تخم مرغ را جدا کرده و هرکدام را درون ظرف‌های جدگانه بریزید. در ادامه نمک، بکینگ پودر، وانیل و باقی مانده شکر را به سفیده تخم مرغ اضافه کرده و به خوبی هم بزنید تا کاملا یکدست شوند.
مرحله سوم (مخلوط کردن مواد و اضافه کردن آرد)
پس از به عمل آمدن خمیر مایه، آن را به مخلوط سفیده تخم مرغ اضافه کرده و دوباره هم بزنید تا یکدست شوند. آرد را درون الک ریخته و سه مرتبه الک کنید تا نرم شود و سپس، کم کم به سفیده تخم مرغ اضافه کرده و هربار به خوبی هم بزنید.
نکته: آرد را به صورت تدریجی اضافه کنید و هر بار به خوبی هم بزندید تا از گلوله شدنش جلوگیری شود.
مرحله چهارم (مقدار سفت یا شل بودن خمیر)
زمانی که یک خمیر لطیف و یکدست به عمل آمد، با استفاده از دست آن را به خوبی ورز بدهید تا درون کاسه جمع شده و کاملا یکدست شود. توجه داشته باشید که خمیر نباید به دست بچسبد.
مرحله پنجم (ورز دادن خمیر)
این مرحله روی سطح کار را آرد بپاشید و خمیر را به مدت 15 دقیقه به خوبی ورز دهید تا کاملا آماده شود. در ادامه خمیر را چونه بگیرید و درون کاسه را چرب کرده و خمیر را درونش قرار دهید و روی کاسه را با پارچه یا سلفون بپوشانید.
مرحله ششم (روشن کردن فر)
اجازه دهید خمیر نان شیرمال به مدت 1 ساعت استراحت کند. در این زمان فر را نیز با دمای 180 درجه روشن کنید تا گرم شود. پس از استراحت کردن، خمیر را دوباره روی سطح کار انتقال داده و با نوک انگشت فشار دهید تا هواگیری شود.
مرحله هفتم (برش زدن و صاف کردن خمیر شیرمال)
در ادامه خمیر آماده شده را به اندازه و طرح دلخواه برش بزنید و هر بخش را با وردنه به قطر 1 سانتی متر باز کنید. سینی فر را با استفاده از کاغذ روغنی بپوشانید و سپس خمیر را روی سینی قرار دهید.
مرحله هشتم (درست کردن رومال)
برای درست کردن رومال و خوشمزه‌تر کردن نان شیرمال، به مقدار لازم زعفران دم کنید و سپس به همراه سرکه به رزده تخم مرغ اضافه کرده و هم بزنید. در ادامه برس را به مواد رومال آغشته کرده و روی خمیر بمالید و روی آن را کنجد بپاشید.
مرحله نهم (پختن نان شیرمال)
سینی را درون طبقه وسط فر قرار داده و به مدت 20 الی 30 دقیقه اجازه دهید تا نان شیرمال پخته شود. در ادامه از فر خارج کرده و اجازه دهید خنک شوند و به همراه نوشیدنی دلخواه نوش جان کنید.
مطلب مشابه: نان خرمایی | طرز تهیه نان خرمایی کرمانشاه بسیار خوشمزه
طرز تهیه نان شیرمال شیرین
مواد لازم
- آرد نان 3/5 پیمانه
- گلاب 2 قاشق غذا خوری
- شیر گرم 1/5 پیمانه
- خمیر مایه خشک 2 قاشق چای خوری
- شکر 2 قاشق غذا خوری
- نمک 1 قاشق چای خوری
- روغن صاف ½ پیمانه
- زرده تخم مرغ 1 عدد
- زعفران دم کرده 1 قاشق چای خوری
- سیاه دانه (اختیاری) برای تزیین
- کنجد (اختیاری) برای تزیین
دستور پخت نان شیرمال شیرین
مرحله اول (به عمل آوردن خمیر مایه)
برای تهیه خمیر نان شیرمال شیرین، ابتدا یک ظرف مناسب انتخاب کرده و خمیر مایه خشک را درونش بریزید و سپس شیر گرم و 1 قاشق شکر اضافه کرده و به خوبی هم بزنید و روی ظرف را ببندید تا به مدت 10 دقیقه خمیر مایه به عمل بیاید.
مرحله دوم (مخلوط کردن مواد و اضافه کردن آرد)
در ادامه آرد را 3 مرتبه الک کنید و کنار بزارید. پس از به عمل آمدن خمیر مایه، به مقدار گفته شده نمک، گلاب و باقی مانده شکر را درون ظرف خمیر مایه ریخته و به صورت تدریجی، نصف آرد را اضافه کنید و مواد را هم بزنید.
مرحله سوم (اضافه کردن باقی مانده آرد و روغن قنادی)
برای به دست آوردن یک خمیر شیرمال حرفه‌ای، پس از درست شدن یک توده خمیری، 10 دقیقه به آن استراحت داده و دوباره با دور کند همزن، باقی مانده آرد را اضافه کرده و پس از تشکیل شدن خمیر، کم کم روغن قنادی را اضافه کرده و مخلوط کنید.
نکته: روغن قنادی را کم کم اضافه کنید تا در آخر خمیر تشکیل شده روغن پس ندهد.
مرحله چهارم (ورز دادن خمیر)
سطح کار را آرد بپاشید و خمیر را روی سط کار قرار داده و با دست به مدت 15 دقیقه به خوبی ورز بدهید تا کاملا نرم و یکدست شود. بهتر است بدانید این خمیر باید کشدار باشد و در صورت شل بودن، یک مقدار آرد اضافه کنید.
مرحله پنجم (استراحت کردن خمیر)
همانند دستور پخت بالا، یک کاسه جادار و بزرگ انتخاب رده و داخلش را یک مقدار چرب کنید و خمیر را درونش قرار داده و روی کاسه را با پارچه بپوشانید و اجازه دهید به مدت 1/5 ساعت به خوبی استراحت کرده و پف کند.
مرحله ششم (تقسیم کردن خمیر)
پس از گذشت مدت زمان گفته شده، خمیر را دوباره روی سطح کار آرد پاشیده شده قرار دهید و با نوک انگشت خمیر را هواگیری کنید. سپس خمیر را به شش قسمت مساوی تقسیم کرده و هر قسمت را به شکل گلوله درآورده و روی آن را بپوشانید.
مرحله هفتم (صاف کردن خمیر با وردنه)
بهتر است اجازه دهید که خمیرها 15 دقیقه استراحت کنند تا بافت نان شیرمال نرم و لطیف باشد. در ادامه با استفاده از وردنه خمیرها را به قطر 15 سانتی متر و ضخامت 1 سانتی متری پهن کنید.
مرحله هشتم (آماده سازی سینی فر)
این مرحله ابتدا فر را با دمای 200 درجه روشن کرده و اجازه دهید تا به خوبی گرم شود. سینی فر را با کاغذ روغنی بپوشانید و خمیر های صاف شده را با فاصله روی سینی بچینید.
نکته: برای پخته شدن هرچه بهتر نان شیرمال، با انگشت روی خمیر فرورفتگی ایجاد کنید.
مرحله نهم (رومال کردن خمیر شیرمال)
برای رومال کردن خمیرها، یک کاسه انتخاب کرده و یک قاشق غذا خوری زعفران دم کنید و به همراه زرده تخم مرغ و یک قاشق آب، درون کاسه ریخته و به خوبی مخلوط کنید تا یکدست شوند. در ادامه با برس آشپزی روی خمیرها را رومال کنید.
مرحله دهم (پختن نان شیرمال شیرین)
در ادامه روی خمیرها را با کنجد یا سیاه دانه تزیین کرده و سپس، سینی فر را در طبقه وسط فر قرار دهید و به مدت 15 الی 20 دقیقه صبر کنید تا نان شیرمال به خوبی پخته شود و سپس نوش جان کنید.
نکات لازم برای تهیه نان شیرمال خانگی
- برای درست کردن نان شیرمال حرفه ای، حتما به مقدار گفته شده در دستور مواد لازم را با یکدیگر ترکیب کنید.
- در صورت سفت سدن خمیر، یک مقدار شیر ولرم اضافه کنید و به خوبی هم بزنید.
- همینطور اگر خمیر به دست آمده خیلی شل شد، یک مقدار آرد اضافه کنید.
- حتما به خمیر این نان اجازه دهید تا استراحت کند.
- مراقب باشید که خمیر بیش از اندازه خشک و سفت نباشد، زیرا بافت نان نیز سفت می‌شود.
- در صورت اضافه کردن روغن به خمیر، به مقدار خیلی کم اضافه کنید تا خمیر روغن پس ندهد.
مطلب مشابه: نان کشمش و دارچین | آموزش طرز تهیه نان کشمشی و دارچینی خوشمزه
سخن آخر
در این مطلب به سه روش مختلف طرز تهیه یکی از بهترین و معروف‌ترین نان‌های سنتی و خوشمزه ایرانی را به شما عزیزان آموزش دادیم. نان شیرمال به خاطر بافت نرم و طعم خاص خود و شیرینی کمی که دارد، طرفداران زیادی داشته و همین باعث شده تا بعضی افراد بخواهند این نان را در خانه درست کنند. بهتر است بدانید که درست کردن نان شیرمال بسیار راحت است و فقط لازم است تا طبق دستورپخت پیش بروید تا به طعم اصیل این نان خوشمزه برسید.
منبع طرز تهیه نان شیرمال cookingrush
